BII. TỰ LUẬNDÀN BÀI MỞ BÀI

1. Phân tích bài thơ Bếp lửa của Bằng ViệtBài làmAnh đi anh nhớ quê nhàNhớ canh rau muống nhớ cà dầm tơng Đó là tâm trạng của những ngời xa quê. Nhữngcái bình thờng quen thuộc hàng ngày tởng chừng nhchẳng có gì đáng nhớ nhng đến khi xa rồi mới biếtchẳng thể nào quên. Nhng nỗi nhớ quê ấy ở mỗi ngờicó những sắc thái cảm xúc khác nhau : có khi là hìnhảnh dung dị một bát canh rau muống, một chén càdầm tơng,... có khi lại là một ánh trăng quê... Cònriêng với Bằng Việt, trong những năm tháng du học ởLiên xô, nhà thơ nhớ da diết Bếp lửa của bà :Một bếp lửa chờn vờn sơng sớmMột bếp lửa ấp iu nồng đợm...Cảm xúc về Bếp lửa của Bằng Việt bắt đầu từđây. Chúng ta hãy cùng đọc và khẽ ngâm lên từng lờithơ để hòa nhập hồn mình bâng khuâng theo dòngcảm xúc đang trào dâng của tác giả.Thật xúc động biết bao ! Từ một đất nớc côngnghiệp chỉ toàn bếp điện, bếp hơi, với những ống khóicon tàu, tác giả nhớ về một bếp lửa đang chờn vờntrong sơng sớm. Và từ bếp lửa, nhớ đến kỉ niệm ấuthơ : Cháu thơng bà biết mấy nắng ma. Cả một hồi ứckỉ niệm hiện về trong tâm trí nhà thơ, suốt một quãngđời vất vả bà cháu bên nhau : Mới lên bốn tuổi đãquen mùi khói. Làng đói kém, bố đi đánh xe thật vấtvả - Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay. Hồi tởngnhững năm tháng bà cháu cùng sớm hôm có nhau. Bàkể chuyện những ngày ở Huế, bà dạy cháu làm, bàchăm cháu học, bà dặn cháu viết th cho bố ở chiếnkhu, bà sớm chiều nhen bếp lửa... Lời kể sao màngậm ngùi tha thiết quá ! Nó gợi trong lòng ngời baoniềm xúc động sâu xa. Làm sao quên đợc : Nhữngnăm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi. Bà đã dặn cháu :Bố ở chiến khu, bố còn việc bốMày có viết th chớ kẻ này kể nọCứ bảo nhà vẫn đợc bình yênHình ảnh ngời bà hiện lên trong lời thơ ấy đẹplàm sao ! Bà lúc nào cũng sẵn sàng chịu đựng. Bà làthế đấy! Suốt một đời tận tụy vì con, vì cháu. Nhngkhông chỉ có thế. Vợt lên trên tình thơng ấy, bà còn làngời làm việc âm thầm, lặng lẽ, biểu lộ ý thức tráchnhiệm của mình với Tổ quốc. Bà đã cùng chịu đựnggian khổ, cùng chia sẻ hi sinh cho cuộc kháng chiếnnày. Càng lớn khôn, tác giả càng nhận thức rõ tấmlòng cao quí của bà. Ngời đã lận đận biết mấy nắngma để nhen nhóm trong lòng đứa cháu yêu quí củamình ngay từ tuổi thơ một tình cảm rộng lớn hơn tìnhbà cháu thông thờng, đó là một ngọn lửa chứa channiềm tin dai dẳng đối với đất nớc con ngời : Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đợmNhóm niềm thơng yêu khoai sắn ngọtbùiNhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vuiNhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏÔi kì lạ và thiêng bếp lửaHình ảnh bếp lửa đợc lặp lại nhiều trong bài thơcó giá trị tu từ độc đáo. Đây là hình ảnh tả thực trongcuộc sống đời thờng. Song, đối với ngời đi xa quê h-ơng lại là một dấu ấn khó phai mờ - Bởi vì chính bêncạnh bếp lửa hồng ấy, hình ảnh ngời bà "còm cõi","chập chờn", "sơng sớm" in đậm trong tâm trí tác giảtừ tuổi nhỏ. Nhờ bếp lửa mà thời ấu thơ của tác giảêm đềm, ấm áp nh những câu chuyện cổ tích mà bàthờng hay kể. Bếp lửa và ngời bà chính là nguồn sángtâm hồn, nuôi dỡng tình cảm thơng yêu cho ngờicháu. Điều đáng nói nhất về bài thơ chính là ý nghĩa t-ợng trng của hình tợng bếp lửa. Đó là ngọn lửa niềmtin, ngọn lửa tình yêu, ngọn lửa của tâm hồn dân tộcđã nhóm lên trong tâm hồn nhà thơ những cảm xúc vàsuy nghĩ chân tình, đẹp đẽ. Hình ảnh bếp lửa trongquá khứ, trong hiện tại đan cài vào nhau, nâng cảmxúc và t duy nhà thơ bay bổng dạt dào, hớng về giađình, về nguồn cội, về quê hơng đất nớc. Sức hấp dẫncủa bài thơ chính là ở đó. Với giọng thơ ân tình thathiết, nhà thơ hồi tởng những năm tháng cùng bà"nhóm lửa". Hình ảnh chim tu hú kêu trên nhữngcánh đồng xa gợi lên không khí của một buổi sớmtinh mơ, vắng vẻ, quạnh hiu... Cùng với hình ảnhchim tu hú, hình ảnh bà cũng hiện lên còm cõi, đơncôi, vất vả trong tâm trí của nhà thơ. Các vần nối tiếpnhau để diễn tả cảm xúc ấy : Xa, nhà, huế, thế, về...tạo nên một âm hởng kéo dài liên tục không dứt.Nhạc điệu buồn, tha thiết, trầm lặng thể hiện nỗi nhớnhung ngời bà :Giờ cháu đi xa có ngọn khói trăm tàuCó lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngảNhng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhởSớm mai này bà nhóm bếp lên cha ?Chính tình bà cháu cao đẹp và thiêng liêng kìdiệu đã nhen nhóm trong lòng nhà thơ niềm tin yêucuộc sống con ngời trên quê hơng đất nớc. Đây là mộtbài thơ dạt dào cảm xúc. Tác giả đã khéo léo sử dụngcách gieo vần, láy điệp từ và những hình ảnh có sứcliên tởng độc đáo tạo nên giá trị cho bài thơ. Ta cảmnhận đợc tấm lòng biết ơn, nỗi nhớ nhung của nhà thơdành cho ngời bà yêu dấu của mình. Bếp lửa đã khơidậy trong ta một tình cảm cao đẹp đối với gia đình,quê hơng, đất nớc. Đặc biệt là lòng biết ơn sâu nặngđối với ngời bà.