CHƯƠNG 3 - SÓNG CƠ HỌC, ÂM HỌC.I - HỆ THỐNG KIẾN THỨC TRONG CHƯƠNGI) C...

2) Các đại lượng đặc trưng của sóng cơ:a) Chu kỳ, tấn số của sóng tất cả các phần tử của môi trường khi có sóng truyền tới đều dao độngvới chu kỳ và tần số bằng chu kỳ và tần số của nguồn dao động, Đó là chu kỳ và tần số của sóng.b) Tốc độ truyền sóng là tốc độ lan truyền dao động trong môi trường, được đo bằng quãng đườngsóng truyền đi trong một đơn vị thời gian. Kí hiệu v, đơn vị m /s.Tốc độ truyền sóng phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của môi trường.d) Biên độ của sóng tại một điểm là biên độ dao động của phần tử môi trường tại điểm đó. Thực tế,càng xa tâm dao động biên độ càng nhỏ. Kí hiệu a, đơn vị m hoặc cm.e) Bước sóng:+ Là khoảng cách gần nhất giữa hai điểm dao động cùng pha trên phương truyền sóng.+ Là quãng đường sóng truyền đi trong thời gian một chu kỳ.Kí hiệu λ, đơn vị m hoặc cm.f) Năng lượng của sóng:Một chất diểm dao động điều hòa có cơ năng tỉ lệ với bình phương biên độ. Sóng làm cho các phầntử vật chất dao động, tức là truyền cho chúng một năng lượng. Quá trình truyền sóng là một quá trìnhtruyền năng lượng. Năng lượng sóng là năng lượng dao động của các phần tử môi trường có sóng truyềnqua.Nếu nguồn điểm, sóng lan truyền trên mặt phẳng (sóng phẳng) năng lượng sóng tỉ lệ nghịch vớiquãng đường truyền sóng r. (Biên độ giảm tỉ lệ nghịch với r ).Nếu nguồn điểm, sóng lan truyền trong không gian (sóng cầu) năng lượng sóng tỉ lệ nghịch với bìnhphương quãng đường truyền sóng r

²

. (Biên độ giảm tỉ lệ nghịch với r).Nếu nguồn điểm, sóng lan truyền trên đường thẳng (lí tưởng) năng lượng sóng không đổi. (Biên độkhông đổi).T vλ=.v =g) Liên hệ giữa chu kỳ, tần số, bước sóng, tốc độ truyền fII) Phương trình sóng Tại 1 điểm là phương trình sóng là phương trình dao động của môi trường tại điểm đó. Nó cho ta xácđịnh được li độ dao động của một phần tử môi trường ở cách gốc toạ độ một khoảng x tại thời điểm t.Phương trình sóng có dạng:− πt 2t x(t−ωλ =π= . Trong đó a là biên độ sóng, ω là tần,u

_M

(xx)tacos()cos2v)Tsố góc, T là chu kỳ sóng, v là tốc độ truyền sóng, λ là bước sóng.Nếu sóng truyền ngược chiều dương thì phương trình có dạng:+ π+Phương trình sóng cơ cho thấy sóng cơ vừa tuần hoàn theo thời gian, vừa tuần hoàn theo không gian.III – Giao thoa sóng