PH VÀ SỰ SÂU RĂNG LIÊN QUAN VỚI NHAU NHƯ THẾ NÀO
73. pH và sự sâu răng liên quan với nhau như thế nào ?
Răng được bảo vệ bởi lớp men cứng, dày khoảng 2mm. Lớp men này là
hợp chất Ca
5
(PO
4
)
3
OH và được tạo thành bằng phản ứng :
2
3
5Ca
3PO
OH
Ca (PO ) OH
(1)
4
5
4 3
Quá trình tạo lớp men này là sự bảo vệ tự nhiên của con người chống
lại bệnh sâu răng.
Sau bữa ăn, vi khuẩn trong miệng tấn công các thức ăn còn lưu lại trên
răng tạo thành các axit hữu cơ như axit axetic, axit lactic. Thức ăn với hàm
lượng đường cao tạo điều kiện tốt nhất cho việc sản sinh ra các axit đó.
Lượng axit trong miệng tăng, pH giảm, làm cho phản ứng sau xảy ra:
O
H
OH
H
2
.
Khi nồng độ OH
-
giảm, theo nguyên lí Lơ Sa-tơ-li-ê, cân bằng (1)
chuyển dịch theo chiều nghịch và men răng bị mòn, tạo điều kiện cho sâu
răng phát triển.
Biện pháp tốt nhất phòng sâu răng là ăn thức ăn ít chua, ít đường, đánh
răng sau khi ăn. Người ta thường trộn vào thuốc đánh răng NaF hay SnF
2
, vì
ion F
-
tạo điều kiện cho phản ứng sau xảy ra.
F
5
2
3
4
5
4
3
Ca
3
PO
(
)
Hợp chất Ca
5
(PO
4
)
3
F là men răng thay thế một phần Ca
5
(PO
4
)
3
OH.
Trước đây, ở nước ta một số người có thói quen ăn trầu là tốt cho việc
tạo men răng theo phản ứng (1), vì trong miếng trầu có vôi tôi Ca(OH)
2
, chứa
Ca
2+
và OH
-
làm cho cân bằng (1) chuyển dịch theo chiều thuận.