MOỌT SOỎ DAÙNG TOAỰN THỬỤỨNG GAỞP

2/Moọt soỏ daùng toaựn thửụứng gaởp:

Daùng 1: Tớnh tớch phaõn baống ủũnh nghúa vaứ tớnh chaỏt.

Phửụng phaựp giaỷi:

Thửụứng ủửa tớch phaõn ủaừ cho veà tớch phaõn cuỷa toồng vaứ hieọu sau ủoự vaọn duùng baỷng

nguyeõn haứm thửụứng duứng ⇒ keỏt quaỷ.

Vớ duù : Tỡm tớch phaõn caực haứm soỏ sau:

π

3

( 4 3sin )

∫ + b/

4

∫ − c/

22

x 1 dx

( x 1) dx

a/

2

cos x dx

x

−1−

π

4

Giaỷi

3 3

81 1

x dx dx x x

∫ ∫

∫ + =

3 3 3 4 3

1 ( ) ( 3) ( 1) 24

+ = + = + − − =

a/

4 4 4

1 1 1− − −

π

π

π

π

4 1

( 3sin ) 4 3 sin (4 tan 3cos )

b/

4

− =

4

4

= + − π =

2 2

4

x x

cos x dx cos dx xdx x x

4

4

4

4

= (4 tan π 4 + 3 cos ) [4 tan( π 4 π 4 ) 3 cos( + π 4 )] =8

=(x- x 2

2

)

12

+ ( x 2

2

x )

12

=5

=

1

( x − 1) dx

x dx

(1 x dx )

xdx

1

∫ − =

1

∫ − +

2

c/

Daùng 2: Tớnh tớch phaõn baống phửụng phaựp ủoồi bieỏn daùng 1:

Phửụng phaựp giaỷi:

b1: ẹaởt x = u(t) (ủieàu kieọn cho t ủeồ x chaùy tửứ a ủeỏn b) ⇒ dx = u (t). dt ′

b2: ẹoồi caọn:

x = a ⇒ u(t) = a ⇒ t = α

x = b ⇒ u(t) = b ⇒ t = β ( choùn α , β thoaỷ ủk ủaởt ụỷ treõn)

b

f(x)dx ∫ veà tớch phaõn mụựi theo bieỏn mụựi, caọn mụựi roài tớnh tớch phaõn .

b3: Vieỏt

a1 2

1 − x dx

Vớ duù: Tớnh :

0

Đặt x = sint ⇒ dx = cost.dt. Với x ∈[0;1] ta có t∈ [0; ]

2

Đổi cận: x = 0 ⇒ t = 0 ; x= 1 ⇒ t = 2

π π

1 1 s 2

= + +

π

t in t

=

2 2 2 02

Vậy

∫ ∫ = 4

cos t.dt (1 cos2t).dt= ( )

2 2 2

0 0

Chuự yự: Khi gaởp tớch phaõn maứ bieồu thửực dửụựi daỏu tớch phaõn coự daùng :

− π π

a

2

x

2

thỡ ủaởt x= a sint t ∈ [ ; ]

2 2

a

2

+ x

2

thỡ ủaởt x= a tgt t ∈ ( ; )

a

− π π \ { } 0

x

2

a

2

thỡ ủaởt x=

sin

t t ∈ [ ; ]

baống phửụng phaựp ủoồi bieỏn.

ϕ ϕ

Daùng 2: Tớnh tớch phaõn f[ (x)] '(x)dx

ba

Phửụng phaựp giaỷi:

b1: ẹaởt t = ϕ (x) ⇒ dt = '( ). dx ϕ x

x = a ⇒ t = ϕ (a) ; x = b ⇒ t = ϕ (b)

b3: Vieỏt tớch phaõn ủaừ cho theo bieỏn mụựi, caọn mụựi roài tớnh tớch phaõn tỡm ủửụùc .

Vớ duù : Tớnh tớch phaõn sau :

2 1

I x dx

= +

J = ∫ x + x dx