1. Hỡnh ảnh mựa xuõn thiờn nhiờn
S
T
Câu hỏi Hớng trả lời Hớng tích
hợp
- Tác giả đã phác hoạ hình
- Tả cảnh thiên nhiên mùa xuân với
1
ảnh thiên nhiên “mùa
những hình ảnh quen thuộc, dòng
xuân” nh thế nào ?
sông xanh ,bông hoa tím biếc,
tiếng chim chiền chiện.
- Cấu tạo ngữ pháp trong 2
- Đảo vị ngữ trong hai câu đầu :
câu đầu có gì đặc biệt? Có
“Mọc giữa dòng sông xanh - Tích hợp
ngang (phần
2
Tiếng Việt)
Một bông hoa tím biếc”
tác dụng gì khi xây dựng
cấu tạo đặc biệt đó?
Động từ “mọc” làm vị ngữ đặt trớc
bộ phận chủ ngữ, ở đầu khổ thơ,
đầu đoạn thơ là một dụng ý nghệ
thuật của tác giả. Nó không chỉ tạo
cho ngời đọc ấn tợng đột ngột bất
ngờ, mới lạ, mà còn làm cho hình
ảnh sự vật trở nên sống động nh
đang diễn ra trớc mắt. Tởng nh
bông hoa tím biếc kia đang từ từ, lồ
lộ mọc lên, vơn lên, xoè nở trên
mặt nớc xanh sông xuân.
- Tích hợp
- Kiểu câu cảm thỏn :
ngang
- Ngoài ra ở những câu
“Ơi con chim chiền chiện
(phần
tiếp theo, tác giả sử dụng
kiểu câu gì? Thể hiện cảm
Hót chi mà vang trời”
xúc gì?
Tiếng chim chiền chiện hót ríu ran
trong bầu trời xuân, càng làm cho
3
không khí trở nên vui tơi, rộn ràng,
ấm áp và náo nức.
→ Thể hiện cảm xúc say sa trớc
(GV bình chuyển)
cảnh vật mùa xuân thiên nhiên của
tác giả.
- Thử phỏng đoán trong
- Không rõ là giọt gì. Giọt sơng
hai câu thơ tiếp theo “giọt
sớm, giọt ma xuân, giọt long lanh
long lanh” là giọt gì?
hay là giọt nớc trong suốt phản ánh
bình minh.
- Nếu liên hệ với hai câu trên thì có
thể là giọt sơng long lanh của tiếng
4
chim chiền chiện đang hót vang
trời. Hay rộng hơn là giọt cảm xúc
của nhà thơ trớc thiên nhiên tơi
đẹp, trong sáng.
- Tích hợp
- Hãy xác định biện pháp
- Nghệ thuật ẩn dụ chuyển đổi cảm
nghệ thuật đợc sử dụng
giác, tiếng chim thông thờng đợc
trong hai câu thơ?
cảm nhận bằng thính giác, giọt s-
ơng có thể cảm nhận bằng thị giác,
giọt cảm xúc bằng cảm giác, nhng
lại đợc cảm nhạn bằng xúc giác đa
- Thể hiện cảm hứng gỡ
tay hứng về.
của tỏc giả?
→ Cảm hứng say sa đến bất tận
5
của con ngời trớc mùa xuân, sử
dụng mọi giác quan để thâu tóm,
- Em có liên hệ với bức
dọc (cỏc cõu
để đón nhận mùa xuân.
tranh mùa xuân thiên
thơ, bài thơ
- Mùa xuân trong “Truyện Kiều”-
nhiên nào trong quá trình
đoạn trích “Cảnh ngày xuân”:
tìm hiểu các văn bản đã
viết về mựa
“Cỏ non xanh rợn chân trời
học?
xuõn)
Cành lê trắng điểm một vài bông
6
hoa.”
→ Cảnh đẹp kiêu sa, trong sáng
→ GV bình giảng thêm
với những hình ảnh ớc lệ tuyệt đẹp.
- Khác với mùa xuân nho nhỏ, với
7
những hình ảnh mùa xuân thiên
nhiên thật gần gũi, bình dị mà đáng
trân trong biết bao!
