...1978 00...0 2012A B−M N SO N SO1978NH ẬN XÉT

19781978....1978 00...0 2012

a b

m n so n so

1978

Nh ận xét : Phương pháp để giải dạng toán này là tạo ra dãy số ( theo cấu tạo số ) từ yêu cầu

c ủa bài toán (“tạo thỏ” ) . Sau đó áp dụng nguyên lí Dirichlet cho các số hạng của dãy số mới

(m ỗi số hạng thay cho một “thỏ”, 2012 là số “chuồng “).

Ví d ụ 2. Cho dãy m s ố tự nhiên bất kì a a 1 , 2 ,...., a m . Ch ứng minh rằng tồn tại một số hạng

chia h ết cho m ho ặc tổng của một số hạng liên tiếp trong dãy chia hết cho m m ( *) .

Gi ải

Xét dãy s ố b 1 = a b 1 2 , = a 1 + a 2 ,..., b m = a 1 + a 2 + .... + a m

Khi chia các s ố hạng của dãy này cho m thì x ảy ra một trong hai trường hợp sau :

• Có m ột phép chia hết , chẳng hạn : b km , thì ta có điều phải chứng minh :

( a + a + .... + a k )  m

1 2

• Không có phép chia h ết nào. Khi đó tồn tại hai phép chia có cùng số dư,chẳng hạn là b b i , j

chia cho m ( vơi 1 ≤ < ≤ j i m )

⇒ −  + + +  , ta có điều phải chứng minh .

( b i b j ) m hay ( a j + a j + .... a i ) m

Nh ận xét : Phương pháp “tạo thỏ “ trong ví dụ này là dựa vào phép toán cộng và yêu cầu về

tính liên ti ếp của các số hạng trong dãy ban đầu của đề bài .

Ví d ụ 3. Cho b ốn số tự nhiên phân biệt a > > > b c d .

Ch ứng minh rằng : P = ( a b a c a d b c b d c d)()()()()() 12

Gi ải

Chia b ốn số phân biệt a b c d , , , cho 3 luôn có hai phép chia có cùng s ố dư

⇒ Hi ệu hai số bị chia đó chia hết cho 3 ⇒ t ồn tại hiệu hai số trong bốn số a b c d , , , chia h ết

cho 3.

Do v ậy P chia hết cho 3. (1)

Trong b ốn số a b c d , , , n ếu có hai số có cùng số dư khi chia cho 4 thì P chia hết cho 4;trái lại,

khi chia b ốn số đó cho 4 có đủ bốn trường hợp về số dư là 0,1,2,3 ⇒ trong b ốn số a b c d , , ,

có hai s ố chẵn , hai số lẻ , giả sử a c , ch ẵn và b d , l ẻ ⇒ ( a c − ) 2  và ( b d − ) 2 

Do v ậy P chia hết cho 4 (2)

T ừ (1),(2) và (3,4)=1 suy ra P3, 4 hay P12 (đpcm)

Ví d ụ 4. Ch ứng minh rằng trong19 số tự nhiên liên tiếp bất kì ta luôn tìm được một số có tổng

các ch ữ số chia hết cho 10.

Trong 19 s ố tự nhiên liên tiếp luôn tồn tại 10 số tự nhiên liên tiếp có chữ số hàng chục giống

nhau kí hi ệu chữ số hàng chục đó là a (các ch ữ số hàng trăm ,hàng nghìn , ….(nếu có )cũng

gi ống nhau) còn các chữ số hàng đơn vị là dãy 0;1;2;3;…;9.Do đó tổng các chữ số của mỗi số

cũng là một dãy 10 số tự nhiên liên tiếp , vì thế tồn tại số có tổng các chữ số chia hết cho 10.