VΜ CHÓNG Cà CHØC N¨NG GI÷ G×N TÝNH CHÊT HΜI HOΜ QUAN HÖ ®Ã ( Ë MØC...

3.

Vµ chóng cã chøc n¨ng gi÷ g×n tÝnh chÊt hµi hoµ quan

hÖ ®ã ( ë møc thÊp nhÊt lµ gi¶i to¶ nh÷ng xung ®ét tiÒm tµng, tèt h¬n n÷a lµ

lµm cho ng­êi nµy trá thµnh cµng dÔ chÞu ®èi víi ng­êi kia th× cµng tèt ).

Nh÷ng ®Þnh nghÜa trªn chØ ®Ò cËp ®Õn mÆt tÝch cùc cña phÐp lÞch sù.

Còng nh­ mäi ph¹m trï kh¸c cña ng«n ng÷, lÞch sù bao gåm c¶ kh«ng lÞch

sù, nh­ G.M.Green viÕt:

“Nh÷ng ng­êi tham gia héi tho¹i cã thÓ lùa chän c¸ch xö sù lÞch sù,

tr¸nh côc c»n, th« lç. Hä cßn cã thÓ lùa chän c¸ch xö sù tuú thÝch kh«ng ®Õm

xØa ®Õn t×nh c¶m vµ nguyÖn väng cña ng­êi kh¸c. Hä cßn cã thÓ dùa vµo

nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh vÒ c¸c quy t¾c lÞch sù ®Ó tá ra côc c»n, th« lç mét

c¸ch cè ý”.

Cã nhiÒu nh©n tè tham gia vµo sù h×nh thµnh nªn quan hÖ liªn c¸ nh©n.

Mét sè nh÷ng nh©n tè ®ã ®· s½n cã tr­íc cuéc t­¬ng t¸c do ®ã chóng n»m

ngoµi t­¬ng t¸c. Chóng liªn quan tíi c­¬ng vÞ t­¬ng ®èi gi÷a nh÷ng ng­êi

tham gia t­¬ng t¸c theo nh÷ng gi¸ trÞ x· héi nh­ tuæi t¸c vµ quyÒn lùc.

§ã còng lµ nh÷ng quy ®Þnh ®èi víi ng«n ng÷ do c¸c ng÷ vùc tøc nh÷ng

biÕn thÓ ng«n ng÷ theo c¸ch dïng, nãi râ h¬n lµ nh÷ng biÕn thÓ hÖ thèng… do

quan hÖ víi ng÷ c¶nh x· héi mµ cã. Khi nãi n¨ng ng­êi nãi kh«ng cã quyÒn tù

do lùa chän hay thay ®æi nh÷ng nh©n tè liªn c¸ nh©n cã s½n, n»m ngoµi t­¬ng

t¸c ®ã. MÆc dï nh÷ng nh©n tè nµy còng chi phèi phÐp lÞch sù nh­ng kh«ng

thuéc ph¹m trï lÞch sù nh­ mét ph¹m trï do nh÷ng nh©n tè liªn c¸ nh©n xuÊt

hiÖn trong vµ cã mÆt ngay trong cuéc t­¬ng t¸c. Nãi lÞch sù lµ chiÕn l­îc cã

nghÜa lµ nã chØ h×nh thµnh, cã mÆt vµ ph¸t huy t¸c dông khi cã t­¬ngt¸c. Nãi

®óng h¬n ë ®©y, chóng ta chØ nãi ®Õn mÆt ng«n ng÷ cña lÞch sù.