KÕT LUËN VÒ LÞCH SÙ. NH÷NG ®IÒU NÃI TRªN CHO THÊY
3.3. KÕt luËn vÒ lÞch sù.
Nh÷ng ®iÒu nãi trªn cho thÊy: trong t¬ng t¸c b»ng lêi vµ trong t¬ng
t¸c x· héi, nh÷ng quan hÖ liªn c¸ nh©n cã vai trß kh«ng kÐm quan träng so víi
nh÷ng quan hÖ néi dung. PhÐp lÞch sù bÞ chi phèi bëi nh÷ng quy t¾c t¬ng tù
nh quy t¾c cña LaKoff hay cña Leech, nhng nh÷ng quy t¾c nµy chØ ph¸t huy
t¸c dông trªn c¬ së thÓ diÖn cña nh÷ng ngêi tham gia t¬ng t¸c. Cã thÓ nãi
quy t¾c lÞch sù chi phèi quan hÖ gi÷a thÓ diÖn cña ngêi nãi vµ ngêi nghe
trong héi tho¹ị
LÞch sù bao gåm rÊt nhiÒu ph¬ng diÖn:nh©n tè, ph¬ng thøc, ph¬ng
tiÖn, biÖn ph¸p. LÞch sù kh¸ ph©n t¸n nhng vÉn cã thÓ tõng bíc hÖ thèng
ho¸ chóng. Cã thÓ nãi, phÐp lÞch sù lµ hÖ thèng nh÷ng ph¬ng thøc mµ ngêi
nãi ®a vµo ho¹t ®éng nh»m ®iÒu hoµ vµ gia t¨ng gi¸ trÞ cña ®èi t¸c.
PhÐp lÞch sù cã hiÖu lùc gi¶i thÝch c¸c ph¸t ng«n, c¸c c¸ch thøc nãi
n¨ng vµ gi¶i thÝch c¸i mµ Ng÷ dông häc thêng ®Ò cËp tíi: hµm ng«n, hµnh vi
gi¸n tiÕp. §ång thêi chóng ta còng ph¸t hiÖn ra vµ lý gi¶i thÝch hiÖn tîng
®îc gäi lµ c©u thóc hai chiÒu trong t¬ng t¸c.
LÞch sù lµ hiÖn tîng cã tÝnh phæ qu¸t ®èi víi mäi x· héi trong mäi lÜnh
vùc t¬ng t¸c. Tuy nhiªn, ®iÒu ®ã kh«ng cã nghÜa lµ c¸c siªu chiÕn lîc vµ c¸c
chiÕn lîc, c¸c quy t¾clÞch sù cña c¸c t¸c gi¶ võa kh¶o s¸t ®Òu ®óng cho mäi
d©n téc. LÞch sù tríc hÕt lµ vÊn ®Ò v¨n ho¸, lµ mang tÝnh ®Æc thï cña tõng
nÒn v¨n ho¸. X· héi nµo còng ph¶i lÞch sù, cã ®iÒu c¸i g× lµ lÞch sù, ®Õn møc
nµo lµ lÞch sù, biÓu hiÖn thÕ nµo lµ lÞch sù l¹i bÞ quy ®Þnh bëi riªng tõng nÒn
v¨n hãạ
LÞch sù víi nh÷ng chiÕn lîc, nh÷ng quy t¾c, nh÷ng kh¸i niÖm ®ang trë
thµnh nh÷ng dông cô cña bé ®å nghÒ cña ng«n ng÷ häc, cña ng÷ dông häc,
t©m lý ng«n ng÷ häc, cña x· héi ng«n ng÷ häc vµ cña v¨n ho¸ ng«n ng÷ häc.
Ch¬ng 2: kÕt qu¶ thèng kª, ph©n lo¹i t liÖụ
§Ó thùc hiÖn ®Ò tµi cã tÝnh ng÷ dông nµy, chóng t«i ®· tiÕn hµnh kh¶o
s¸t trªn c¶ hai ph¹m vi: ng«n ng÷ héi tho¹i trong sinh ho¹t hµng ngµy vµ ng«n
ng÷ héi tho¹i ë mét sè t¸c phÈm v¨n ch¬ng, ®Æc biÖt lµ c¸c truyÖn ng¾n hiÖn
thùc cña v¨n häc ViÖt Nam hiÖn ®¹ị
Khi tiÕn hµnh kh¶o s¸t, ngêi nghiªn cøu ®· ph©n lo¹i thµnh: c¸c
ph¬ng tiÖn ng«n ng÷ ngêi ViÖt dïng ®Ó gi÷ thÓ diÖn vµ c¸c ph¬ng tiÖn
ng«n ng÷ nh»m tr¸nh ®e do¹ thÓ diÖn.