- Cảm xúc của tác giả trớc mùa
xuân dễ dàng liên hệ với những
cảm xúc của nhà thơ Xuân Diệu tr-
ớc mùa xuân:
“Hỡi xuân hồng ta muốn căn vào
ngơi!”
8
→ Thể hiện sự khát khao tởng
nh muốn ngấu nghiến, muốn “nuốt
chửng” lấy mùa xuân của đất trời.
Còn với Thanh Hải, một động tác
nhẹ nhàng nhng cũng rất trân trọng
mùa xuân: Đa tay hứng về , cũng là
tình yêu với mùa xuân nhng đó là
một tình yêu dịu nhẹ mà sâu sắc
biết nhờng nào!
Thông qua hệ thống câu hỏi tích hợp, giáo viên đã cùng học sinh cảm nhận
đợc bức tranh mùa xuân thiên nhiên của bài thơ, đảm bảo đặc trng của một
văn bản nghệ thuật qua những biểu hiện nghệ thuật để thể hiện nội dung của
văn bản, hơn nữa còn góp phần mở rộng cho học sinh những kiến thức văn học
có liên quan khi các em cảm nhận thơ văn.
Tổng kết – Ghi nhớ
Từ những nội dung học sinh đã đợc tìm hiểu qua các phần trớc, hớng tích
hợp chủ yếu ở phần này là để học sinh liên hệ văn bản với cuộc sống, với các
môn học khác hoặc liên hệ về t tởng, tình cảm của bản thân học sinh.
VD: Tổng kết ý nghĩa văn bản “Ánh trăng” của Nguyễn Duy:
STT Câu hỏi Hớng trả lời Hớng tích
Tích hợp
- Qua tìm hiểu toàn bộ
- Kết hợp hài hoà giữa tự sự với
trữ tình.
ngang –
bài thơ “Ánh trăng” em
Tập làm
- Giọng điệu tâm tình của thể thơ
cú nhận xét gỡ về kết
năm chữ.
văn)
cấu giọng điệu bài thơ?
- Nhịp thơ khi thì trôi chảy, tự
nhiên, nhịp nhàng, lúc thì ngân
nga thiết tha cảm xúc, lúc lại
trầm lắng biểu hiện suy t.
- Kết cấu, giọng điệu có tác dụng
- Kết cấu, giọng điệu
làm nổi bật chủ đề, lời thơ giản dị
đó có tác dụng gì?
nhng gợi nhiều cảm nghĩ, tạo tính
chân thực, chân thành, gây ấn t-
ợng mạnh cho ngời đọc.
Liên hệ thực
- Từ một câu chuyện riêng, bài
- Đọc bài thơ “Ánh
tế cuộc
thơ cất lên lời tự nhắc nhở thấm
trăng” em cảm nhận đ-
sống
thía về thái độ, tình cảm đối với
ợc điều gì?
những năm tháng quá khứ gian
lao, tình nghĩa với đất nớc.
- “Ánh trăng” nằm trong mạch
cảm xúc “Uống nớc nhớ nguồn”
gợi lên đạo lí sống thuỷ chung đã
trở thành truyền thống tốt đẹp
của dân tộc Việt Nam.
- VD:
- Tìm trong văn học
+Thơ trăng của Chủ tịch Hồ Chí
Tích hợp
Minh: Ngắm trăng, Rằm tháng
Việt Nam những bài
dọc với
thơ về trăng chứa hàm
giêng, Tin thắng trận.
kiến thức
ý khác?
+Thơ trăng của Hàn Mặc Tử.
Văn học cỏc
cấp
Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
Ở phần này, khi sử dụng hệ thống câu hỏi tích hợp sẽ giúp học sinh chuẩn bị
bài tốt hơn, có điều kiện ôn lại những kiến thức đã học dễ dàng, đồng thời mở
rộng hơn những kiến thức có liên quan.
Vớ dụ: Sau khi học xong văn bản “Chó Sói và Cừu trong thơ ngụ ngôn của
La-phông-ten”, giáo viên hớng dẫn chuẩn bị bài sau:
Bạn đang xem 1. - SKKNNV9 SU DUNG HE THONG CAU HOI TICH HOP TRONG GIANG VAN 9
