TRƯỜNG HỢP THIẾU 2 PHƯƠNG TRÌNH ĐẠI SỐ.A. CƠ SỞ LÍ THUYẾT. GIẢ...

2.2. Trường hợp 2. Thiếu 2 phương trình đại số.a. Cơ sở lí thuyết.

Giả sử cĩ p ẩn nhưng chỉ cĩ p – 2 phương trình. Trong trường hợp này, người ta

thường áp dụng tính chất trung bình (n < m) => n <

n

< m hoặc MA <

M

< MB để xác

định n, m.

Cơng thức tính

n

Mn

=

n

a

m

b

a b

;

M

=

M a M b

a

.

b

.b. Ví dụ minh hoạ.

Ví dụ 1. Hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon thuộc cùng dãy đồng đẳng liên tiếp. Đốt cháy

hồn tồn hỗn hợp X, sản phẩm cháy cho hấp thụ hết vào bình 1 đựng H

2

SO

4

đặc, bình 2

đựng dung dịch Ca(OH)

2

dư. Sau khi kết thúc phản ứng, khối lượng bình 1 tăng 6,3 gam,

bình 2 cĩ 25 gam kết tủa xuất hiện. Xác định CTPT của 2 hiđro cacbon trong X.

Giải.

nCO

2

= n = 0,25 mol.

m

H2O

= m b

ình 1 tăng

= 6,3 gam => n

H2O

=

6,318

= 0,35 mol

n

H2O

> n

CO2

=> X thuộc dãy ankan.

Đặt CTTQ của 2 ankan là : C

n

H

2n+2

và C

m

H

2m+2

. Vì 2 ankan thuộc cùng dãy đồng đẳng

nên đặt CTPT trung bình của 2 ankan là

C H

n

2

n

2

(n<

n

<m) và (

n

>1)

Theo đề ta cĩ nX = nH

2O

– nCO

2

= 0,35 – 0,25 = 0,1 mol.

n  

PTPƯ cháy :

C H

n

2

n

2

+

3 1

t

0

   n

CO

2

+ (

n

+1)H

2

O

2 

O

2

0,1 mol 0,1

n

mol

=> 0,1

n

= 0,25 =>

n

= 2,5

=> n = 2 ; m = 2 + 1 = 3.

Vậy CTPT : C

2

H

6

và C

3

H

8

.

Ví dụ 2. Một hỗn hợp gồm 2 ankan đồng đẳng kế tiếp nhau, cĩ tỉ khối đối với hiđrơ là