2/ ĐÓ LÀ M T CON NGỘ ƯỜI CÓ TRÍ TU SÁNG SU T VÀ NH Y BÉN

1.2/ Đó là m t con ng

i có trí tu sáng su t và nh y bén:

- Ngay khi m y ch c v n quân Thanh do Tôn Sĩ Ngh hùng h kéo vào n ấ ụ ạ ị ổ ướ c ta,

th gi c đang m nh, tình th kh n c p, v n m nh đ t n ế ặ ạ ế ẩ ấ ậ ệ ấ ướ c “ ngàn cân treo

s i tóc

”, Nguy n Hu đã quy t đ nh lên ngôi hoàng đ đ chính danh v , l y ễ ệ ế ị ế ể ị ấ

niên hi u là Quang Trung. Vi c lên ngôi đã đ ệ ệ ượ c tính k v i m c đích th ng ỹ ớ ụ ố

nh t n i b , h i t anh tài và quan tr ng h n là ấ ộ ộ ộ ụ ọ ơ “đ yên k ph n tr c và gi

l y lòng ng

i ”, đ ượ c dân ng h . ủ ộ

- Sáng su t trong vi c nh n đ nh tình hình đ ch và ta:

Qua l i d t ờ ụ ướ ng sĩ tr ướ c lúc lên đ ườ ng Ngh An, Quang Trung đã ở ệ

ch rõ ỉ “đ t nào sao y” ng

i ph

ng B c không ph i nòi gi ng n

c

ta, b ng d t khác

”. Ông còn v ch rõ t i ác c a chúng đ i v i nhân ạ ộ ủ ố ớ

dân ta: “T đ i nhà Hán đ n nay, chúng đã m y phen c

p bóc n

c ta,

gi t h i dân ta, v vét c a c i, ng

i mình không th ch u n i, ai cũng

mu n đu i chúng đi”

.

Quang Trung đã khích l t ệ ướ ng sĩ d ướ i quy n b ng nh ng t m g ề ằ ữ ấ ươ ng

chi n đ u dũng c m ch ng gi c ngo i xâm giành l i đ c l p c a cha ế ấ ả ố ặ ạ ạ ộ ậ ủ

ông ta t ngàn x a nh : Tr ng n V ừ ư ư ư ữ ươ ng, Đinh Tiên Hoàng, Lê Đ i ạ

Hành…

Quang Trung đã d ki n đ ự ế ượ c vi c Lê Chiêu Th ng v n ệ ố ề ướ c có th làm ể

cho m t s ng ộ ố ườ i Phù Lê “thay lòng đ i d ” v i mình nên ông đã có l i ổ ạ ớ ờ

d v i quân lính chí tình, v a nghiêm kh c: “các ng ụ ớ ừ ắ ườ ề i đ u là nh ng ữ

ng ườ i có l ươ ng tri, hãy nên cùng ta đ ng tâm hi p l c đ d ng lên công ồ ệ ự ể ự

l n. Ch có quen thói cũ, ăn hai lòng, n u nh vi c phát giác ra s b ớ ớ ở ế ư ệ ẽ ị

gi t ch t ngay t c kh c, không tha m t ai”. ế ế ứ ắ ộ

- Sáng su t trong vi c xét đoán b tôi:

Trong d p h i quân Tam Đi p, qua l i nói c a Quang Trung v i S và ị ộ ở ệ ờ ủ ớ ở

Lân ta th y rõ: Ông r t hi u vi c rút quân c a hai v t ấ ấ ể ệ ủ ị ướ ng gi i này. ỏ

Đúng ra thì “quân thua chém t

ng ” nh ng ông hi u lòng h , s c mình ư ể ọ ứ

ít không đ ch n i đ i quân hùng t ị ổ ộ ướ ng h nhà Thanh nên đành ph i b ổ ả ỏ

thành Thăng Long rút v Tam Đi p đ t p h p l c l ề ệ ể ậ ợ ự ượ ng. Do v y S và ậ ở

Lân không b tr ng ph t mà còn đ ị ừ ạ ượ c ng i khen. ợ

Đ i v i Ngô Thì Nh m, ông đánh giá r t cao và s d ng nh m t v ố ớ ậ ấ ử ụ ư ộ ị

quân s “ ư đa m u túc trí

” vi c S và Lân rút ch y Quang Trung cũng ệ ở ạ

đoán là do Nh m ch m u, v a là đ b o toàn l c l ậ ủ ư ừ ể ả ự ượ ng, v a gây cho ừ

đ ch s ch quan. Ông đã tính đ n vi c dùng Nh m là ng ị ự ủ ế ệ ậ ườ i bi t dùng ế

l i khéo léo đ d p vi c binh đao. ờ ể ẹ ệ