QUÁ TRÌNH TỔNG HỢP ARNA) THỜI ĐIỂM, NGUYÊN TẮC

4. Phiên mã( sao mã):quá trình tổng hợp ARNa) Thời điểm, nguyên tắc: - Thời điểm :diễn ra trong nhân tế bào, vào kì trung gian, lúc NST đang ở dạng dãn xoắn cực đại. - Nguyên tắc : BS (A-U ; G-X)b) Cơ chế phiên mã : - MĐ: Đầu tiên ARN pôlimeraza bám vào vùng điều hoà làm gen tháo xoắn để lộ ra mạch mã gốc (có chiều 3

 5

’)

và bắt đầu tổng hợp mARN tại vị trí đặc hiệu. - Kéo dài: ARN pôlimeraza trượt dọc theo mạch mã gốc trên gen có chiều 3

 5

để tổng hợp nên mARN theo nguyên tắc bổ sung (A - U ; G - X) theo chiều 5

 3

- KT: Khi enzim di chuyển đến cuối gen gặp tín hiệu kết thúc  phiên mã kết thúc, phân tử mARN được giải phóng. Vùng nào trên gen vừa phiên mã xong thì 2 mạch đơn của gen xoắn ngay lại.* Ở sinh vật nhân sơ: + mARN sau phiên mã được sử dụng trực tiếp dùng làm khuôn để tổng hợp prôtêin, từ gen → mARN có thể dịch mã ngay thành chuỗi pôlipeptit (phiên mã đến đâu dịch mã đến đó). + mARN được tổng hợp từ gen của tế bào mã hoá cho nhiều chuỗi pôlipeptit. * Sinh vật nhân thực : + Ở sinh vật nhân thực, mARN sau phiên mã phải được chế biến lại bằng cách loại bỏ các đoạn không mã hoá (intrôn), nối các đoạn mã hoá (êxon) tạo ra mARN trưởng thành. +mARN được tổng hợp từ gen của tế bào thường mã hoá cho một chuỗi pôlipeptit.