BÀI 2 LIÊN XƠ VÀ CÁC NƯỚC ĐƠNG ÂU (1945 – 1991) – LIÊN BANG NGA (1991...

4. Sự khủng hoảng của chế độ XHCN ở Liên Xơ. Nguyên nhân chính dẫn đến sự

khủng hoảng chế độ XHCN ở Liên Xơ và các nước Đơng Âu.

a) Sự khủng hoảng của chế độ XHCN ở Liên Xơ

- Tình hình kinh tế- xã hội:

+ Cuộc khủng hoảng dầu mỏ 1973, thành tựu của cuộc cách mạng khoa học- kĩ thuật

địi hỏi các nước phải cĩ cải cách để thích nghi.

+ Liên Xơ chậm đề ra những biện pháp sửa đổi để thích ứng với tình hình mới.

+ Cuối những năm 1970- đầu năm 1980, nền kinh tế Liên Xơ ngày càng mất cân đối

nghiêm trọng, nợ nước ngồi và lạm phát khơng ngừng tăng lên. Đời sống của nhân dân

gặp nhiều khĩ khăn, thiếu thốn. Tình hình chính trị diễn biến phức tạp.

- Cơng cuộc cải tổ (1985-1991).

+ Tháng 3/ 1985, M Goocbachop lên nắm quyền lãnh đạo, đã đưa ra đường lối tiến

hành cải tổ. Cơng cuộc cải tổ được tiến hành trến các mặt kinh tế, chính trị, xã hội.

Qua 6 năm thực hiện, cơng cuộc cải tổ ngày càng trục trặc, bế tắc và càng rời xa những

nguyên tắc XHCN. Đến tháng 12-1990, cơng cuộc cải tổ về kinh tế thật sự thất bại. sự

thiết lập quyền lực của Tổng thống và chuyển sang chế độ đa đảng đã thu hẹp và sau đĩ

thủ tiêu chính quyền xơ viết. Xã hội lâm vào rối loạn với những xung đột gay gắt giữa

các dân tộc và các phe phái trên tồn liên bang.

- Sự tan rã của Liên bang Xơ viết:

+ Ngày 19-8-1991, mốt số người lãnh đạo Đảng và Nhà nước Liên Xơ tiến hành đảo

chính. Cuộc đảo chính nhanh chĩng bị thất bại.21-8-1991

+ Đảng cộng sản Liên Xơ bị đình chỉ hoạt động 29-8-1991

+ Ngày 21-12-1991, cộng đồng các quốc gia độc lập SNG được thành lập.

+ 25-12-1991, lá cờ búa liềm trên nĩc Điện Cremli bị hạ xuống, đánh dấu sự sụp đổ

của chế độ XHCN sau 74 năm tồn tại.

b) Nguyên nhân chính dẫn đến sụp đổ CNXH ở Liên Xơ:

+ Đường lối lãnh đạo mang tính chủ quan, duy ý chí, cơ chế tập trung quan liêu bao

cấp, sự thiếu dân chủ và cơng bằng.

+ Khơng bắt kịp bước phát triển của khoa học –kĩ thuật.

+ Sai lầm trong quá trình cải tổ.

+ Sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngồi nước.