LÞCH SÙ LΜ MÉT TRONG NH÷NG QUY T¾C CÑA HÉI THO¹I HÉI THO¹I LΜ H×NH...

1. LÞch sù lµ mét trong nh÷ng quy t¾c cña héi tho¹i

Héi tho¹i lµ h×nh thøc giao tiÕp th­êng xuyªn, phæ biÕn cña ng«n ng÷,

nã còng lµ h×nh thøc c¬ së cña mäi ho¹t ®éng ng«n ng÷ kh¸c.

Héi tho¹i diÔn tiÕn theo nh÷ng quy t¾c nhÊt ®Þnh.

C.K.Orecchioni ®· chia c¸c quy t¾c héi tho¹i thµnh ba nhãm

Nhãm1:C¸c quy t¾c ®iÒu hµnh sù lu©n phiªn l­ît lêi

Nhãm2:Nh÷ng quy t¾c chi phèi cÊu tróc cña héi tho¹i

Nhãm3:Nh÷ng quy t¾c chi phèi quan hÖ liªn c¸ nh©n trong héi

tho¹i - phÐp lÞch sù (politeness, politnesse)

Theo GS.TS. §ç H÷u Ch©u nªn thªm mét nhãm quy t¾c n÷a:

Nhãm : quy t¾c ®iÒu hµnh néi dung cña héi tho¹ị

Nh­ vËy, phÐp lÞch sù lµ mét trong ba quy t¾c cña héi tho¹ị

TÝnh bÞ chi phèi bëi quy t¾c cña héi tho¹i ®­îc biÓu hiÖn ra thµnh tÝnh nghi

thøc cña héi tho¹ị

Nguyªn lý chi phèi c¸c quy t¾c héi tho¹i lµ nguyªn lý céng t¸c v× héi

tho¹i lµ mét ho¹t ®éng x· héị Tõ nguyªn lý chung nµy mµ c¸c quy t¾c héi

tho¹i rµng buéc c¸c ®èi t¸c héi tho¹i trong mét hÖ thèng nh÷ng quyÒn lîi vµ

tr¸ch nhiÖm.

Thùc ra c¸c quy t¾c héi tho¹i kh«ng hoµn toµn x¸c ®Þnh vµ còng kh«ng

thËt chÆt chÏ. C.K.Orecchioni cho r»ng quy t¾c héi tho¹i cã nh÷ng tÝnh chÊt

nh­ sau:

C¸c quy t¾c héi tho¹i cã b¶n chÊt hÕt søc ®a d¹ng. Do chç cã rÊt nhiÒu

nh©n tè tham gia vµo héi tho¹i cho nªn cø mçi lo¹i nh©n tè l¹i cã nh÷ng quy

t¾c t­¬ng øng.

Cã nh÷ng quy t¾c tæ chøc héi tho¹i vµ quy t¾c chuÈn t¾c (quy t¾c tæ

chøc lµ quy t¾c ®iÒu hµnh tæ chøc c¸c ®¬n vÞ héi tho¹i, quy t¾c chuÈn t¾c chi

phèi viÖc nãi n¨ng thÕ nµo cho ®¹t ®­îc môc ®Ých.

Cã nh÷ng quy t¾c héi tho¹i chung cho mäi cuéc héi tho¹i nh­ng còng

cã nh÷ng quy t¾c riªng cho mçi lo¹i h×nh, mçi kiÓu héi tho¹ị

C¸c quy t¾c héi tho¹i g¾n rÊt chÆt víi ng÷ c¶nh.

C¸c quy t¾c héi tho¹i thÓ hiÖn rÊt kh¸c nhau tuú theo tõng x· héi vµ

tõng nÒn v¨n ho¸.

Nh×n chung, quy t¾c héi tho¹i kh¸ mÒm dÎo, linh ho¹t.

Quy t¾c héi tho¹i ®­îc thô ®¾c mét c¸ch tuÇn tù tõ thñ¬ nhá nh­ng

kh«ng ®­îc truyÒn thô mét c¸ch cã hÖ thèng. Cho nªn phÇn lín chóng ®­îc

vËn dông mét c¸ch tù ph¸t.

Lµ mét quy t¾c héi tho¹i, lÞch sù còng mang nh÷ng nÐt tÝnh chÊt trªn.