TỒN TẠI XH VÀ Ý THỨC XH

2. Khái niệm ý thức XH:a. Kết cấu của ý thức XH và mối QH giữa các yếu tố hợp thành ý thức XH:YT XH là mặt tinh thần của ĐSXH, bao gồm những quan điểm, t tởng, cùng những tình cảm, tâm trạng, truyền thống của cộng đồng XH, nảy sinh từ TTXH và phản ánh TTXH trong những giai đoạn…phát triển nhất định.Có thể phân YT XH thành những dạng sau đây:- YT XH thông thờng: Là những tri thức, những quan niệm của con ngời hình thành một cách trực tiếp trong hoạt động thực tiễn hàng ngày, cha đợc hệ thống hoá, khái quát hoá- YT lý luận: Là những t tởng, quan điểm đợc hệ thống hoá, khái quát hoá thành các học thuyết XH, đợc trình bày dới dạng những khái niệm, phạm trù, QL.Trong đó YT XH thông thờng là trình độ thấp so với ý thức lý luận.- Tâm lý XH: Bao gồm toàn bộ tình cảm, ớc muốn, thói quen, tập quán của con ng… ời, của một bộ phận XH hoặc của toàn XH đợc hình thành dới ảnh hởng trực tiếp trong đời sống hằng ngày của họ và phản ánh đời sống đó.- Hệ t tởng là nhận thức lý luận về tồn tại XH, là hệ thống những quan điểm, t tởng, kết quả của sự khái quát hoá những kinh nghiệm XH, nó là trình độ cao hơn của YT XH, đợc hình thành khi con ngời nhận thức sâu sắc hơn về những điều kiện SH VC của mìnhTâm lý XH và hệ t tởng XH có mối tác động qua lại với nhau, chúng có cùng một nguồn gốc là tồn tại XH, đều phản ánh tồn tại XH.b. Tính giai cấp của ý thức XH:Tính GC của YT XH biểu hiện ở tâm lý XH và hệ t tởng XH.Về mặt TLXH, mỗi GC đều có tình cảm, tâm trạng, thói quen riêng, có thiện cảm hay ác cảm đối với tập đoàn XH này hay tập đoàn XH khác .Đối với hệ t tởng thì tính GC của YT XH đợc biêu hiện sâu sắc hơn. Trong XH có đối kháng GC bao giờ cũng có những quan điểm t tởng hoặc những hệ t tởng đối lập nhau: T tởng của GC bóc lột và GC bị bóc lột, của GC thống trị và GC bị trị. Nếu hệ t tởng của GC bóc lột thống trị ra sức bảo vệ địa vị của GC đó thì hệ t tởng của GC bị trị, bị bóc lột thể hiên nguyện vọng, lợi ích quần chúng lao động chống lại GC bóc lột, XD một XH công bằng không có áp bức bóc lột.