(5 ĐIỂM)YÊU CẦU CHUNG
Câu 2 (5 điểm)
Yêu cầu chung: 0,5 điểm
Thí sinh biết kết hợp kiến thức và kỹ năng về dạng bài nghị luận văn học để tạo lập văn bản. Bài
viết phải có bố cục rõ ràng, đầy đủ; văn viết có cảm xúc, thể hiện khả năng phân tích, cảm thụ.
Diễn đạt trôi chảy, đảm bảo tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
Yêu cầu nội dung: 4,5 điểm
ĐỌC HIỂU YÊU CẦU ĐỀ
- Đối tượng chính, trọng tâm kiến thức: Sóng
- Dạng bài: Bàn luận ý kiến
* Yêu cầu: Giải thích ý kiến, phân tích để làm sáng tỏ ý kiến.
TIẾN TRÌNH LÀM BÀI
KIẾN THỨC
HỆ THỐNG Ý
PHÂN TÍCH CHI TIẾT
CHUNG
Khái quát vài
- Xuân Quỳnh (1942 - 1988) là nữ thi sĩ xuất hiện nổi bật trên thi đàn
văn học những năm tháng chống Mỹ. Chị cũng để lại dấu ấn đậm nét
nét về tác giả -
trong dòng thơ tình Việt Nam. Thơ chị là tiếng lòng của một tâm hồn
tác phẩm
phụ nữ chứa chan tình cảm. Chị dành nhiều tâm huyết cho đề tài tình
yêu và là một trong những người viết thơ tình hay nhất ở thời đại
chúng ta. Đọc thơ Xuân Quỳnh ta luôn thấy một trái tim phụ nữ đôn
0,5 điểm
hậu, chân thành, giàu đức hy sinh và lòng vị tha, một hồn thơ nhạy
cảm, nhiều những lo âu, bất an, cũng lắm tha thiết với những khát
vọng, day dứt, chấp chới trước cõi đời vốn lắm đắng cay và nhiều
những xáo động.
- Thi phẩm Sóng được viết vào năm 1967. Đó là những năm tháng
dân tộc đang bước vào cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ và tay
sai. Sóng được sáng tác tại cửa biển Diêm Điềm, khi nhà thơ đã từng
trải qua những đau đớn, đổ vỡ trong tình yêu. Bài thơ là một trong
những thi phẩm tiêu biểu nhất trong sự nghiệp sáng tác của nữ sĩ,
được in trong tập thơ Hoa dọc chiến hào.
TRỌNG
Giải thích
- Tình yêu luôn là đề tài muôn thủa của nhân loại. Tình yêu trong
TÂM
Sóng của Xuân Quỳnh là một tình yêu đầy băn khoăn, day dứt. Trước
Sóng, ta ít thấy trong thơ tình Việt Nam diễn tả trạng thái phức tạp
như chị. Xuân Quỳnh là một trong số những người ít ỏi đã mạnh dạn
nói lên điều sâu kín của cõi lòng mình.
- Bài thơ được viết khi Xuân Quỳnh đã trải qua những đổ vỡ, nhưng
nhịp tim ấy vẫn khao khát, vẫn rung động thổn thức. Điều đó được
thể hiện sâu sắc, mãnh liệt qua hai khổ 5 và 6.
Phân tích,
“Con sóng dưới lòng sâu
chứng minh
Con sóng trên mặt nước”
4,0 điểm
- Đó là không gian của sóng. Và đó cũng là nỗi nhớ, khi mãnh liệt ập
ào trào dâng lên mặt với bao cồn cào cháy bỏng, khi lại sâu lắng, lặn
vào trong với bao tha thiết, lắng đọng. Đó là nỗi nhớ bờ lan tỏa cả
không gian.
“Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được”
- Sóng nhớ bờ, nỗi nhớ được đo bằng ngày, đêm. Dù là ngày hay
đêm, nỗi nhớ đó vẫn luôn dào dạt, luôn thường trực, mạnh mẽ. Đó là
nỗi nhớ đã phủ chiếm cả thời gian.
“Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức ”
- Trong bài thơ Sóng, đây là khổ thơ đặc biệt nhất xét về mặt dung
lượng. Nếu các khổ khác chỉ với 4 dòng, thì khổ thơ này có tới 6
dòng thơ. Và hai dòng thơ này, như muốn nhấn mạnh thêm, làm đủ
đầy hơn nỗi nhớ trong em. Nếu sóng chỉ dừng lại trong nỗi nhớ
không gian và thời gian, thì nỗi nhớ của em còn xuất hiện trong một
thế giới nữa: thế giới của tâm hồn. Dù là thức hay mơ, nỗi nhớ vẫn
hiện hữu. Hay nói cách khác nỗi nhớ đã chiếm trọn cả tâm hồn, ý
nghĩ...
- Nếu trên mặt nước hay dưới lòng sâu là không gian của sóng, ngày
và đêm là giới hạn thời gian của sóng, thức và mơ là giới hạn của suy
nghĩ. Thì nỗi nhớ, có lẽ, đã phá vỡ mọi giới hạn đó. Và trong tình
yêu, nỗi nhớ chính là xúc cảm mạnh nhất. Đó là yếu tố để tình yêu
dâng nhịp đập, khi tình yêu đã không còn nỗi nhớ, tình yêu đồng thời
đã chết.
"Dẫu xuôi về phương Bắc
Dẫu ngược về phương Nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh một phương”.
- Phương Bắc - Phương Nam: hai phương trái ngược như kéo dài
thêm khoảng cách, như mở rộng hơn không gian cách trở. Các động
từ: xuôi - ngược làm gia tăng thêm những gian truân trong cuộc hành
trình.
- Có thể nói, trong tình yêu, trở ngại lớn nhất là khoảng cách. Dân
gian có câu “xa mặt cách lòng”, nếu tình yêu không đủ vững vàng,
khoảng cách sẽ là kẻ thù giết chết tình yêu.
- Ý thơ cũng đã gợi lên nhịp thở của thời đại lúc bấy giờ, khi mà
những cuộc chia li màu đỏ diễn ra, khi mà cả nước đang tiếp sức, tiếp
lửa cho tiền tuyến, là khi những đôi lứa phải yêu nhau trong xa cách:
kẻ bắc người nam. Nếu khoảng cách là trở ngại, thì khi vượt qua
được trở ngại đó, tình yêu sẽ càng bền vững. Chỉ khi bản lĩnh trước
thách thức, tình yêu mới vững bền.
- Và sự vững bền trong tình yêu, để tình yêu đi được đến đích, cần
phải có sự thủy chung son sắt. “Nơi nào em cũng nghĩ/ Hướng về
anh một phương” chính là lời khẳng định sự thủy chung, kiên định
vững vàng của em với anh. Dành cho anh.
Bàn luận, đánh
- Có thể nói, đoạn thơ trên đây là một âm vang của tiếng sóng, là một
giá
khúc tâm tình của thiếu nữ trăn trở, khát khao được yêu thương gắn
bó. Trái tim của thiếu nữ nồng hậu và đằm thắm biết bao! Sóng nhớ
bờ, em nhớ anh là quy luật muôn đời của tự nhiên, của sự sống và
tình yêu. Xuân Quỳnh đã viết nên những vân thơ ngũ ngôn có nhạc
điệu ngân vang tha thiết.
- Sóng của Xuân Quỳnh là một bài thơ tình rất đẹp. Vẻ đẹp của một
tâm hồn khao khát yêu thương, vẻ đẹp của nhạc; nhạc của lòng cũng
là nhạc của thơ, nhạc của sóng reo, sóng vỗ.