SÖ DÔNG SÈ D− ®Ó CHØ RA PH−¬NG TR×NH V« NGHIÖM. VÝ DÔ 8
2.Sö dông sè d− ®Ó chØ ra ph−¬ng tr×nh v« nghiÖm.
VÝ dô 8: Gi¶i ph−¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn d−¬ng sau:
4
30
19x
+ +5y
1890 1975= +2013Gi¶i:
Ta cã x ,y nguyªn d−¬ng
⇒5 5; 1890 5y
⋮ ⋮ ⇒VT =19x
+ +5y
1890 19≡x
(
mod 5)
MÆt kh¸c:
19≡ −1 mod 5( )
⇒19x
≡ −( 1)x
(
mod 5)
NÕu x ch¨n th×
19x
≡1 mod 5( ) ; nÕu x lÎ th×
19x
≡ −1 mod 5( ) (
≡4 mod 5)
( )
1; 4 mod 5⇒VT≡cßn
VP≡3 mod 5( ) Do ®ã ph−¬ng tr×nh v« nghiÖm.
VÝ dô 9: T×m c¸c sè nguyªn d−¬ng x, y biÕt:
x2
+ − =x 1 32
y
+
1
Ta cã:
VP=32
y
+
1
≡0 mod 3( ) (*)
NÕu x =3k (
k∈N*
) th×
VT =x2
+ − ≡x 1 2 mod 3( )
NÕu x =3k +1 (
k∈N) th×
VT =x2
+ − ≡x 1 1 mod 3( )
NÕu x =3k +2 (
k∈N) th×
VT =x2
+ − ≡x 1 1 mod 3( )
VËy víi
∀ ∈x Z+
th×
VT =x2
+ − ≡x 1 1; 2 mod 3( ) (**)
Tõ (*) vµ (**) suy ra kh«ng tån t¹i c¸c sè nguyªn d−¬ng x, y tho¶ m;n bµi to¸n.
Chó ý: NhiÒu bµi to¸n thi v« ®Þch c¸c n−íc ®«i khi ph¶i xÐt ®Õn Modulo kh¸ lín
VD ( IMO n¨m 1999).
VÝ dô 10: Gi¶i ph−¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn sau:
m2
= −n5
42
0;1;3; 4;5;9 mod11m ≡cßn
n5
− ≡4 6; 7;8 mod11( ) suy ra ph−¬ng tr×nh v« nghiÖm.
Chó ý: §èi víi c¸c ph−¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn cã sù tham gia cña c¸c sè lËp ph−¬ng
th× Modulo th−êng dïng lµ Mod9 V×
x3
≡0;1;8 mod 9( )
VÝ dô 11: Gi¶i ph−¬ng tr×nh nghiÖm nguyªn sau:
x3
+y3
+ =z3
2011( 8)
Dùa vµo nhËn xÐt trªn: Ta cã
x3
≡0;1;8 mod 9( ) ;
y3
≡0;1;8 mod 9( )
z3
≡0;1;8 mod 9( )
⇒ = + + ≡3
3
3
0;1; 2;3; 6; 7;8 mod 9VT x y z