(5 ĐIỂM)YÊU CẦU CHUNG
Câu 2 (5 điểm)
Yêu cầu chung: 0,5 điểm
Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kỹ năng về dạng bài nghị luận văn học để tạo lập văn bản. Bài
viết phải có bố cục rõ ràng, đầy đủ; văn viết có cảm xúc, thể hiện khả năng phân tích, cảm thụ.
Diễn đạt trôi chảy, đảm bảo tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
Yêu cầu nội dung: 4,5 điểm
ĐỌC HIỂU YÊU CẦU ĐỀ
- Đối tượng chính, trọng tâm kiến thức: Ai đã đặt tên cho dòng sông
- Dạng bài: Phân tích, liên hệ
- Yêu cầu: Làm rõ đối tượng trọng tâm, từ đó tìm ra được điểm tương đồng, và điểm riêng của đối tượng
liên hệ
TIẾN TRÌNH LÀM BÀI
KIẾN THỨC
HỆ THỐNG Ý
PHÂN TÍCH CHI TIẾT
CHUNG
Khái quát vài
“Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong số rất ít nhà văn viết bút ký
nét về tác giả -
nổi tiếng ở nước ta vài chục năm nay. Bút ký của Hoàng Phủ Ngọc
tác phẩm
Tường hấp dẫn người đọc ở tấm lòng nhân văn sâu sắc, trí tuệ uyên
bác và chất Huế thơ huyền hoặc, quyến rũ. Đó là những trang viết
tài hoa, tài tử, tài tình...Thực ra, bút ký Hoàng Phủ Ngọc Tường
chính là những áng thơ, văn xuôi cuốn hút người đọc. Đó là những
0,5 điểm
lời nhận xét xác đáng mà cũng đầy trân trọng của nhà thơ Ngô Minh
dành tặng Hoàng Phủ Ngọc Tường.
TRỌNG
Vẻ đẹp sông
- Điệu chảy của sông Hương trong lòng thành phố Huế rất chậm,
TÂM
Hương trong
dường như là không trôi, giống như mặt hồ tĩnh lặng. Ngoài nguyên
lòng thành phố
nhân về mặt địa hình, còn có hai lý do khiến cho sông Hương chảy
rất chậm trong lòng thành phố là bởi xuất hiện những chi lưu khiến
cho lưu tốc càng giảm đi, và độ cản của hai hòn đảo nhỏ, khiến cho
sông Hương đã trở thành dòng sông hiền hòa nhất trong mọi dòng
3 điểm
sông.
- Thế nhưng trong cảm quan nhà văn, đó là điệu chảy dành riêng cho
thành phố Huế, một điệu slow nhẹ nhàng, tình cảm, rất lãng mạn, rất
sâu lắng, chậm rãi và da diết. Cũng giống như người con gái chung
tình, phải trải qua cả một hành trình thật gian nan, tìm đến người tình
là cả một sự kỳ công, vì vậy khi bên người tình, người con gái
Hương giang ấy muốn ở thật lâu, trong vòng tay của người tình.
- Trong lòng thành phố, sông Hương tỏa thành nhiều nhánh, những
chi lưu ấy như những cánh tay mềm mại, ôm ấp lấy người tình thủy
chung.
- Trong niềm tự hào của một người con đã sống thủy chung cùng xứ
Huế hơn bốn mươi năm, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã so sánh sông
Hương với những dòng sông đẹp, nổi tiếng trên thế giới. Là dòng
sông Xen của Pa-ri, sông Đa-nuýp của Pu-đa-pét, sông Nê-va. Những
dòng sông như biểu tượng của thành phố nơi nó chảy qua, và là cả
niềm tự hào của đất nước với bạn bè thế giới.
