BÀI 2. PHIẤN MÃ - DỊCH MÃ
1.
Diễn biến của cơ chế phiờn mó
Quỏ trỡnh phiờn mó được bắt đầu khi enzim ARN-polimeraza bỏm vào vựng khởi đầu của genàgen thỏo xoắn và tỏch 2
mạch đơn, ARN-polimeraza di chuyển dọc theo mạch khuụn giỳp cho cỏc ribonucleotit tự do trong mụi trường nội bào
liờn kết với cỏc nu trờn mạch khuụn theo nguyờn tắc bổ sung (A- U, G - X) tạo nờn phõn tử mARN theo chiều 5’à 3’
Đối với sinh vật nhõn thực khi toàn bộ gen được phiờn mó thỡ mARN sơ khai được cắt bỏ intron và nối cỏc exon với nhau
thành mARN trưởng thành
So sỏnh giữa tự nhõn đụi ADN và phiờn mó:Tự nhõn đụi ADN
Phiờn mó
- Chịu sự điều khiển của enzyme ADN-pụlimeraza
- Chịu sự điều khiển của enzyme ARN-pụlimeraza
- Thực hiện trờn cả 2 mạch (mạch gốc tổng hợp liờn tục, mạch
bổ sung tổng hợp giỏn đoạn)
- Chỉ thực hiện trờn mạch gốc (vỡ ARN chỉ cú 1 mạch đơn)
- 4 loại nu sử dụng từ mụi trường là A,T,G,X
- 4 loại nu sử dụng từ mụi trường là A,U,G,X
- Sản phẩm tạo thành là ADN mạch kộp
- Sản phẩm tạo thành là ARN mạch đơn
- Khi thực hiện tự nhõn đụi hoặc phiờn mó thỡ NST chứa ADN phải ở trạng thỏi thỏo xoắn
- Đều được thực hiện theo nguyờn tắc bổ sung và khuụn mẫu
- Được thực hiện trong nhõn tế bào với khuụn mẫu là ADN
- Mạch mới luụn được tổng hợp theo chiều 5’--> 3’
DỊCH MÃ:
1Khỏi niệm
Là quỏ trỡnh chuyển mó di truyền chứa trong mARN thành trỡnh tự cỏc axit amin trong chuỗi polipeptit của prụtờin
Để chuẩn bị cho quỏ trỡnh dịch mó 2 đơn vị lớn – nhỏ của ribụxụm tiến đến mARN và liờn kết với nhau qua mARN