ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCHHAI ĐẠI LƯỢNG GỌI LÀ TỈ LỆ NGHỊCH NẾU ĐẠI LƯỢ...

2. Đại lượng tỉ lệ nghịchHai đại lượng gọi là tỉ lệ nghịch nếu đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lượng kia giảm (hoặc tăng) bấy nhiêu lần.Ví dụ: Số công nhân và số ngày làm việc là hai đại lượng tỉ lệ nghịch, nếu tăng số công nhân lên gấp đôi thì số ngày làm việc để hoàn thành khối lượng công việc được giao sẽ giảm đi một nửa.Hoặc vận tốc và thời gian là hai đại lượng tỉ lệ nghịch, nếu tăng (hoặc giảm) vậntốc k lần thì trên cùng một quãng đường đi thời gian sẽ giảm (hoặc tăng) k lần.Cách giải: Khi giải các bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch ta có thể dùng phương pháp rút về đơn vị, phương pháp dũng tỉ số hoặc qui tắc tam suất nghịch.Ví d ụ 44 : Một đội công nhân gồm 8 người được giao làm một đoạn đường trong20 ngày. Sau khi làm được 5 ngày, đội đó được bổ sung thêm 16 người về cùnglàm. Hỏi đội đó làm xong đoạn đường được giao trước kế hoạch bao nhiêu ngày? Biết năng suất của mỗi người là như nhau.Bài giải * Cách 1 (phương pháp rút về đơn vị)Thời gian để đội công nhân đó làm xong công việc được giao là:2 0 - 5 = 15 (ngày)Thời gian để 1 người làm xong công việc còn lại là: 15 × 8 = 120 (ngày)Số người của đội đó sau khi được bổ sung thêm là: 8 + 16 = 24 (người) Thời gian để đội công nhân đó sau khi được bổ sung thêm người làm xong công việc còn lại là: 120 : 24 = 5 (ngày)Tổng cộng số ngày đội công nhân đó làm xong đoạn đường là:5 + 5 = 10 (ngày)Số ngày hoàn thành trước thời gian qui định là: 20 - 10 = 10 (ngày)Đáp số: 10 ngày.* Cách 2 (phương pháp dùng tỉ số)