3. Một câu hỏi sẽ được đặt ra tại đây là ‘Với một phương trình có dạng đặc biệt hơn một chút (thí dụ:
2 x 1 x
2 2 x 2 ) thì ngoài việc lựa chọn một trong hai cách giải thì còn có một phương pháp
giải khác không?” – Câu trả lời “Đương nhiên sẽ có”.
Chú ý: Tiếp theo chúng ta sẽ sử dụng một ví dụ để minh họa phương pháp giải phương trình chứa nhiều
hơn 1 dấu giá trị tuyệt đối.
Ví dụ 5. Giải phương trình:
1 3 2
x x
Giải
Nhận xét rằng:
1 0 1
x x ,
3 0 3
Do đó, để thực hiện việc bỏ dấu giá trị tuyệt đối cho phương trình chúng ta cần phải xét ba trường hợp.
Trường hợp 1: Nếu x 1 (1)
Khi đó, phương trình có dạng:
( x 1) ( x 3) 2 2 x 4 2
1
x , thỏa mãn điều kiện (1).
Trường hợp 2: Nếu 1 x 3 (2)
( x 1) ( x 3) 2 2 2 , luôn đúng.
Trường hợp 3: Nếu x 3 (3)
( x 1) ( x 3) 2 2 x 4 2
3
x , thỏa mãn điều kiện (3).
Vậy, phương trình có nghiệm 1 x 3 .
Chú ý: Qua kết quả của phương trình trên, chúng ta nhận thấy một điều rraats thú vị là nghiệm của
phương trình có thể là một đoạn trên trục số.
x
Ví dụ 6. Giải phương trình: 3 1
(1)
Điều kiện xác định của phương trình là x 1 .
Ta có thể lựa chọn một trong hai cách sau:
t x
, điều kiện t 0 .
Cách 1: Đặt 1
Khi đó, (1) 1 t 2 t
2 2 t 1 0 t 1
t
1 1 1 3
x x
1 3 4
Vậy, phương trình có 2 nghiệm x 2 và x 4 .
Cách 2: Áp dụng bất đẳng thức Côsi, ta được:
1 1
3 3
Bạn đang xem 3. - Chuyên đề phương trình chứa dấu giá trị tuyệt đối -