CHƯƠNG 6 – CÁC PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN TRÊN LOGIC MỆNH ĐỀ

1. Lập luận và Logic

Loài người thông minh vì biết lập luận. Liệu máy tính có khả năng lập luận được (như con người) không? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta trước hết hãy cho biết thế nào là lập luận. Lập luận là hành động sinh ra một phát biểu đúng mới từ các phát biểu đúng có trước. Hay nói cách khác, một người hoặc một hệ thống được gọi là biết lập luận nếu nó chỉ ra rằng một phát biểu nào đó có đúng (true) khi cho trước một tập các phát biểu đúng hay không? Các phát biểu phải tuân theo một tập các qui tắc nhất định (ngữ pháp) và cách xác định một phát biểu là đúng (true) hay là sai (false). Một tập các qui tắc qui định ngữ pháp và cách xác định ngữ nghĩa đúng/sai của các phát biểu gọi là logic. Như vậy logic là một ngôn ngữ mà mỗi câu trong ngôn ngữ đó có ngữ nghĩa (giá trị) là đúng hoặc sai, và vì vậy có thể cho phép chúng ta lập luận, tức là một câu mới có giá trị đúng không khi cho các câu trước đó là đúng hay không. Các câu cho trước được gọi là cơ sở tri thức (Knowledge base - KB), câu cần chứng minh là đúng khi biết KB đúng gọi là câu truy vấn (query - q). Nếu q là đúng khi KB là đúng thì ta nói rằng KB suy diễn ra q (ký hiệu là KB ╞ q). Trong chương này và các chương tiếp theo, chúng ta sẽ xây dựng các thuật giải cho phép lập luận tự động trên các logic khác nhau. Các thuật giải này giúp máy tính có thể lập luận, rút ra phát biểu mới từ các phát biểu cho trước.