28).
Ta có thể giải thích như sau:
- Trên tia Ox có OA < OM nên điểm A nằm
giữa hai điểm O và M, do đó hai tia MA, MO trùng
B x
O
A M
nhau (1)
Hình 28
- Trên tia Ox có OM < OB nên điểm M nằm giữa hai điểm O và B
Do đó hai tia MB, MO đối nhau (2)
Từ (1) và (2) suy ra hai tia MA, MB đối nhau.
Vậy điểm M nằm giữa hai điểm A và B.
• Dấu hiệu 5: Cho điểm O nằm giữa hai
A M O N B
điểm A và B, điểm M nằm giữa O và A, điểm N
nằm giữa O và B. Khi đó điểm O nằm giữa hai
Hình 29
điểm M và N (h. 29).
- Vì điểm O nằm giữa hai điểm A và B nên hai tia OA, OB đối nhau (1)
- Vì điểm M nằm giữa hai điểm O và A nên hai tia OM, OA trùng nhau (2)
- Vì điểm N nằm giữa hai điểm O và B nên hai tia ON, OB trùng nhau (3)
Từ (1), (2), (3) suy ra hai tia OM, ON đối nhau, do đó điểm O nằm giữa hai điểm M và
B. MỘT SỐ VÍ DỤ
Ví dụ 1. Cho ba điểm A, O, B sao cho OA = 2 cm , OB = 3 cm và AB = 5 cm . Lấy điểm M
nằm trên đường thẳng AB sao cho OM = 1 cm . Tính độ dài đoạn thẳng AM.
Giải
Ta có AO + OB = AB (vì 3 2 + = 5 ) nên điểm O nằm giữa hai điểm A và B (dấu hiệu 2).
Suy ra O nằm trên đường thẳng AB và hai tia OA, OB đối nhau.
• Trường hợp điểm M nằm trên tia OB
1
(h. 30)
Ta có hai tia OM và OA đối nhau do đó
A O M B
điểm O nằm giữa hai điểm A và M (dấu
Hình 30
hiệu 1). Khi đó
2 1 3 ( )
AM = AO + OM = + = cm .
• Trường hợp điểm M nằm trên tia OA
O B
(h. 31).
Hình 31
Ta có OM < OA (vì 1 2 < ) nên điểm M
nằm giữa O và A (dấu hiệu 3).
Khi đó OM + MA = OA .
Suy ra AM = OA OA − = − = 2 1 1 ( cm ) .
Ví dụ 2. Trên tia Ox lấy ba điểm A, B, C sao cho OA = 3 cm , OB = 5 cm , OC = 7 cm .
Chứng tỏ rằng:
a) Điểm A không phải là trung điểm của đoạn thẳng OB;
b) Điểm B là trung điểm của đoạn thẳng AC.
Giải. (h. 32)
a) Trên tia Ox có OA < OB (3 < 5) nên
5 7
điểm A nằm giữa hai điểm O và B (dấu hiệu 3).
3
C x
Ta có OA + AB = OB
O A B
Suy ra AB = OB OA − = − = 5 3 2 ( cm ) .
Hình 32
Vậy OA > AB (3 > 2) nên A không phải là trung điểm của đoạn thẳng OB.
b) Trên tia Ox có OB < OC (5 < 7) nên điểm B nằm giữa hai điểm O và C (dấu hiệu 3).
Ta có OB + BC = OC , suy ra BC = OC − OB = − = 7 5 2 ( cm ) .
Vậy AB = BC ( 2 = cm ) . (1)
Trên tia Ox có OA < OB < OC (3 < < 5 7) nên điểm B nằm giữa hai điểm A và C (dấu
hiệu 4) (2)
Từ (1) và (2) suy ra điểm B là trung điểm của AC.
Ví dụ 3. Cho đoạn thẳng AB. Gọi O là điểm bất kì nằm giữa A và B. Lấy điểm M nằm
giữa O và A, điểm N nằm giữa O và B.
MN = AB .
a) Chứng tỏ rằng
2
b) Áp dụng: Cho biết MN = 3 cm , tính độ dài AB.
Gi ải. (h.33)
a) Điểm M là trung điểm của OA nên M n ằm giữa O và
OM OA . Điểm N là trung điểm của OB nên
A ,
ON OB .
N n ằm giữa O và B ,
M BNA OM ặt khác điểm O n ằm giữa A và B
Hình 33(đề bài cho) nên O n ằm giữa M và N (d ấu hiệu 5)
OA OB OA OB AB
Suy ra
MN OM ON
2 2 2 2
MN AB nên 3
AB , suy ra AB 6 cm
b) Ta có
C. BÀI T ẬP
Bạn đang xem 28) - Chuyên đề đoạn thẳng -