ĐIỀU GÌ CHỨNG TỎ RẰNG TỪ NHỮNG NĂM 60 CỦA THẾ KỶ XX TRỞ ĐI KINH TẾ NHẬ...
Câu 2: Điều gì chứng tỏ rằng từ những năm 60 của thế kỷ XX trở đi kinh tế Nhật Bản phát triển
thần kỳ? Nguyên nhân của sự phát triển đó? Nguyên nhân nào là quan trọng? Các nớc đang phát
triển nên học hỏi Nhật Bản ở điểm nào?
a. Sự phát triển "Thần kỳ" của nền kinh tế Nhật Bản.
- Là nớc chiến bại mất hết thuộc địa và sau chiến tranh bị Mĩ chiếm đóng theo chế độ quân quản,
nền kinh tế bị chiến tranh tàn phá nặng nề.
- Từ năm 1945 đến 1950 kinh tế Mĩ phát triển chậm chạp và phụ thuộc chặt chẽ vào kinh tế Mĩ.
- Từ năm 1950 nền kinh tế Nhật phát triển nhanh, đặc biệt từ khi Mĩ phát động chiến tranh xâm
lợc Triều Tiên (6-1950)
- Bớc sang những năm 60 khi Mĩ gây ra cuộc chiến tranh xâm lợc Việt Nam thì nền kinh tế Nhật
Bản có điều kiện phát triển để đuổi kịp và vợt các nớc Tây Âu vơn lên đứng thứ hai (sau Mĩ)
trong thế giới t bản chủ nghĩa.
- Từ những năm 1970 trở đi Nhật Bản trở thành 1 trong 3 trung tâm kinh tế tài chính của thế
giới. Dự trữ vàng và ngoại tệ của Nhật Bản đã vợt qua Mĩ. Hàng hóa Nhật Bản len lỏi, cạnh tranh
khắp các thị trờng thế giới ( ôtô, điện tử.)._
+ Tổng sản phẩm quốc dân năm 1950 đạt : 20 tỷ đôla bằng 1/3 của Anh, 1/2 của Pháp, 1/17 của
Mĩ. Đến năm 1968 vợt qua các nớc Tây Âu đứng thứ hai thế giới sau Mĩ với 183 tỷ đôla. Năm
1973 Nhật Bản đạt 402 tỷ đôla. Trong khoảng hơn 20 năm (1950-1973) tổng sản phẩm quốc dân
tăng 20 lần và đến năm 1989 đạt tới 2828,3 tỷ đôla.
- Thu nhập bình quân trên đầu ngời năm 1990 đạt 23.796 đôla đứng thứ hai trên thế giới sau
Thụy Sĩ.
+ Trong công nghiệp: giá trị sản lợng năm 1950 bằng 4,1 tỷ đôla đến năm 1969 đạt 56,4 tỷ đôla,
đứng đầu thế giới về sản lợng tàu biển ,thép, xe máy.
+ Nông nghiệp : Nhật Bản phát triển theo hớng thâm cach cơ giới hóa, thủy lợi hóa, hóa học hóa...
b. Nguyên nhân của sự phát triển : Kinh tế Nhật Bản có bớc phát triển " Nhảy vọt" là nhờ:
- Nhật Bản biết lợi dụng vốn của nớc ngoài hiệu quả nhất trong việc đầu t vào những ngành công
nghiệp then chốt nh: cơ khí, luyện kim, hóa chất, điện tử. Giảm gánh nặng chi phí quân sự (do
Mĩ gánh vác) do vậy có điều kiện tập trung đầu t phát triển kinh tế.
- Điều kiện quốc tế thuận lợi và sự phát triển của khoa học-kỹ thuật thế giới Nhật Bản tận dụng
đợc những thành tựu đó một cách có hiệu quả trong việc tăng năng suất, cải tiến kỹ thuật, hạ giá
thành hàng hóa.
- Biết luồn lách xâm nhập vào thị trờng thế giới. Cuộc chiến tranh Triều Tiên và Việt Nam là hai
ngọn gió thần thổi vào nền kinh tế Nhật Bản.
- Nhật đã tiến hành nhiều cải cách dân chủ: Cải cách ruộng đất, xóa bỏ những tàn tích phong
kiến, điều đó tác dụng thúc đẩy kinh tế phát triển.
- Nhật phát huy truyền thống "Tự lực tự cờng" và con ngời Nhật Bản vơn lên xây dựng đất nớc
trong những hoàn cảnh hết sức khó khăn, hết sức coi trọng phát triển khoa học-kỹ thuật và nền
giáo dục quốc dân. Đây nhân tố quyết định cho sự phát triển kinh tế của Nhật Bản.
c. Nguyên nhân quan trọng đó là Nhật Bản đã biết lợi dụng những thành tựu khoa học - kỹ thuật
để tăng năng suất, cải tiến kỹ thuật và hạ giá thành sản phẩm.
- Các nớc đang phát triển (Việt Nam) nên học hỏi Nhật Bản ở điểm nào: 1,2,3,5.