BÀI 2. PHIẤN MÃ - DỊCH MÃ
4.
Mối liờn hệ ADN – mARN – prụtờin – tớnh trạng
Nhõn đụi
ADN
Phiờn mó
Dịch mó
ADN
mARN
pụlipeptit
Tớnh trạng
(prụtờin)
Thụng tin di truyền trong ADN của mỗi tế bào được truyền đạt cho thế hệ tế bào con thụng qua cơ chế nhõn đụi
Thụng tin di truyền trong ADN được biểu hiện thành đặc điểm bờn ngoài của cơ thể (tớnh trạng) thụng qua cỏc cơ chế
phiờn mó và dịch mó
CÂU HỎI THAM KHẢO:
Tại sao cần phải cú quỏ trỡnh phiờn mó ?
o
Phiờn mó là quỏ trỡnh truyền thụng tin di truyền từ ADN mạch kộp sang ARN mạch đơn
o
Trong nhõn tế bào gen mang mật mó di truyền nhưng lại nằm cố định trờn NST khụng thể di chuyển được. Để
giỳp gen làm nhiệm vụ truyền thụng tin và điều khiển quỏ trỡnh dịch mó phải nhờ đến một cấu trỳc khỏc đú là
mARN – bản sao của gen.
o
Sau khi mARN được tổng hợp xong sẽ theo cỏc lỗ trờn màng nhõn di chuyển ra ngoài tế bào chất với vai trũ là
bản sao của gen để điều khiển quỏ trỡnh dịch mó tổng hợp chuỗi pụlipeptit
Một số điểm cần lưu ý về quỏ trỡnh phiờn mó
o
Tuy gen cú 2 mạch nhưng mỗi lần phiờn mó chỉ cú 1mạch là mạch khuụn và chỉ tạo thành 1 phõn tử mARN
o
Mạch ADN khuụn là mạch cú bộ ba mở đầu là 3’ TAX 5’
o
Chiều tổng hợp mARN của ARN-pụlimeraza luụn là chiều 5’ à 3’
o
Bốn loại nuclờụtit mà mụi trường cung cấp cho quỏ trỡnh dịch mó khụng cú loại Timin
o
Giữa mARN sơ khai và mARN trưởng thành được phiờn mó từ một gen cấu trỳc ở sinh vật nhõn thực thỡ mARN
cú chức năng ngắn hơn. Vỡ sau khi mARN được tổng hợp xong tạo thành mARN sơ khai thỡ cỏc đoạn intron sẽ
bị cắt bỏ và nối cỏc exon lại thành mARN chức năng.
So sỏnh quỏ trỡnh nhõn đụi của ADN và quỏ trỡnh giải mó tổng hợp prụtờin.