BÀI 3: NGHIÊN CỨU THỐNG KÊ CÁC MỨC
ĐỘ
CỦA HIỆN TƯỢNG KINH TẾ – XÃ HỘI
Mục tiêu
Nội dung
Từ số liệu đã được tổng hợp, học viên có
• Số tuyệt đối, số tương đối.
thể tính toán được các mức độ nhằm phản
• Số bình quân.
ánh hiện tượng kinh tế – xã hội, từ đó đưa
• Các tham số đo độ biến thiên của
ra nhận thức chung nhất về hiện tượng
tiêu thức.
nghiên cứu.
Thời lượng học Hướng dẫn học
• 12 tiết • Đọc bài giảng, thảo luận về các vấn đề
còn chưa nắm rõ.
• Trả lời các câu hỏi ôn tập và làm bài tập
ở cuối bài.
1
v1. 0
TÌNH HUỐNG DẪN NHẬP
Bạn với cương vị là nhân viên làm thống kê của một doanh nghiệp đang thực hiện một nghiên cứu nhằm đánh giá về năng suất lao động và tiền lương của doanh nghiệp mình. Sau khi đã tiến hành điều tra thống kê và tổng hợp số liệu theo một số nội dung quan tâm, bạn thu được các dãy số phân phối và các bảng biểu tổng hợp khác. Bây giờ, nhiệm vụ của bạn là thông qua các dãy số phân phối đó, thấy được các đặc trưng về hiện tượng mà bạn nghiên cứu.
Câu hỏi
Để tìm hiểu bản chất và tính quy luật của hiện tượng kinh tế – xã hội trong thống kê, người ta
thường sử dụng các mức độ khác nhau để phản ánh. Các mức độ đó có thể là số tuyệt đối, số
tương đối, số bình quân và các mức độ đo độ biến thiên. Bài học này sẽ hướng dẫn cho bạn
cách tính toán các mức độ để qua đó có được những nhận thức chung nhất về hiện tượng.
3.1. Số tuyệt đối và số tương đối trong thống kê
3.1.1. Số tuyệt đối trong thống kê
3.1.1.1. Khái niệm
Số tuyệt đối (còn gọi là mức độ tuyệt đối) là mức độ phản ánh quy mô, khối lượng của
hiện tượng nghiên cứu trong điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể.
Như vậy, về thực chất số tuyệt đối trong thống kê
nói lên điều gì? Nó cho biết:
• Thứ nhất, số lượng đơn vị của hiện tượng nghiên
cứu trong điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể.
Ví dụ 1: Tổng số lao động của doanh nghiệp A
tại thời điểm 1/7/N là 200 người.
• Thứ hai, tổng lượng biến tiêu thức.
Ví dụ 2: Tổng doanh thu của doanh nghiệp A
năm N – 1 là 50 tỷ đồng.
3.1.1.2. Đặc điểm
• Số tuyệt đối trong thống kê bao hàm nội dung kinh tế – xã hội trong những điều
kiện thời gian và địa điểm cụ thể.
• Phần lớn các số tuyệt đối trong thống kê là kết quả của điều tra thống kê và
tổng hợp tài liệu.
• Số tuyệt đối có đơn vị tính cụ thể.
3.1.1.3. Tác dụng
• Số tuyệt đối cho ta nhận thức cụ thể về quy mô, khối lượng hiện tượng trong điều
• Là cơ sở để phân tích thống kê và tiến hành tính toán các mức độ khác trong
nghiên cứu thống kê.
3.1.1.4. Các loại số tuyệt đối trong thống kê
Căn cứ vào đặc điểm tồn tại về qui mô của hiện tượng qua thời gian, người ta chia số
tuyệt đối thành hai loại:
• Số tuyệt đối thời kỳ: Phản ánh quy mô, khối
lượng của hiện tượng trong một khoảng thời gian
nhất định.
Ví dụ 2 (Phần 3.1.1.1 – Khái niệm) ở trên là số
tuyệt đối thời kỳ.
o Số tuyệt đối thời kỳ được hình thành thông
qua sự tích luỹ về lượng trong suốt thời gian
nghiên cứu. Khoảng thời gian mang tính chất
qui ước mà trong đó diễn ra sự tích luỹ về
lượng của hiện tượng nghiên cứu có thể là giờ, ngày, tháng, năm... tuỳ thuộc vào
đặc điểm, tính chất diễn tiến của hiện tượng.
Bạn đang xem bài 3: - BAI3TOPICO MUCDOHTKTXH CONVERTED
