2. Yêu cầu cụ thể (12 điểm)
a. Mở bài (0,5 điểm)
- Giới thiệu khái quát: thơ trữ tình trung đại Việt Nam có nội dung rất phong phú nhưng
vẫn tập trung vào hai chủ đề lớn là tinh thần yêu nước và tình cảm nhân đạo
- Giới thiệu khái quát các bài thơ “Sông núi nước Nam”, “Phò giá về kinh”, “Buổi
chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra” đã thể hiện rõ tinh thần yêu nước của dân tộc
ta…
b. Thân bài (11 điểm)
Bằng lí lẽ và dẫn chứng tiêu biểu qua 3 văn bản trên, bài viết của học sinh làm sáng
tỏ tinh thần yêu nước được thể hiện qua thơ trữ tình trung đại Việt Nam. Học sinh có thể
trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng phải nêu được các ý cơ bản như sau:
* Ý thứ nhất (1.0 điểm): Giải thích về nội dung yêu nước được thể hiện qua thơ trữ
tình trung đại Việt Nam
- Là một nội dung lớn của văn học nói chung, của thơ trữ tình trung đại Việt Nam
nói riêng. Nội dung yêu nước được thể hiện qua thơ trung đại rất phong phú và đa
dạng… 0.5 điểm
- Nội dung yêu nước thể hiện ở sự khẳng định chủ quyền về lãnh thổ, nêu cao ý chí
quyết tâm bảo vệ đất nước; thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình, thịnh trị
của dân tộc; đồng thời cũng thể hiện ở sự hòa hợp với cảnh sắc thiên nhiên nên thơ,
bình dị, sự gắn bó máu thịt với quê hương thôn dã… 0.5 điểm
* Ý thứ hai (9.0 điểm): Chứng minh HS phân tích nội dung và nghệ thuật của ba bài
thơ để chứng minh
+ Bài thơ “Sông núi nước Nam” : (3.0 điểm)
- Là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta, khẳng định nước Nam là của
người Nam, đó là điều đã được “sách trời” định sẵn, nước Nam có độc lập chủ quyền,
có vua ngang hàng với phương Bắc. ( phân tích chữ “đế” để thấy rõ nước Nam tồn tại
độc lập không phụ thuộc Trung Hoa) 1.5 điểm
“Sông núi nước Nam vua Nam ở
Vằng vặc sách trời chia xứ sở”
- Bài thơ nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền của đất nước, kẻ thù không được
xâm phạm, nếu xâm phạm thì sẽ chuốc lấy thất bại thảm hại: 1.5 điểm
“Giặc dữ cớ sao phạm đến đây
Chúng mày nhất định phải tan vỡ.”
+ Bài thơ “Phò giá về kinh”của Trần Quang Khải (3.0 điểm)
- Thể hiện hào khí chiến thắng của dân tộc ta trong cuộc chống quân Mông-Nguyên
xâm lược: “Chương Dương cướp giáo giặc 1.5 điểm
Hàm Tử bắt quân thù”
- Thể hiện khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần và niềm tin sắt
đá vào sự bền vững muôn đời của đất nước: 1.5 điểm
“Thái bình nên gắng sức
Non nước ấy ngàn thu”
+ Bài thơ “Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra” của Trần Nhân Tông:
Bạn đang xem 2. - HD& Đề thi HSG cấp huyện môn Văn 7 năm 18-19