X LÀ LỜI GIẢI ZX = (49 + 17 – 2.3)

17. X là Lời giải Z

X

= (49 + 17 – 2.3) : 4 = 15 => X là Photpho (P) Dạng 2: Cho tổng số hạt cơ bản (S) Với dạng này thì ta phải kết hợp thêm bất đẳng thức: 1 ≤ N/Z ≤ 1,52 (với 82 nguyên tốđầu bảng tuần hoàn) 1 ≤ (S −2Z)/Z ≤ 1,52 => S/3,52 ≤ Z ≤ S/3 (thường với 1 số nguyên tố đầu độ chênh lệch giữa p, n, không nhiều thường là 1 hoặc 2, nên sau khi chia S cho 3 ta thường chon luôn giá trị nguyên gần nhất, ngoài ra các em có thể kết hợp công thức: S = 2Z + N = Z + (Z + N) hay là S =Z + A để chọn nhanh đáp án) VD7: Tổng số hạt cơ bản của nguyên tử X là 52, X thuộc nhóm VIIA. X là Z ≤ 52: 3 = 17,33 => Z là Clo (Cl) VD 8: Tổng số hạt trong phân tử MX là 84 hạt, trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 28. Số nơtron của M nhiều hơn số khối của X là 12 đơn vị. Số hạt trong M lớn hơn số hạt trong X là 36 hạt.MX là hợp chất nào Ở ví dụ này các em thường lựa chọn giải hệ 4 phương trình, như vậy bài toán sẽ tương đối phức tạp và mất thời gian, do đó nếu chịu khó tư duy 1 chút các em có thể đưa bài toán về hệ phương trình với ẩn là tổng số hạt. Nếu quan sát nhanh chỉ cẩn kết hợp dữ kiện đầu và cuối là ta có hệ phương trình với S (tổng số hạt) Có: S

M

+ S

X

= 84 S

M

– S

X

= 36 Giải hệđược S

M

= 60, S

X

= 24. Z

M

≤ 60:3 = 20 => Ca, Z

X

≤ 24 : 3 = 8 => O Vậy MX là CaO. VD9: Một hợp chất ion cấu tạo từ ion M

²⁺

và X

^–

, tổng số hạt cơ bản trong phân tử MX

2

là 186 hạt trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 54 hạt.Số nơtron của ion M

²⁺

nhiều hơn X

^–

là 12. Tổng số hạt M

²⁺

nhiều hơn trong X

^–

là 27 hạt. Công thức phân tử của MX

2

là Ta có : S

M

+ 2S

X

= 186 Tổng số hạt trong M

²⁺

là S

M

– 2 (vì mất 2e), trong X

^-

là S

X

+ 1 (vì X nhận 1 e) Vậy có phương trình 2 là S

M

– 2 – (S

X

+ 1) = 27 Giải hệ ta được S

M

= 82 (dễ dàng biết đó là Fe, vì S = A + Z = 82), S

X

= 52 (dễ dàng biết đó là Cl) Vậy MX

2

là FeCl

2

Trên đây là 1 số ví dụ của tôi đưa ra để các em hiểu thêm cách vận dụng và tư duy theo hướng giải trắc nghiệm, chúc các em ngày càng say mê, sáng tạo để đưa ra những cách giải mới hay và hiệu quả, thân ái! Bài tập vận dụng: