CÁCH XÁC ĐỊNH TÂM VÀ TÌM BÁN KÍNH CỦA MỘT SỐ HÌNH THƯỜNG GẶP
2. Cách xác định tâm và tìm bán kính của một số hình thường gặp:
* Loại 1: Hình hộp chữ nhật, hình lập phương.
A B A C D+ Tâm: là trung điểm của
AC'.
A’ I I R= AC.
B’+ Bán kính:
'2C’ D’* Loại 2: Các đỉnh của hình chóp cùng nhìn đoạn SC dưới góc vuông.
S+ Tâm I của mặt cầu là trung điểm của SC
R= SC+ Bán kính là
* Loại 3: Hình chóp có OA, OB, OC vuông góc đôi một
2
2
2
OA OB OC=R + +B B C
* Loại 4: Hình chóp có SA vuông góc với mặt đáy.
d- Đáy là hình vuông, hình chữ nhật, tam giác vuông tại B:
⇒I
là trung điểm của SC,
M I- Đáy là tam giác đều và đa giác bất kỳ:
∆+ Tìm điểm O cách đều các đỉnh của mặt đáy
A C+ Qua O, dựng
d ⊥(ABC)(d gọi là trục)
O+ Dựng đường trung trực
∆của
SA, cắt
dtại
I⇒I
là tâm,
R =IA=IB =IC =...2
R=AI = MI +MA = AO + SAM* Loại 5: Hình chóp đều.
Gọi
Olà tâm của đáy
⇒SOlà trục của đáy
+ SO = OA = OB = OC = OD: O là tâm, R=OA
+ SO
≠OA: Vẽ đường trung trực của
SAcắt
SOtại
I⇒I
là tâm, R = SI (tính SI từ hệ thức:
SI SO. =SM SA.)
S
* Loại 6: Hình chóp có (SAB) vuông góc với mặt đáy
d
(SA không vuông góc với mặt đáy)
+ Từ tâm
Ocủa đường tròn ngoại tiếp mặt đáy, dựng
d ⊥mặt đáy
+ Tìm điểm J cách đều ba điểm S, A, B
I
+ Từ J, dựng đường thẳng d’ vuông góc với mặt phẳng (SAB) cắt d tại I
J
⇒I
là tâm mặt cầu ngoại tiếp hình chóp,
R =IA=IB=IC =...A
D
(Chú ý: để tìm điểm cách đều 3 đỉnh của tam giác, ta có thể
H
O
B
áp dụng định lý hàm sin:
a = b = c = 2RC
sinA sinB sinC