(5Đ)* YÊU CẦU CHUNG

Câu 4 : (5đ)

* Yêu cầu chung :

- Thể loại: nghị luận về một bài thơ, đoạn thơ.

- Nội dung: Nêu những suy nghĩ cá nhân về hai khổ thơ trích trong bài thơ

Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải, đó là khát vọng được cống hiến cho

mùa xuân đất nước.

- Phạm vi giới hạn: Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của nhà thơ Thanh Hải.

(Chú ý những hình ảnh biểu tượng, từ ngữ và cách diễn đạt rất gợi cảm thể hiện

một ước nguyện chân thành của tác giả)

* Yêu cầu cụ thể: (Các ý chính cần có)

a) Mở bài: (1 điểm)

(Giới thiệu khái quát về tác giả, về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, về hoàn

cảnh của tác giả ở thời điểm sáng tác bài thơ và vị trí của đoạn trích), cụ thể:

- Nhà thơ Thanh Hải, một nhà thơ cách mạng thấm nhuần quan điểm:

Trong công cuộc xây dựng xã hội mới đòi hỏi con người mới phải biết cống

hiến, biết hi sinh (0,5 điểm)

- Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ được viết năm 1980, khi tác giả đang nằm

trên giường bệnh đã thay lời ông nói lên niềm tâm sự, khát vọng được cống hiến

cho mùa xuân của đất nước. Niềm tâm sư, khát vọng đó được nêu bật ở hai khổ

thơ: (0,5 điểm)

Ta làm con chim hót

Ta làm một nhành hoa

Ta nhập vào hòa ca

Một nốt trầm xao xuyến.

Một mùa xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc.

b) Thân bài: (3 điểm)

- Ở đoạn thơ, khác với đoạn thơ trước tác giả xưng ta. Ta là chính nhà

thơ và cũng chính là tất cả mọi người. Sự chuyển đổi của nhân vật trữ tình

không một chút sự gượng gạo; cách diễn đạt trong khổ thơ cũng rất hào hứng,

sảng khoái, tự nhiên (0,5 điểm)

- Hai khổ thơ là những suy nghĩ và ước nguyện chân thành của nhà thơ

trước mùa xuân của thiên nhiên, đất nước, ước nguyện thật đơn sơ: Chỉ nguyện

làm con chim, nhành hoa góp phần nhỏ bé, rất giản dị, khiêm tốn, đáng yêu để

tô điểm cho phong cảnh mùa xuân tươi đẹp; tác giả không mơ làm nốt nhạc vút

cao trong giàn hòa ca bay bổng, Chỉ nguyện làm một tiếng chim hót, một nốt

trầm nhưng xao xuyến lòng người. (1 điểm)

- Mùa xuân nho nhỏ trở thành mùa xuân lí tưởng, là tiếng lòng cao cả của

con người muốn cống hiến hết sức mình cho cuộc sống cách mạng, cho đất

nước. Khát vọng được sống, được cống hiến trở thành một ý thức bất diệt trong

tâm hồn tác giả. Còn sống, còn cống hiến: (0,5 điểm)

- Điệp từ dù là như là một lời hứa, cũng là một lời tự nhủ với lương tâm

sẽ mãi mãi là mùa xuân nho nhỏ trong mùa xuân rộng lớn của quê hương đất

nước. Lời thơ nhỏ nhẹ nhưng mang ý nghĩa khái quát về một vấn đề lớn: ý nghĩa

của cuộc sống cá nhân trong quan hệ với cộng đồng. (1 điểm)

c) Kết bài: (1 điểm)

- Khái quát giá trị, ý nghĩa của đoạn thơ: lời thơ giản dị, cô đúc, giàu cảm

xúc; hình ảnh thơ mang ý nghĩa biểu tượng. (0,5 điểm)

- Đoạn thơ thể hiện ước nguyện chân thành của tác giả đó là được sống và được

cống hiến cho quê hương, đất nước. (0,5 điểm)