MẠCH ĐIỆN NHƯ HÌNH VẼ. CUỘN DÂY THUẦN CẢM CÓĐỘ TỰ CẢM L = 0,318H...
Bài 2 Mạch điện như hình vẽ. Cuộn dây thuần cảm có
độ tự cảm L = 0,318H, R = 100 Ω , tụ C là tụ xoay. Điện
áp đặt vào hai đầu đoạn mạch có biểu thức
u = π t (V).
200 2 cos100
a. Tìm C để điện áp giữa hai đầu bản tụ đạt giá trị cực đại, tính giá trị cực đại đó.
b. Tìm C để điện áp hai đầu MB đạt cực đại, tính giá trị cực đại đó.
Bài giải:
a. Tính C để U
Cmax
.
Cảm kháng : Z
L
= ω L = 100 .0,318 100 π = Ω
Cách 1: Phương pháp đạo hàm:
UZ U U
= = = =
U IZ
C
C
C
R Z Z R Z Z y
Ta có:
2
( )
2
(
2
2
) 1
2
2 1 1
+ − + − +
L
C
L
L
Z Z
= + − + = + − + (với 1
y R Z Z R Z x x Z
x = Z )
Đặt (
2
L
2
) 1
2
2
L
1 1 (
2
L
2
)
2
2 .
L
1
U
Cmax
khi y
min
.
Khảo sát hàm số:
y=(
R2
+Z xL
2
)
2
−2 .x ZL
+1⇒ = y ' 2 ( R
2
+ Z x
L
2
) − 2 Z
L
x Z
⇒ = +
' 0 y =
⇔ 2 ( R
2
+ Z x
L
2
) − 2 Z
L
= 0
2
L
2
R Z
L
Bảng biến thiên:
1
L
Z
= + hay
2
2
⇒ y
min
khi
2
2
+
Z = R Z
C
L
+ +
2
2
100
2
100
2
⇒ = = = Ω
100 200
⇒ = = =
−
F
1 1 5.10
5
C ω Z π π
100 .200
2
2
2
2
U R Z
200 100 100
= = =
(V)
U R
200 2
max
100
Cách 2: Phương pháp dùng tam thức bậc hai.
= + − + = + +
y R Z Z ax bx
Đặt (
2
L
2
) 1
2
2
L
1 1
2
1
x = Z
;a R =
2
+ Z
L
2
;b = − 2 Z
L
)
(với 1
U
Cmax
khi y
min
. Vì hàm số y có hệ số góc a > 0, nên y đạt cực tiểu khi
x b
= − a
hay
2
2
2
⇒ = = =
−
(F).
1 1 10
4
100 .200 2
= = = V
Cách 3: Phương pháp dùng giản đồ Fre-nen.
Ta có: U U ur uur uur uur =
L
+ U
R
+ U
C
P
Áp dụng định lý hàm số sin, ta có:
α
UuurL
U U β
Uuur1
U U
C
α = β sin
⇒ = α
sin sin
C
sin
β
α = =
O
sin
R
Vì U và
2
2
IrU R Z
+ không đổi nên U
Cmax
khi sin β
UuurR
1
Uurcực đại hay sin β = 1.
β = ⇒ = β π
Q
Khi sin 1
UuurC
U U Z Z
⇒ = = ⇒ =
cos
L
L
1
1
2
2
2
2
2
Z R Z
⇒ = = = = Ω
Z Z Z
1
100 100
L
L
max
2
2
200 100
2
100
2
b. Tìm C để U
Mbmax
. U
MBmax
= ?
Lập biểu thức:
MB
MB
MB
R Z Z Z Z Z Z Z y
2 2
1
L
L
C
C
L
L
C
2
2
− −
Z Z Z Z Z x
= + = +
y R Z R x
1 1
L
L
C
L
L
Đặt
+ +
(với x = Z
C
)
U
MBmax
khi y
min
.
2 .
= +
y R x
' Z x
L
x Z
L
R
Khảo sát hàm số y: ( )
( )
2
2
2
y ' 0 = ⇔ x
2
− xZ
L
− R
2
= 0 (*)
Z Z R
Giải phương trình (*) ⇒
2
4
2
x Z = = + + (x lấy giá trị dương).
⇒ Z
C
= 100
2
+ 100 2
2
+ 4.100
2
= 50 1 ( + 5 ) = 162 Ω
Lập bảng biến thiên:
= = =
−
F
0,197.10
C ω Z π
⇒ điện dung 1 1
4
100 .162
Thay
2
4
2
= = vào biểu thức y
x Z + +
4 4
R R
⇒ = =
y R Z Z Z R Z R Z
( )
min
2
2
2
2
2
2
2
+ + + + +
4 2
L
2
L
L
4
L
4
L
(
2
2
) (
2
2
)
+ + + +
4 200 100 100 4.100
U Z Z R
U U
= = = = (V)
2 2.100 324
y R
min