19781978....1978 00...0 2012
a b
−
m n so n so
1978
Nh ận xét : Phương pháp để giải dạng toán này là tạo ra dãy số ( theo cấu tạo số ) từ yêu cầu
c ủa bài toán (“tạo thỏ” ) . Sau đó áp dụng nguyên lí Dirichlet cho các số hạng của dãy số mới
(m ỗi số hạng thay cho một “thỏ”, 2012 là số “chuồng “).
Ví d ụ 2. Cho dãy m s ố tự nhiên bất kì a a 1 , 2 ,...., a m . Ch ứng minh rằng tồn tại một số hạng
chia h ết cho m ho ặc tổng của một số hạng liên tiếp trong dãy chia hết cho m m ( ∈ *) .
Gi ải
Xét dãy s ố b 1 = a b 1 2 , = a 1 + a 2 ,..., b m = a 1 + a 2 + .... + a m
Khi chia các s ố hạng của dãy này cho m thì x ảy ra một trong hai trường hợp sau :
• Có m ột phép chia hết , chẳng hạn : b k m , thì ta có điều phải chứng minh :
( a + a + .... + a k ) m
1 2
• Không có phép chia h ết nào. Khi đó tồn tại hai phép chia có cùng số dư,chẳng hạn là b b i , j
chia cho m ( vơi 1 ≤ < ≤ j i m )
⇒ − + + + , ta có điều phải chứng minh .
( b i b j ) m hay ( a j + a j + .... a i ) m
Nh ận xét : Phương pháp “tạo thỏ “ trong ví dụ này là dựa vào phép toán cộng và yêu cầu về
tính liên ti ếp của các số hạng trong dãy ban đầu của đề bài .
Ví d ụ 3. Cho b ốn số tự nhiên phân biệt a > > > b c d .
Ch ứng minh rằng : P = ( a b a c a d b c b d c d − )( − )( − )( − )( − )( − ) 12
Gi ải
Chia b ốn số phân biệt a b c d , , , cho 3 luôn có hai phép chia có cùng s ố dư
⇒ Hi ệu hai số bị chia đó chia hết cho 3 ⇒ t ồn tại hiệu hai số trong bốn số a b c d , , , chia h ết
cho 3.
Do v ậy P chia hết cho 3. (1)
Trong b ốn số a b c d , , , n ếu có hai số có cùng số dư khi chia cho 4 thì P chia hết cho 4;trái lại,
khi chia b ốn số đó cho 4 có đủ bốn trường hợp về số dư là 0,1,2,3 ⇒ trong b ốn số a b c d , , ,
có hai s ố chẵn , hai số lẻ , giả sử a c , ch ẵn và b d , l ẻ ⇒ ( a c − ) 2 và ( b d − ) 2
Do v ậy P chia hết cho 4 (2)
T ừ (1),(2) và (3,4)=1 suy ra P 3, 4 hay P 12 (đpcm)
Ví d ụ 4. Ch ứng minh rằng trong19 số tự nhiên liên tiếp bất kì ta luôn tìm được một số có tổng
các ch ữ số chia hết cho 10.
Trong 19 s ố tự nhiên liên tiếp luôn tồn tại 10 số tự nhiên liên tiếp có chữ số hàng chục giống
nhau kí hi ệu chữ số hàng chục đó là a (các ch ữ số hàng trăm ,hàng nghìn , ….(nếu có )cũng
gi ống nhau) còn các chữ số hàng đơn vị là dãy 0;1;2;3;…;9.Do đó tổng các chữ số của mỗi số
cũng là một dãy 10 số tự nhiên liên tiếp , vì thế tồn tại số có tổng các chữ số chia hết cho 10.
Bạn đang xem 19781978. - Chuyên đề ôn tập và bổ túc về số tự nhiên -