BÀI 13NƯỚC ĐẠI VIỆT THẾ KỈ XIII I. NHÀ TRẦN THÀNH LẬPA. MỤC TIỜU

2. Nhà Trần củng cố chế độ phongVậy nhà Trần đó làm gỡ để củng cố chế độ phongkiến tập quyền:kiến tập quyền cỏc em qua tỡm hiểu mục 2...- Bộ mỏy quan lại thời Trần được tổb. hoạt động 2:chức theo chế độ quõn chủ TW tậpGV giới thiệu lónh thổ Đại Việt dưới thời Trần kộoquyền gồm 3 cấp:dài đến đốo Hải Võn. Cỏc vua Trần ra sức củng cố + Triều đỡnh + Cỏc đơn vị hành chớnh trung gianchế độ phong kiến tập quyền từ TW đến địa + Cấp hành chớnh cơ sở.phương.GV: Bộ mỏy quan lại thời Trần được tổ chức như thế nào?* Chớnh quyền cấp TW:HS: Được tổ chức theo chế độ quõn chủ TW tậpVua - TTHquyền gồm 3 cấp: Triều đỡnh, cỏc đơn vị hànhchớnh trung gian và cấp hành chớnh cơ sở.- Triều đỡnh: Vua - Thỏi thượng hoàng, Cỏc quanđại thần văn vừ, cỏc cơ quan và chức quan.Q.Văn Q. Vừ Cơ quan, - Đơn vị hành chớnh trung gian: Lộ, phủ, chõu-Chức quanhuyện.* Chớnh quyền cấp địa phương:- cấp hành chớnh cơ sở: xó.12 LộGV: Gọi 1 học sinh lờn vẽ sơ đồ bộ mỏy nhà nướcthời Trần?=> Cả lớp nhận xột.PhủGV: đưa sơ đồ lờn và phõn tớch:- Đứng đầu bộ mỏy nhà nước là vua, cỏc vua sớmnhường ngụi cho con và tự xưng là Thỏi thượngChõu, Huyệnhoàng cựng con cai quan đất nước.- Dưới vua cú cỏc chức quan đại thần Văn, Vừ - dongười họ Trần nắm giữ, Nhà Trần cũn đặt thờm cỏcXócơ quan (Quốc sử viện - viết sử; Thỏi y viện - chữabệnh trong cung; Tụn nhõn phủ - nắm sự vụ củahọ hàng tụn thất), cỏc chức quan (Hà đờ sứ, khuyếnnụng sứ, đồn điền sứ).- Cả nước chia làm 12 lộ - Chỏnh phú an phủ sứ ->Phủ - Tri phủ -> Chõu, huyện ->Tri chõu, Trihuyện trong coi.- Dưới cựng là xó - xó quan đứng đầu (ngũ phẩmtrở lờn, hoặc lục phẩm trở xuống)

Học sinh thảo luận nhúm: So với bộ mỏy nhànước thời Lý mà chỳng ta đó học, bộ mỏy nhànước thời Trần cú đặc điểm gỡ khỏc?=> Vua thường nhường ngụi sớm cho con, tự xưng là Thỏi thượng hoàng cựng con trụng nom việcnước - Cỏc chức đại thần văn, vừ được giao chongười trong họ nắm gĩư - Đặt thờm 1 số cơ quan và chức quan. - Cả nước chia thành 12 lộ gọn hơn so với thờiLý (24 lộ) - Bộ mỏy nhà nước thời Trần vươn tay quản lýđến xó (xó quan). Thời Lý, việc quản lý xó do dõnbầu. - Chế độ bổng lộc khen thưởng rừ ràng hơn.GV: Tại sao nhà Trần lại đặt chế độ Thỏi thượnghoàng (hai vua)?HS: - Rỳt kinh nghiệm dưới triều Lý, qua trườnghợp của Lý Chiờu Hoàng, vừa là nữ vừa mới 7tuổi.- Để kốm kặp vua con quản lý đất nước, đảm bảosự lõu bền cho triều đại.GV: Tại sao nhà Trần lại đưa những người tronghọ nắm giữ những chức vụ quan trọng?HS: - Đảm bảo sự tin cậy- Giữ ngai vàng lõu hơnGV: Qua trờn em cú nhận xột gỡ về cỏch thức tổchức nhà nước thời Trần?HS: Bộ mỏy nhà nước thời Trần chặt chẽ và hoànchớnh hơn thời Lý, chứng tỏ chế độ phong kiến tậpquyền ngày càng được củng cố. GV dẫn để quản lý đất nước, bảo vệ chớnh quyền,nhà Trần rất quan tõm đến phỏp luật. Vậy, phỏpluật thời Trần cú những thay đổi như thế nào cụ vàtrũ chỳng ta cựng nhau tỡm hiểu mục 3...