CẦN GIẢI THÍCH Ý NGHĨA CỦA HAI CÂU THƠ THỂ HIỆN QUAN NIỆM VỀ NGƯỜI...

4. Cần giải thích ý nghĩa của hai câu thơ thể hiện quan niệm về người anh hùng của tác giả.

“Kiến nghĩa bất vi” nghĩa là thấy việc nghĩa mà khộng làm, như thế không phải ngưòi anh hùng.

Câu này vốn có nguồn gốc từ quan niệm của nhà nho: “Kiến nghĩa bất vi, vô dũng dã” (nghĩa là:

thấy việc nghĩa mà không làm thì không phải là kẻ có dũng khí). Nguyễn Đình Chiểu đã đem đến

4

cho câu châm ngôn ấy một ý nghĩa khái quát hơn, coi làm việc nghĩa là phẩm chất của người anh

hùng. Cách nói phủ định: “Làm người thế ấy cũng phi anh hùng” tạo sự nhấn mạnh, khẳng định làm

việc nghĩa là phẩm chất nhất thiết phải có của người anh hùng.

Quan niệm về người anh hùng như trên đã được minh chứng trong hành động đánh cướp, cứu

dân của Lục Vân Tiên ở phần đầu đoạn thơ trích, cần làm rõ phẩm chất anh hùng của nhân vật qua

việc phân tích các khía cạnh của sự việc ấy, mục đích hành động đánh cướp của Lục Vân Tiên như:

tương quan lực lượng giữa Vân Tiên một mình, tay không với bọn cướp đông đảo, hung hăng đầy

đủ vũ khí. Quyết định hành động rất mau lẹ, dứt khoát của Lục Vân Tiên khi chứng kiến cảnh dân

lành bị bọn cướp làm hại; dũng khí, sức mạnh của Vân Tiên trong trận đánh, sự thất bậi mau chóng

của bọn cướp...