BÚT PHÁP ƯỚC LỆ RẤT PHỔ BIẾN TRONG VĂN HỌC TRUNG ĐẠI. QUA ĐOẠN THƠ...

1. Bút pháp ước lệ rất phổ biến trong văn học trung đại. Qua đoạn thơ tả chị em Thuý Kiều, có

thể nêu lên hai đặc điểm chính của bút pháp ước lệ:

- Không miêu tả trực tiếp, cụ thể, mà chỉ gọi tả về thần thái, đặc điểm của đối tượng, để người

đọc tự hình dung, tưởng tượng về đối tượng miêu tả. Vì thế, bút pháp ước lệ thường sử dụng thủ

pháp so sánh, ẩn dụ, tượng trưng trong miêu tả chứ không dùng cách tả thực.

- Sử dụng những hình mẫu, khuôn mẫu đã có trong từ chương sách vở để miêu tả, diễn đạt.

Chẳng hạn, cái đẹp của con người được đối sánh vói vẻ đẹp của thiên nhiên, coi thiên nhiên là mẫu

mực của cái đẹp.

HS làm rõ những đặc điểm trên của bút pháp ước lệ qua việc miêu tả Thuý Vân, Thuý Kiều ở

đoạn thơ. Chẳng hạn, vẻ đẹp của Thuý Vân được gợi tả bằng những hình ảnh tượng trưng tà thiên

nhiên, như: khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang, hoa cười, ngọc thốt, mây (thua nước tóc), tuyết

{nhường màu da). Còn vẻ đẹp đôi mắt Thuý Kiều thì được hình dung gọi tả bằng hai hình ảnh: làn

thu thuỷ, nét xuân sơn. Tài năng của Thuỹ Kiều cũng là "pha nghề thi hoạ, đủ mùi ca ngâm”, theo

mẫu mực toàn diện của người xưa: cầm, kì, thi, hoạ.