HOÀN CẢNH LỊCH SỬ VÀ DIỄN BIẾN KHỞI NGHĨA TỪNG PHẦN TỪ THÁNG 3 ỰẾN...
1. Hoàn cảnh lịch sử và diễn biến khởi nghