THẾ NÀO LÀ SỰ KẾT HỢP TỪ TỰ NHIỜN

1. Thế nào là sự kết hợp từ tự nhiờn? (What are collocations?)

Collocations là sự kết hợp cỏc từ theo tập quỏn, qui ước (conventional word combinations), hay gọi cỏch

khỏc là sự kết hợp từ tự nhiờn.

Chỳng ta cú thể núi: "a burning desire" (một khao khỏt cuồng nhiệt) hay "a blazing row" (một chuỗi, hàng

sỏng rực)... nhưng ta khụng núi: "a blazing desire" hay "a burning row". Một ai đú cú thể là "a heavy

smoker" (một tay nghiện thuốc lỏ nặng) hoặc "a devoted friend" (một bằng hữu tận tụy) nhưng khụng thể

núi, "a devoted smoker" hoặc "a heavy friend". Theo ngữ nghĩa thớ những cỏch dựng từ như trờn cũng

được xem là những cấu trỳc đặc biệt của Anh ngữ.

Những cỏch diễn đạt như thế khỏ dễ hiểu, nhưng thật khụng dễ dàng cho người học tiếng Anh sử dụng cho

đỳng. Làm thế nào để kết hợp cỏc từ lại cho chỡnh xỏc, cho "giống như người bản xứ sử dụng"? Chẳng

hạn để diễn tả một người hỳt thuốc lỏ nhiều, ta cú thể nghĩ đến một loạt cỏc tỡnh từ để kết hợp với danh

từ smoker như: strong, hard, big, mad, fierce, devoted... nhưng sự việc đó được người Anh "chọn sẵn" từ

lõu rồi. Đú là tĩnh từ: heavy, và chỉ những người biết được từ này thớ diễn đạt "người hỳt thuốc lỏ nhiều,

hay người ghiền thuốc lỏ" là heavy smoker mới chỡnh xỏc thụi. Một người mới học tiếng Anh cú thể dựng

cỏc tĩnh từ liệt kờ ở trờn để đặt trước smoker như "strong smoker" chẳng hạn để núi thớ người nghe vẫn

hiểu, nhưng cõu núi sẽ khụng được tự nhiờn.

Cỏch kết hợp từ theo quy ước như trờn trong Anh ngữ gọi là collocations và bất cứ ngụn ngữ nào cũng cú

một số rất lớn những collocations này. Thỡ dụ trong Việt ngữ, con chú đen ta kờu là "chú mực", con mốo

cú ba màu lụng ta kờu là "mốo tam thể"... nhưng nếu một người nước ngoài học tiếng Việt núi "chú đen"

hay "mốo ba màu" thớ ta cũng vẫn hiểu.

Page 68

Túm lại, việc học cỏc collocations khụng cú một quy tắc nào rừ rệt, chỳng ta cần phải học thuộc

lũng (learn by heart) rồi thực tập (practice), ỏp dụng (put in use), dần dần sẽ cú thể mở rộng vốn từ.

(Original text in the Dictionary of English Usage, Trẻ, 2006 - edited by StevenVu)