1. NGÊI NÃI TÁ RA KH«NG MUÈN CAN THIÖP VΜO QUYÒN TÙ DO VΜ QUYÒN K...
2.2.1. Ngêi nãi tá ra kh«ng muèn can thiÖp vµo quyÒn tù do vµ
quyÒn kh«ng bÞ ¸p ®Æt cña ngêi nghẹ
VD15: (a) Theo t«i nghÜ, anh Êy lµm nh thÕ lµ dòng c¶m.
(b) M×nh biÕt lµ phiÒn cËu nhng cËu cã thÓ gi¶ng
hé bµi nµy kh«ng?
(c) Anh chµng ®Çu bÕp ¬i, lµm gióp m×nh mãn nµy
nhÐ.
ý kiÕn chñ quan thuéc vµo thÓ diÖn ©m tÝnh, tøc quyÒn
kh«ng bÞ can thiÖp vµ quyÒn tù do cña mçi ngêị V× vËy, khi ý kiÕn chñ quan
cña ai ®ã bÞ b¸c bá cã nghÜa lµ thÓ diÖn ©m tÝnh cña ngêi ®ã bÞ ®e do¹.
(a) ngêi nãi bµy tá ý kiÕn chñ quan cña b¶n th©n. §Ó tr¸nh ¸p ®Æt vµ
tr¸nh b¸c bá ý kiÕn cña ngêi nghe, ngêi nãi ®· th©n träng dïng yÕu tè t×nh
th¸i ho¸: t«i nghÜ r»ng tøc ngêi nãi muèn ngêi nghe hiÓu r»ng: ®©y chØ lµ
ýkiÕn chñ quan cña t«i (cã thÓ anh vµ mäi ngêi nghÜ kh¸c). V× thÕ mµ ngêi
nghe vÉn cã thÓ tù do bÇy tá ý kiÕn chñ quan hoÆc lµm theo nh÷ng g× m×nh
thÝch. Nh vËy, thÓ diÖn ©m tÝnh cña ngêi nghe kh«ng bÞ ®e do¹. Ngoµi ra
chóng ta cã thÓ dïng c¸c yÕu tè t×nh th¸i kh¸c VD cã lÏ lµ, t«i thÊy r»ng, theo
t«i nghÜ…
(b) ngêi nãi ®· dïng biÖn ph¸p “th¸o ngßi næ”: m×nh biÕt lµ phiÒn cËụ
Khi chóng ta dù ®o¸n r»ng hµnh vi s¾p thùc hiÖn cã thÓ g©y hiÖu qu¶ xÊu cho
ngêi nghe th× cã thÓ th¸o ngßi næ b»ng c¸ch nãi tríc hiÖu qu¶ xÊu ®ã rạ
Ngêi nãi biÕt hµnh vi nhê v¶ sÏ lµm ngêi nghe sÏ ph¶i bá lì c«ng viÖc ®ang
lµm hoÆc bá th× giê vµ c«ng søc. BiÖn ph¸p nµy sÏ lµm gi¶m hiÖu lùc cña sù ¸p
®Æt khiÕn ngêi nghe dÔ chÊp nhËn lêi ®Ò nghÞ. Thùc tÕ cã thÓ cã c¸c trêng
hîp “th¸o ngßi næ” kh¸c nh: m×nh biÕt lµ cËu rÊt mÖt nhng … T«i cø b¨n
kho¨n kh«ng biÕt cËu cã thÓ gióp …
(c) tríc khi nªu ra môc ®Ých chÝnh cña ph¸t ng«n, ngêi nãi ®· nªu lªn
u ®iÓm cña ngêi nghe qua c¸ch ®Þnh danh “anh chµng ®Çu bÕp”. Ngêi nãi
®· gi¸n tiÕp khen ngêi m×nh ®Þnh nhê v¶ cã tµi nÊu ¨n khÐo, cã thÓ gäi lµ ®Çu
bÕp. §iÒu nµy kh«ng nh÷ng gi¶m thiÓu kh¶ n¨ng ®e do¹ thÓ diÖn ©m tÝnh mµ
cßn t«n vinh thÓ diÖn d¬ng tÝnh cña ngêi nghẹ HiÖu lùc ¸p ®Æt ®îc dÞu
ho¸, ngêi ®îc nhê v¶ sÏ vui vÎ chÊp nhËn. §©y lµ h×nh thøc dïng nh÷ng yÕu
tè vuèt ve lµm cho ngêi nghe nuèt tr«i “nh÷ng viªn thuèc ®¾ng”.