329052)VẬN DỤNG CAO TRONG VỞ KỊCH HỒN TRƯƠNG BA, DA HÀNG THỊT CỦA LƯU QUANG VŨ CÓ ĐOẠN

Câu 2 (5,0 điểm) ID: 329052)Vận dụng cao Trong vở kịch Hồn Trương ba, da hàng thịt của Lưu Quang Vũ có đoạn: Hồn Trương Ba: Ông Đế Thích ạ, tôi không thể tiếp tục mang thân anh hàng thịt được nữa, không thểđược! Đế Thích: Sao thế? Có gì không ổn đâu? Hồn Trương Ba: Không thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toànvẹn. Đế Thích: Thế ông ngỡ tất cả mọi người đều được là mình toàn vẹn cả ư? Ngay cả tôi đây. Ở bên ngoài,tôi đâu có được sống theo những điều tôi nghĩ bên trong. Mà cả Ngọc Hoàng nữa, chính người lắm khicũng phải khuôn ép mình cho xứng với danh vị Ngọc Hoàng. Dưới đất, trên trời đều thế cả, nữa là ông.Ông bị gạch tên khỏi sổ Nam Tào. Thân thể thật của ông đã tan rữa trong bùn đất, còn chút hình thù gìcủa ông đâu? Hồn Trương Ba: Sống nhờ vào đồ đạc, của cải của người khác, đã là chuyện không nên, đằng này cáithân tôi cũng phải sống nhờ anh hàng thịt. Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nàothì ông chẳng cần biết! Đế Thích: (không hiểu) Nhưng mà ông muốn gì? Hồn Trương Ba: Ông từng nói: Nếu thân thể người chết còn nguyên vẹn, ông có thể làm cho hồn ngườiđó trở về. Thì đây, (chỉ vào người mình) thân thể anh hàng thịt còn lành lặn nguyên xi đây, tôi trả lại choanh ta. Ông hãy làm cho hồn anh được sống lại với thân xác này. Đế Thích: Sao lại có thể đổi tâm hồn đáng quý của bác lấy chỗ cho cái phần tầm thường của anh hàngthịt? Hồn Trương Ba: Tầm thường, nhưng đúng là của anh ta, sẽ sống hòa thuận được với thân anh ta, chúngsinh ra là để sống với nhau. Vả lại, còn chị vợ anh ta nữa… chị ta thật đáng thương! (Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2013, tr. 149) Phân tích quan điểm sống của Trương Ba và Đế Thích trong đoạn trích trên. Từ đó, anh/chị hãy nhận xétvề vẻ đẹp tâm hồn con người trong cuộc đấu tranh chống lại sự giả tạo và dung tục, bảo vệ quyền đượcsống đích thực và khát vọng hoàn thiện nhân cách.HƯỚNG DẪN LÀM BÀICâu Nội dungĐọc hiểu 1. Phương pháp: căn cứ nội dung đoạn trích Cách giải: Những nội dung đoạn trích: - Thử thách và vượt qua thử thách. - Để đạt thành công cần liều lĩnh, mạo hiểm, cần có niềm tin và khát vọng. - Tuổi trẻ cần có mơ ước và khát khao thực hiện mơ ước. 2. Khi chúng ta vượt qua thử thách sẽ: họ không chỉ vượt qua chính mình mà còn mang đếnhạnh phúc cho nhiều người khác. 3. Phương pháp: Phân tích, lý giải, tổng hợp Có thể hiểu: câu nói nhấn mạnh ý nghĩa của con đường đi đến thành công, tức là quá trìnhhành động, nỗ lực để đạt được mục tiêu đã đề ra. 4. Phương pháp: phân tích, tổng hợp - Đồng ý với quan điểm trên - Lí giải: trong quá trình chúng ta dấn thân, va vấp vào hành trình đi đến thành công chắcchắn trên con đường đó sẽ gặp vô vàn khó khăn, thử thách bởi vậy việc bị trầy xước thậm chíthất bại là điều khó tránh khỏi. Nhưng chính những va vấp, thất bại đó là hành trang đểchúng ta tiến tới thành công. Làm văn1 Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp 1. Giới thiệu vấn đề: Thành công là kết quả của niềm tin cùng những nỗ lực không ngừngnghỉ. 2. Bàn luận - Thành công là đã được những mục tiêu, kế hoạch mình đã đề ra. => Trong quá trình đi đến thành công sẽ gặp không ít khó khăn, thử thách bởi vậy niềm tinvà những nỗ lực bền bỉ chính là những yếu tố quan trọng nhất để ta tin vào lựa chọn của bảnthân, tiến tới thành công. - Trước hết thành công là kết quả của niềm tin. Nếu không có niềm tin vào con đường mìnhđã chọn, mục tiêu mình đã đề ra thì dù bạn có làm bao lâu, có bỏ bao nhiêu công sức thì cuốicùng nhận lại vẫn là sự thật bại. Niềm tin sẽ tiếp thêm cho bạn ý chí, nghị lực để vượt quamọi khó khăn, thử thách. - Yếu tố thứ hai là sự nỗ lực. Giả thử bạn đề ra mục tiêu và để đó, cũng giống như bạn muốnđến đích nhưng lại đứng im, không chịu hành động thì tất yếu đích đến sẽ không bao giờ có.Bởi vậy, ngoài niềm tin thì sự nỗ lực không ngừng nghỉ cũng là yếu tố quan trọng để đi đếnthành công. - Hiện nay, có nhiều bạn trẻ còn ham chơi, chưa có kế hoạch cụ thể cho bản thân. Như vậycác bạn đang sống hoài tuổi xuân và bỏ phí sức lực, ý chí của mình. - Là một học sinh, một thanh niên chúng ta cần có lối sống lành mạnh, mục tiêu cuộc sống rõràng và không ngừng