PHÂN TÍCH- NHỮNG PHẨM CHẤT CAO QUÝ CỦA NGƯỜI ĐỒNG MÌNH

2. Phân tích- Những phẩm chất cao quý của người đồng mình:“Người đồng mình thương lắm con ơiCao đo nỗi buồn, xa nuôi chí lớn”.+ Dòng thơ đầu được lặp lại: “người đồng mình" là cách gọi thể hiện sự gầngũi, thân thương như trong một gia đình. “Thương lắm” – bày tỏ sự đồng cảmsâu sắc với cuộc sống nhiều vất vả, gian khó của họ.+ Từ ngữ giàu sức gợi: “cao” “xa” vừa gợi hình ảnh miền núi cao vừa gợi điềukiện sống khó khăn, vất vả. “Nỗi buồn” “chí lớn” thể hiện bản lĩnh vững vàng,ý chí kiên cường của người đồng mình.=> Lời thơ thể hiện niềm tự hào về phẩm chất tốt đẹp của người miền núi.- Tác giả khái quát lên vẻ đẹp truyền thống của người miền cao:Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hươngCòn quê hương thì làm phong tục+ Hình ảnh "người đồng mình”: vóc dáng, hình hài nhỏ bé, “thô sơ da thịt”, họchỉ có đôi bàn tay lao động cần cù nhưng chẳng mấy ai nhỏ bé, yếu hèn. Họdám đương đầu với gian lao, vất vả, họ lớn lao về ý chí, cao cả về tâm hồn.+ Công lao vĩ đại của người đồng mình: “đục đá kê cao quê hương" - xây dựngquê hương, tạo nên ruộng đồng, dựng lên nhà cửa, bản làng, làm nên giá trị vậtchất, tinh thần cho quê hương. “Làm phong tục - tạo nên bao nền nếp, phongtục đẹp, làm nên bản sắc riêng của cộng đồng.=> Lời thơ tràn đầy niềm tự hào về vẻ đẹp của người đồng mình. Nhắn nhủ conphải biết kể thừa, phát huy những truyền thống đó.- Từ đó, người cha khuyên con biết sống theo những truyền thống của ngườiđồng mình:+ Điệp từ “sống” khởi đầu 3 dòng thơ liên tiếp, tô đậm mong ước thiết tha,mãnh liệt của cha dành cho con.+ Ẩn dụ “đá”, “thung” chỉ không gian sống của người miền cao, gợi lên nhữngnhọc nhằn, gian khó, đói nghèo. Người cha mong con "không chê” tức là biếtyêu thương, trân trọng quê hương mình.+ So sánh "như sông”, “như suối”: lối sống hồn nhiên, trong sáng, mạnh mẽ,phóng khoáng, vượt lên mọi gập ghềnh của cuộc đời.+ Đối “lên thác xuống ghềnh”: cuộc sống không dễ dàng, bằng phẳng, cầndũng cảm đối mặt, không ngại ngần.=> Cha khuyên con tiếp nối tình cảm ân nghĩa, thủy chung với mảnh đất nơimình sinh ra của người đồng mình và cả lòng can đảm, ý chí kiên cường củahọ.- Để rồi, bài thơ khép lại bằng lời dặn dò vừa ân cần, vừa nghiêm khắc củangười cha:+ "Thô sơ da thịt” được nhắc lại để nhấn mạnh những khó khăn, thử thách màcon có thể gặp trên đường đời, bởi con còn non nớt, con chưa đủ hành trang màđời thì gập ghềnh, gian khó.+ Dẫu vậy, không bao giờ nhỏ bé được mà phải biết đương đầu với khó khăn,vượt qua thách thức, không được sống yếu hèn, hẹp hòi, ích kỉ. Phải sống saocho xứng đáng với cha mẹ, với người đồng mình. Lời nhắn nhủ chứa đựng sựyêu thương, niềm tin tưởng mà người cha dành cho con.