NHIỆT LUYỆN VÀ HÓA NHIỆT LUYỆNCHƯƠNG 4

Bài 1. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ HÓA NHIỆT LUYỆNI.

ĐỊNH NGHĨA, MỤC ĐÍCH HÓA NHIỆT LUYỆN.

1. Định nghĩa hóa nhiệt luyện:Hóa nhiệt luyện là phương pháp nhiệt luyện làm bão hòa vào bề mặt thép mộthay nhiều nguyên tố để làm thay đổi thành phần hóa học, làm thay đổi tínhchất của lớp bề mặt theo mục đích nhất định.2. Mục đích hóa nhiệt luyện.- Áp dụng cho các chi tiết làm việc bị mài mòn mạnh đòi hỏi có độ cứng caochống mài mòn tốt đồng thời chi tiết chịu tải trọng lớn đòi hỏi lõi dẻo dai cao.- Làm tăng khả năng chống ăn mòn bề mặt.II

. QUÁ TRÌNH XẢY RA KHI THẤM CACBON

.Đặt chi tiết vào môi trường (rắn, lỏng, khí…)có khả năng phân hóa ra nguyên tửhoạt của nguyên tố định khuếch tán, rồi nung nóng đến nhiệt độ thích hợp. Quátrình xảy ra theo 3 giai đoạn.-Giai đoạn phân hủy lượng chất thấm thành các nguyên tử hoạt tính.NH

3

 N

ht

+H

2

-Giai đoạn hấp thụ các nguyên tử hoạt tính.Các nguyên tử hoạt được hấp thụ vào bề mặt thép. Sau đó khuếch tán vào kimloại tạo nên bề mặt rắnKết quả hấp thụ là tạo nên bề mặt thép có nồng độ với nguyên tố định khuếchtán cao tạo nên chênh lệch về nồng độ giữa bề mặt và lõi.-Giai đoạn khuếch tán.Các nguyên tử hoạt tính sẽ hấp thụ vào bề mặt thép với nồng độ cao sẽ đi sâuvào bên trong bằng cơ chế khuếch tán tạo nên lớp thấm với chiều sâu nhấtđịnh.II.

CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KHUẾCH TÁN

1. Nhiệt độ : Nhiệt độ càng cao chuyển động các nguyên tử càng mạnh tốc độ khuếch táncàng nhanh.2. Thời gian:Ở nhiệt độ cố định thời gian khuếch tán càng dài chiều sâu lớp thấm càng dàyquan hệ giữa chúng theo đường parbol.