HIỆN NAY, DO CUỘC SỐNG KHÓ KHĂN, NHIỀU EM TRONG ĐỘ TUỔI CHƯA THÀNH...

14. Hiện nay, do cuộc sống khó khăn, nhiều em trong độ tuổi chưa thành niên,thậm chí là trẻ em đã đi làm để kiếm sống như: chạy bàn trong các nhà hàng, quán ăn;làm việc tại các lò gạch, xưởng may tư nhân... Vậy pháp luật lao động có những quyđịnh riêng đối với loại lao động này như thế nào?Trả lời:Lao động chưa thành niên là những người lao động dưới 18 tuổi (khoản 1 Điều 119 Bộluật lao động). Pháp luật lao động cũng quy định “đủ 15 tuổi” được coi là đủ tuổi lao độngtối thiểu để tham gia vào quan hệ lao động. Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt,người tham gia quan hệ lao động khi chưa đủ 15 tuổi. Như vậy lao động chưa thành niênbao gồm 2 nhóm đối tượng: lao động dưới 15 tuổi (lao động trẻ em) và lao động từ đủ 15tuổi đến dưới 18 tuổi.Do nhóm lao động này chưa phát triển đầy đủ về thể lực, nhận thức, thường yếu thếhơn so với những lao động thông thường nên để bảo vệ sức khỏe của những lao động chưathành niên, tạo điều kiện để họ phát triển đầy đủ về nhân cách, thể lực, Bộ luật lao động cónhững quy định riêng dành cho đối tượng này từ điều 119 đến Điều 122 như sau:- Nơi có sử dụng người lao động chưa thành niên phải lập sổ theo dõi riêng, ghi đầy đủhọ tên, ngày sinh, công việc đang làm, kết quả những lần kiểm tra sức khoẻ định kỳ và xuấttrình khi thanh tra viên lao động yêu cầu.- Nghiêm cấm lạm dụng sức lao động của người chưa thành niên.- Cấm nhận trẻ em chưa đủ 15 tuổi vào làm việc. Đối với một số ngành nghề và côngviệc do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định được nhận trẻ em chưa đủ 15 tuổivào làm việc, học nghề, tập nghề thì việc nhận và sử dụng những trẻ em này phải có sự đồngý và theo dõi của cha mẹ hoặc người đỡ đầu.Cụ thể hóa vấn đề này, Thông tư số 21/199/TT-BLĐTBXH ngày 11/9/1999 của BộLao động - Thương binh và Xã hội đã quy định danh mục nghề, công việc được phép nhậnlao động dưới 15 tuổi (như: diễn viên múa, hát, xiếc, sân khấu, điện ảnh; vận động viênnăng khiếu: thể dục dụng cụ, bơi lội, điền kinh (trừ tạ xích), bóng bàn, cầu lông, bóng rổ,bóng ném, bi a, bóng đá, các môn võ, đá cầu, cầu mây, cờ vua, cờ tướng; các nghề truyềnthống: chấm men gốm, cưa vỏ trai, vẽ tranh sơn mài; các nghề thủ công mỹ nghệ: thêu ren,mộc mỹ nghệ) và điều kiện được nhận lao động dưới 15 tuổi vào làm việc (như: trẻ em phảiđủ 12 tuổi; riêng trẻ em tham gia biểu diễn nghệ thuật phải đủ 8 tuổi; đối với một số trườnghợp đặc biệt phải sử dụng trẻ em chưa đủ 8 tuổi do Bộ văn hoá - Thông tin quyết định; cóđủ sức khoẻ phù hợp với công việc theo xác nhận của trung tâm y tế cấp huyện hoặc phòngkhám bệnh viện đa khoa; có giấy cam kết và đồng ý theo dõi của cha mẹ hoặc người giámhộ hợp pháp…).- Người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người lao động chưa thành niên vào nhữngcông việc phù hợp với sức khoẻ để bảo đảm sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách và cótrách nhiệm quan tâm chăm sóc người lao động chưa thành niên về các mặt lao động, tiềnlương, sức khoẻ, học tập trong quá trình lao động.- Cấm sử dụng người lao động chưa thành niên làm những công việc nặng nhọc, nguyhiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại hoặc chỗ làm việc, công việc ảnh hưởng xấu tớinhân cách của họ. Thông tư liên bộ số 09/TT-LB ngày 13/4/1995 của Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành đã quy định 13 điều kiện lao động có hại vàdanh mục 62 loại công việc cấm sử dụng lao động chưa thành niên. Ngoài ra, tại Thông tưliên tịch số 21/2004/TTLT-BLĐTBXH-BYT ngày 09/12/2004 của Bộ Lao động - Thươngbinh và Xã hội và Bộ Y tế đã quy định danh mục chỗ làm việc, công việc không được sửdụng lao động dưới 18 tuổi trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ dễ bị lợi dụng để hoạt độngmại dâm nhằm hạn chế những ảnh hưởng xấu đến sự phát triển toàn diện về thể lực, trí lựcvà nhân cách của người lao động chưa thành niên. - Thời giờ làm việc của người lao động chưa thành niên không được quá bảy giờ mộtngày hoặc 42 giờ một tuần. Người sử dụng lao động chỉ được sử dụng người lao động chưathành niên làm thêm giờ, làm việc ban đêm trong một số nghề và công việc do Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội quy định.Ngoài những quy định riêng nêu trên, lao động chưa thành niên được hưởng các quyềnvà phải thực hiện những nghĩa vụ lao động thông thường như mọi lao động khác khi thamgia vào quan hệ lao động.