- Đặt sông Hương bên cạnh những dòng sông đẹp đó, Hoàng Phủ
Ngọc Tường đã kín đáo nâng dòng chảy Hương giang ngang hàng
với những dòng chảy tuyệt mỹ. Thế nhưng còn hơn thế, trong con
mắt mến yêu, nhà văn họ Phủ còn thấy sông Hương đặc biệt hơn, độc
đáo hơn những dòng sông kia. Cùng chảy vào giữa lòng thành phố
như sông Xen và Đa-nuýp, nhưng sông Hương chỉ chảy qua một
thành phố duy nhất. Hay nói cách khác, sông Hương giống như
người con gái chung tình. Và với sông Nê va, dòng sông đẹp với
những khối băng như thủy tinh chảy về biển Ban-tích. Nhà văn lại
cảm thấy dòng chảy ấy quá nhanh, như là sự hụt hẫng, chấp chới, bởi
dòng chảy ấy nhanh quá, vụt trôi quá, chẳng kịp để lại nỗi niềm. Vì
vậy, nhà văn lại nhớ đến dòng Hương giang, lại thấy quý điệu chảy
lặng lờ, dùng dằng của nó. Nói cách khác, nếu như sông Hương thủy
chung với người tình xứ Huế thì Hoàng Phủ Ngọc Tường chỉ thủy
chung với dòng chảy Hương giang.
LIÊN HỆ
Bức tranh xứ
- Đây thôn Vĩ Dạ thực chất là một cuộc hành trình tưởng tượng của
Huế trong Đây
thi sĩ họ Hàn. Khổ hai đã vẽ nên xứ Huế trong một đêm trăng thật
thôn Vĩ Dạ
đẹp. Trước hết là cảnh sông nước: Xuất hiện thật thi vị, có gió, mây,
dòng nước lặng lẽ, hai bên bờ là hoa bắp. Gió nhè nhẹ thổi, mây lững
1 điểm
lờ bay trong một đêm thanh vắng, tưởng chừng như cả gió và mây
đều cố khẽ khàng để không phá tan bầu yên tĩnh. Góp chung không
khí đó là dòng sông Hương lững lờ, tưởng chừng như không hề trôi.
Và hoa bắp khẽ lay động, tất cả vẽ nên khung cảnh tĩnh tờ dọc bên
bờ trù phú.
- Cả bờ sông ngập tràn ánh trăng, trăng làm cảnh vật thêm lung linh,
thêm đẹp. Ta thấy xuất hiện thuyền trăng (có thể hiểu con thuyền chở
đầy trăng, hoặc bay bổng hơn, trăng như một chiếc thuyền đang trôi
trên dòng sông ánh sáng), sông trăng (con sông ngập tràn ánh trăng,
hoặc cũng có thể hiểu ánh trăng chảy chiếu như một dòng sông) và
bến trăng.
- Nhưng đằng sau bức tranh lung linh ấy, ta vẫn thấy một nỗi niềm,
cái tình thi nhân ẩn chứa. “Gió theo lối gió, mây đường mây”: Ý thơ
đã làm rõ sự chia ly, chia lìa.
- Cùng tái hiện được vẻ đẹp của thiên nhiên, cảnh sắc con người xứ
Bức tranh xứ
Huế qua hai
Huế cả hai cây bút đều đã làm bật lên được những cảnh sắc rất riêng,
rất thơ mộng, chỉ tới Huế mới có. Có được điều đó chứng tỏ mảnh
ngòi bút tài
năng
đất, con người Huế đã chiếm chỗ sâu bền nhất trong lòng các tác giả.
- Huế và dòng Hương giang đã được tô vẽ bằng những cây bút tài
hoa, tinh tế, nhạy cảm trong văn chương, có tâm hồn hết sức lãng
mạn, phong phú. Vì vậy mà cảnh sắc như tình hơn, màu nhiệm hơn
qua lăng kính các tác giả.
- Tuy nhiên, với thiên bút ký, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã có điều
kiện để nhìn dòng sông Hương, xứ Huế qua rất nhiều lăng kính, đi
sâu, khái quát các góc cạnh để cảnh sắc được hiện lên đa diện, đầy
đủ. Đó cũng như là tấm lòng của một người đã gắn bó với xứ cố đô,
đã dành trọn tình yêu thuỷ chung cho chốn này.
- Với Hàn Mặc Tử, cảnh xứ Huế, dòng Hương giang và Vĩ Dạ đều
được hiện lên qua dòng ký ức, qua nỗi nhớ, vì vậy, cảnh sắc khi thì
sáng rõ, khi thì lung linh, lúc lại mờ ảo chập chờn. Với khổ 2, bằng
ngòi bút tài năng, thi nhân đã vẽ nên bức tranh đêm trăng bên dòng
sông tuyệt đẹp. Nhưng cũng phủ nhuốm màu buồn, màu li biệt. Tâm
trạng ấy vừa đến trong bức tranh tĩnh lặng của xứ Huế, vừa xuất phát
từ niềm riêng, từ nỗi đau của thi nhân.