2 . 2 0 0
n m pn m pm pm
* Xét c 0
- Nếu a 0 b 0 f x là đa thức không, do đó f x sẽ có nghiệm
trong 0;1
- Nếu a 0 , từ giả thiết b n 1
và
a m
0 b 0;1
f x x ax b x
a
2
n pm n
. 0 2 0 0
* Xét c 0 ta có:
f f f f x
có nghiệm
m pm
hoc360.ne t
0; n 0;1
x m
VẬN DỤNG ĐIỀU KIỆN CÓ NGHIỆM CỦA PHƯƠNG TRÌNH BẬC
2 TRONG BÀI TOÁN CHỨNG MINH BẤT ĐẲNG THỨC
GTLN,GTNN (Phương pháp miền giá trị hàm số)
ax bx c
y mx nx p
Bài toán 1: Tìm GTLN, GTNN của biểu thức
với
2 0
mx nx p x .
Phương pháp:
Gọi y 0 là một giá trị của biểu thức: Khi đó
y y m a x y n b x y p c
0 ax 2 bx c 0 0 0 0
. (*)
mx nx p
Group: https://traloihay.net
60
Truy cập Website: hoc360.net – Tải tài liệu học tập miễn ph
Ta xét 2 trường hợp:
+ Nếu 0 0 0 a
y m a y
m thay vào * ta tìm được x suy ra y 0 a
m là
một giá trị của biểu thức.
m thì (*) là phương trình bậc 2 ẩn x . Điều kiện
để phương trình có nghiệm là: 0 . Từ đó ta suy ra điều kiện của y 0 . Trên
cơ sở đó ta tìm được GTLN, GTNN (nếu có) của biểu thức.
+ Ngoài ra trong quá trình chứng minh bất đẳng thức ta cần nắm kết quả
2 2
b b
sau: Ta có:
a f x a x a x
. Từ đó suy ra
. 2
2 4 2 4
a a a
Nếu 0 thì a f x . 0 a f x , luôn cùng dấu. Một kết quả thường
xuyên sử dụng trong giải toán là: “Nếu tam thức bậc 2 : f x ax 2 bx c
có a 0, 0 f x 0, x .”
Ví dụ 1: Tìm GTLN, GTNN của các biểu thức:
y x
a)
.
2 5 7
x x
8 7
P x
.
b)
1
2 2 9
x xy y
c)
A x xy y
với y 0 .
2 5
2 12
x xy
d)
A xy y
1 2 2
biết x 2 y 2 1 (Đề TS ĐH khối B- 2008)
Group: https://traloihay.net 61
Truy cập Website: hoc360.net – Tải tài liệu học tập miễn phí
Lời giải:
2 5 3
a) Do
5 7 0
x x x
2 4
, x suy ra biểu thức y luôn xác
định với mọi x . Gọi y 0 là một giá trị của biểu thức khi đó ta có:
y x y x y x y
0 2 0 1 5 0 7 0 0
* .
5 7
+ Nếu 0 1 5 7 0 7
y x x 5 điều đó có nghĩa là y 0 1 là một giá
trị của biểu thức nhận được.
+ Nếu y 0 1 thì (*) là một phương trình bậc 2 có
5 y 0 2 4. y 0 1 .7 y 0 y 0 28 3 y 0
. Phương trình có nghiệm khi và
chỉ khi 0 0 0 28
. Để ý rằng với mỗi giá trị y 0 0 hoặc
y 3
28
0
y 3 thì 0 nên
x y
5 0
+ GTNN của y là 0 khi và chỉ khi
y
.
2 1
Bạn đang xem 2 . - Chuyên đề: Hàm số bậc nhất bậc hai – Chuyên đề Toán 9