PH N NG OXHNGUYÊN T C TRONG NHÓM CH C –CHO C A ANĐEHIT V N CÒN H NÊ...
3. Ph n ng oxh
Nguyên t C trong nhóm ch c –CHO c a anđehit v n còn H nên v n còn tính kh và có th tham gia các
ph n ng oxh không hoàn toàn, xeton không có tính ch t này.
- Ph n ng v i dung d ch Br
2
ho c KMnO
4
t o axit cacboxylic .
T ng quát: RCHO + Br + H O
2
2
RCOOH + 2HBr
Chú ý: Anđehit no ch làm m t màu Br
2
khi có m t H
2
O (ph n ng oxh – kh), ch anđehit không no m i
làm m t màu dung d ch Br
2
/CCl
4
.
- Ph n ng v i ph c b c ho c đ ng:
RCHO + 2Ag[(NH ) ]OH RCOONH + 2Ag + 3NH + H O
3 2
4
3
2
RCHO + 2Cu(OH) + NaOH RCOONa + Cu O + 3H O
2
2
2
Chú ý: Trong các bài t p, ta ch quan tâm t i các t l ph n ng, do đó, có th vi t g n là
NH
RCHO + Ag O RCOOH + 2Ag + H O
3
2
2
-
OH
RCHO + 2Cu(OH) RCOOH + Cu O + 2H O
Ví d1
:Anđehit X có phân t kh i là 72. Khi cho 7,2 gam X tác d ng v i Ag
2
O/NH
3
đun nóng thu đ c
t i đa 43,2 gam Ag. S anđehit tho mãn đi u ki n đó là:
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Ví d2
:t cháy hoàn toàn 1 mol h p ch t h u c X, thu đ c 4 mol CO
2
. Ch t X tác d ng đ c v i Na
tham gia ph n ng tráng b c và ph n ng c ng Br
2
theo t l mol 1:1. Công th c c u t o c a X là:
T ng đài t v n: 1900 58-58-12
- Trang | 2 -
A. HOOC-CH=CH-COOH. B. HO-CH
2
-CH
2
-CH=CH-CHO.
C. HO-CH
2
-CH
2
-CH
2
-CHO. D. HO-CH
2
-CH=CH-CHO.
(Trích đ thi tuy n sinh H – C kh i B – 2009)
D Ệi n 1:t cháy hoàn toàn 1 mol X, thu đ c 4 mol CO
2
X có 4 nguyên t C lo i
B. D Ệi n 2:X tham gia ph n ng tráng b c lo i
A. D Ệi n 3:X ph n ng c ng Br
2
theo t l mol 1:1 lo i
C. Ví d3
:t cháy hoàn toàn m t h p ch t h u c X, thu đ c 0,351 gam H
2
O và 0,4368 lít khí CO
2
(
đktc). Bi t X có ph n ng v i Cu(OH)
2
trong môi tr ng ki m khi đun nóng. Ch t X là:
A. CH
3
COCH
3.
B. O=CH-CH=O.
C. CH
2
=CH-CH
2
-OH. D. C
2
H
5
CHO.
D Ệi n 1:n
n lo i
B.CO
H O
D Ệi n 2:X có ph n ng v i Cu(OH)
2
trong môi tr ng ki m khi đun nóng lo i A,
C. Ví d4
:Cho 0,1 mol anđehit X tác d ng v i l ng d AgNO
3
(ho c Ag
2
O) trong dung d ch NH
3
, đun
nóng thu đ c 43,2 gam Ag. Hiđro hóa X thu đ c Y, bi t 0,1 mol Y ph n ng v a đ v i 4,6 gam Na.
Công th c c u t o thu g n c a X là:
A. CH
3
CHO. B. OHC – CHO. C. HCHO. D. CH
3
CH(OH)CHO.
(Trích đ thi tuy n sinh H – C kh i A – 2007)
Tính nh m: 43,2/1 08 = 0,4 mol t l anđehit : Ag = 1: 4 Anđehit 2 ch c lo i A,
D.Tính nh m: 4,6/23 = 0,2 mol t l r u : Na = 1:2 Y có 2 nhóm – OH lo i
C. Ví d5
:Hiđro hoá hoàn toàn m gam h n h p X g m hai anđehit no, đ n ch c, m ch h , k ti p nhau
trong dãy đ ng đ ng thu đ c (m + 1) gam h n h p hai ancol. M t khác, khi đ t cháy hoàn toàn c ng m
gam X thì c n v a đ 17,92 lít khí O
2
( đktc). Giá tr c a m là:
A. 17,8. B. 24,8. C. 10,5. D. 8,8.
(Trích đ thi tuy n sinh H – C kh i B – 2009)
Ví d6
:Cho h n h p khí X g m HCHO và H
2
đi qua ng s đ ng b t Ni nung nóng. Sau khi ph n ng
x y ra hoàn toàn, thu đ c h n h p khí Y g m hai ch t h u c . t cháy h t Y thì thu đ c 11,7 gam
H
2
O và 7,84 lít khí CO
2
( đktc). Ph n tr m theo th tích c a H
2
trong X là
A. 65,00% B. 46,15% C. 35,00% D. 53,85%
Áp d ng đ nh lu t b o toàn nguyên t - quy đ i ta s th y đ t cháy h n h p Y = đ t cháy h n h p X, do
đó ta coi nh s n ph m đ t cháy Y là t ph n ng đ t cháy X (quy đ i). Nói cách khác, ta coi nh ph n
ng hiđro hóa HCHO ch a x y ra.
n = 11,7 - 0,35 = 0,3 moln = n = 7,84 = 0,35 mol
Do HCHO ch a 1C nên
HCHO
CO
2