MỘT SỢI QUANG HÌNH TRỤ GỒM PHẦN LÕI CÓ CHIẾT SUẤT N = 1,54 VÀ PHẦN VỎ BỌC CÓ CHIẾT SUẤT N0 = 1,41

Câu 99 (VDC): Một sợi quang hình trụ gồm phần lõi có chiết suất n = 1,54 và phần vỏ bọc có chiết suất

n

= 1,41. Trong không khí, một tia sáng tới mặt trước của sợi quang tại điểm O (O nằm trên trục của sợi

quang) với góc tới α rồi khúc xạ vào phần lõi (như hình vẽ). Để tia sáng chỉ truyền đi trong phần lõi thì

giá trị lớn nhất của α gần nhất với giá trị nào sau đây:

A. 49

B. 38

C. 45

D. 33

Dựa vào các thông tin được cung cấp dưới đây để trả lời các câu từ 100 đến 102

Việt Nam là nước có một kho tàng nhạc cụ cổ truyền hết sức phong phú và đa dạng. Kho tàng ấy

được hình thành trong suốt hành trình cuộc sống và chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước. Có những

nhạc cụ được sáng tạo tại chỗ có tính đặc trưng bản địa, có những nhạc cụ được du nhập từ nhiều đường

khác nhau nhưng đã được dân tộc hóa, bản địa hóa cho phù hợp với nhạc ngữ, với thẩm mỹ âm nhạc Việt

Nam. Tổng cộng có đến hàng trăm loại nhạc cụ khác nhau. Trong đó đàn bầu và sáo là hai nhạc cụ tiêu

biểu của người Việt.

Đàn bầu, tên chữ là độc huyền cầm, là loại đàn một dây của người Việt, gảy bằng que hoặc miếng

gảy. Đàn có hai loại là đàn thân tre và đàn hộp gỗ. Khi nghiên cứu về sóng dừng, ta đã biết với một sợi

dây đàn hồi hai đầu cố định, sẽ có sóng dừng khi độ dài của dây bằng số nguyên lần nửa bước sóng:

l k 

 . Bước sóng lại phụ thuộc vào tốc độ truyền sóng: v

  f . Như vậy, trên một sợi dây có độ dài l,

2

v kv

f ^  ^ l . Với k = 1 âm phát

được kéo căng bằng một lực không đổi chỉ xảy ra sóng dừng với tần số:

v v

   , âm phát ra lúc này gọi là hoạ âm

k f

ra có tần số

f ^  ^ l được gọi là âm cơ bản. Với 2,

v v

 l

bậc 2. Với k = 3 ta có hoạ âm bậc 3,...

Sáo là nhạc cụ thổi hơi có từ thời kì cổ đại, rất nhiều nước trên thế giới sử dụng sáo với nhiều hình

dáng và cấu tạo có thể khác nhau. Ở Việt Nam sáo ngang rất thông dụng và có nhiều loại. Ống sáo có bộ

phận chính là một ống có một đầu kín và một đầu hở. Khi ta thổi một luồng khí vào miệng sáo thì không

khí ở đó sẽ dao động. Dao động này truyền đi dọc theo ống sáo, tạo thành sóng âm. Sóng âm bị phản xạ ở

Trang 19

hai đầu ống. Sẽ xảy ra hiện tượng sóng dừng nếu độ dài của ống bằng một số lẻ lần một phần tư bước

sóng:  ^{2 1} 

  ứng với tần số là:  ^{2 1} 

f k

   . Độ dài của ống sáo càng lớn thì âm phát ra có

l k  4

4

tần số càng nhỏ, âm phát ra càng trầm.