nỗ lực, kiên trì vượt qua thử thách để đi đến đích của cuộc đời. 2 Phương pháp: phân tích, lý giải, tổng hợp • Giới thiệu tác giả, tác phẩm - Lưu Quang Vũ không chỉ trở thành một hiện tượng đặc biệt của sân khấu kịch trườngnhững năm 80 của thế kỉ XX mà còn được coi là một trong những nhà soạn kịch tài năngnhất của nền văn học nghệ thuật Việt Nam hiện đại. - Hồn Trương Ba, da hàng thịt viết năm 1981 nhưng đến năm 1984 mới ra mắt công chúng –là một trong những vở kịch đặc sắc nhất của Lưu Quang Vũ, đã công diễn nhiều lần trên sânkhấu trong và ngoài nước. Từ một cốt truyện dân gian, Lưu Quang Vũ đã xây dựng thànhmột vở kịch nói hiện đại, đặt ra nhiều vấn đề mới mẻ, có ý nghĩa tư tưởng, triết lí và nhânvăn sâu sắc. • Phân tích quan niệm sống của Trương Ba và Đế Thích trong đoạn trích trên * Quan điểm sống của Hồn Trương Ba: - Hồn Trương Ba đã bày tỏ với Đế Thích: “…tôi không thể tiếp tục mang thân anh hàng thịtđược nữa, không thể được!”. Sự phủ định hai lần trong lời thoại cho thấy quyết tâm rời bỏxác hàng thịt là ý chí sắt đá của Trương Ba khi thấm thía nghịch cảnh trớ trêu của mình. - Hồn Trương Ba bày tỏ quan điểm sống của mình một cách rõ ràng: “Không thể bên trongmột đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn”. + Câu nói thể hiện nghịch cảnh của Trương Ba, sự bất nhất của cái bên trong và cái bênngoài: “bên trong” chính là linh hồn, cảm xúc, tư tưởng, nhân cách cao đẹp của Trương Ba.Hồn là sự tinh anh chi phối điều khiển thể xác. Đối lập bên trong là “bên ngoài” – xác thịtthô phàm của anh hàng thịt. Nhưng “cái bên ngoài” cần hiểu theo nghĩa rộng là hoàn cảnhsống, là bản năng, là nhu cầu tự nhiên, là dục vọng bản năng. Sự tha hóa của linh hồnTrương Ba chính là do linh hồn đã nhượng bộ, đã tự bán mình, tự thỏa hiệp với nhu cầu bảnnăng. Đây chính là sự dằn vặt, đau khổ, trăn trở của Trương Ba. Cả hai không thể hoà hợpbởi không thể có một tâm hồn thanh cao trong một thể xác phàm tục tội lỗi. + “Là tôi toàn vẹn”- dám là mình, dám chịu trách nhiệm về mình. Sống gửi, sống nhờ, sốngchắp vá, không được là mình trọn vẹn, đó là sống với bất cứ giá nào - kiểu sống vô nghĩa.Ham sống, muốn được sống là ước muốn tự nhiên của mỗi con người. Nhưng không thểsống bằng mọi giá. - Trương Ba lên án Đế Thích: “Sống nhờ vào đồ đạc, của cải của người khác, đã là chuyệnkhông nên, đằng này cái thân tôi cũng phải sống nhờ anh hàng thịt. Ông chỉ nghĩ đơn giản làcho tôi sống, nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết!” + Trương Ba đưa ra sự so sánh đồ đạc, vật chất và bản thân. Đồ đạc, của cải vật chất mượncủa người khác đã là chuyện không nên; còn sống nhờ, sống gửi, sống ký sinh vào thân xáccủa kẻ khác là điều xấu hổ đáng lên án. + Trương Ba thẳng thắn: “Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào thìông chẳng cần biết!”. Lời thoại đã chỉ trích quan niệm của Đế Thích bởi suy nghĩ đơn giảnvề cuộc sống. Với Đế Thích, sống là tồn tại còn tồn tại như thế nào thì không cần biết. VớiTrương Ba, sống không chỉ là sự tồn tại sinh học mà sự tồn tại ấy còn phải là sự tồn tại có ýnghĩa. * Quan điểm sống của Đế Thích: - Đế Thích nói với Trương Ba: Thế ông ngỡ tất cả mọi người đều được là mình toàn vẹn cảư? Ngay cả tôi đây. Ở bên ngoài, tôi đâu có được sống theo những điều tôi nghĩ bên trong.Mà cả Ngọc Hoàng nữa, chính người lắm khi cũng phải khuôn ép mình cho xứng với danh vịNgọc Hoàng. Dưới đất, trên trời đều thế cả, nữa là ông. Ông bị gạch tên khỏi sổ Nam Tào.Thân thể thật của ông đã tan rữa trong bùn đất, còn chút hình thù gì của ông đâu? + Đối với Đế Thích được sống đã là một hạnh phúc. + Con người không chỉ tồn tại với duy nhất mình mà còn bị ràng buộc bởi những thứ vô hìnhkhác. Muốn sống là chính mình cần phải trải qua một quá trình đấu tranh và không phải aicũng dễ dàng chiến thắng. * Nhận xét về vẻ đẹp tâm hồn con người trong cuộc đấu tranh chống lại sự giả tạo và dungtục, bảo vệ quyền được sống đích thực và khát vọng hoàn thiện nhân cách Trước sự biến đổi của đời sống xã hội, trong quá trình đấu tranh chống lại sử giả tạo và dungtục để bảo vệ quyền được sống đích thực và khát vọng hoàn thiện nhân cách, con người vẫnluôn cố gắng vượt lên trên những cái tầm thường để bảo vệ phần thanh cao trong tâm hồnmình. • Tổng kết