1. LÝ CÑA LAKOFF VΜ LEECH. R.LAKOFF VΜ G.N.LEECH LΜ HAI T¸C GI¶ XEM...

3.1. Lý cña LaKoff vµ Leech.

R.LaKoff vµ G.N.Leech lµ hai t¸c gi¶ xem lÞch sù lµ nh÷ng quy t¾c

quan hÖ liªn c¸ nh©n nh­ nguyªn t¾c céng t¸c vµ c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i

cña Grice lµ quy t¾c ®èi víi sù trao ®æi th«ng tin.

LaKoff nªu lªn ba quy t¾c lÞch sù:

Thø nhÊt: Quy t¾c kh«ng ®­îc ¸p ®Æt. Quy t¾c nµy thÝch hîp víi nh÷ng

ng÷ c¶nh trong ®ã gi÷a nh÷ng ng­êi tham gia t­¬ng t¸c cã nh÷ng kh¸c biÖt

®­îc nhËn biÕt vÒ quyÒn lùc vµ c­¬ng vÞ, nh­ gi÷a sinh viªn vµ chñ nhiÖm

khoa, gi÷a c«ng nh©n vµ gi¸m ®èc. ¸p ®Æt cã nghÜa lµ lµm cho ng­êi nghe

kh«ng thÓ hµnh ®éng nh­ m×nh muèn. Kh«ng ¸p ®Æt cã nghÜa lµ kh«ng ng¨n

c¶n ng­êi nghe hµnh ®éng theo ý muèn cña m×nh.

Thø hai: Dµnh cho ng­êi ®èi tho¹i sù lùa chän. §ã lµ quy t¾c thÝch hîp

víi nh÷ng ng÷ c¶nh trong ®ã ng­êi tham gia cã quyÒn lùc vµ c­¬ng vÞ gÇn

t­¬ng ®­¬ng víi nhau nh­ng kh«ng gÇn gòi vÒ quan hÖ x· héị Dµnh cho sù

lùa chän cã nghÜa lµ bµy tá ý kiÕn sao cho ý kiÕn hay lêi thØnh cÇu cña m×nh

cã thÓ ®­îc biÕt ®Õn mµ kh«ng bÞ ph¶n b¸c hay tõ chèị

Thø ba: KhuyÕn khÝch t×nh c¶m b¹n bÌ. Quy t¾c nµy thÝch hîp víi

nh÷ng b¹n bÌ gÇn gòi hoÆc thËt sù th©n mËt víi nhaụ Theo quy t¾c nµy th× “

®· lµ b¹n bÌ víi nhau th× kh«ng cã g× cÇn ph¶i giÊu diÕm nhau n÷a c¶”. Tr¸i

ng­îc víi phÐp lÞch sù quy thøc, nguyªn t¾c chi phèi ë ®©y kh«ng ph¶i lµ chØ

dõng ë chç tá ra quan t©m thùc sù ®Õn nhau mµ cßn ph¶i tá ra s¨n sãc nhau,

tin cËy nhau b»ng c¸ch “thæ lé hÕt t©m can víi nhau”, béc lé hÕt mäi chi tiÕt

cña cuéc sèng, kinh nghiÖm, c¶m xóc … cña mçi ng­êi víi nhaụ Nh÷ng

ng­êi ®èi tho¹i theo phÐp lÞch sù nµy th­êng dïng c¸c tõ x­ng h« th©n thuéc,

kÓ c¶ c¸c biÖt danh, nh÷ng lêi chöi thÒ.

Siªu quy t¾c lÞch sù cña Leech gåm s¸u ph­¬ng ch©m lÞch sù lín vµ mét

sè ph­¬ng ch©m phô kh¸c. Cô thÓ: