3. TỔ CHỨC TỐT VIỆC QUAN SÁT, HƯỚNG DẪN HỌC SINH CÁCH DÙNG TỪ, GIỌNG...

1.3. Tổ chức tốt việc quan sát, hướng dẫn học sinh cách dùng từ, giọng

kể, điệu bộ khi làm bài nghe, nói, viết.

Với đặc điểm vốn từ còn hạn chế, nên học sinh lớp 3 gặp nhiều khó

khăn trong việc nghe - nói - viết - kể lại câu chuyện bằng lời văn của mình.

Do vậy, giáo viên cần tổ chức tốt hoạt động quan sát tranh: quan sát từng

đường nét, màu sắc, hình ảnh, nội dung, thể hiện của tranh. Học sinh cảm

nhận được những nét đẹp của cảnh vật, con người và muốn bày tỏ trao đổi với

bạn, với thầy cô.

Để các em làm tốt hoạt động này, trước hết giáo viên chú ý cho học

sinh sử dụng gợi ý trong sách giáo khoa, lắng nghe cô kể, bạn kể để nhớ được

các ý chính của nội dung câu chuyện.

Giáo viên chú trọng về lời văn kể và nghệ thuật sử dụng ngôn từ. Giáo

viên cần hướng dẫn các em cách chọn lựa, sử dụng từ ngữ, hình ảnh để diễn

đạt sao cho dễ hiểu, sinh động. Có như vậy người nghe đọc sẽ dễ dàng hình

dung, tưởng tượng, nắm bắt được sự việc, tình cảm mà các em muốn thể hiện

qua bài nói, bài viết. Người nghe, người đọc tuy không trực tiếp nhìn diện

mạo của nhân vật, xem bối cảnh của sự việc qua những hình ảnh miêu tả, so

sánh cùng với những tình cảm, thái độ, sự đánh giá của các em. Đó chính là

điểm mạnh của nghệ thuật sử dụng ngôn từ.

Ví dụ: Dạy Tập làm văn - tuần 12

Bài tập 2:

Yêu cầu: học sinh viết đoạn văn qua quan sát tranh (ảnh) về một cảnh

đẹp ở nước ta.

Thông qua việc quan sát tranh (ảnh) về một cảnh đẹp ở nước ta, giúp

học sinh nắm nội dung của tranh (ảnh), thấy vẻ đẹp của tranh (ảnh), từ đó các

em lựa chọn từ ngữ thích hợp để nói và viết thành đoạn văn, giúp cho người

nghe - đọc tuy không quan sát tranh (ảnh) nhưng vẫn thấy được vẻ đẹp của

danh lam thắng cảnh mà học sinh nói đến.

Thêm vào đó, những yếu tố phi ngôn ngữ như điệu bộ, cử chỉ, ánh mắt,

nét mặt, giọng điệu, của các em khi nói sẽ làm tăng tính hấp dẫn, tính thuyết

phục đối với người nghe. Do đó, giáo viên cũng cần khuyến khích các em rèn

luyện khả năng sử dụng những yếu tố phi ngôn ngữ này.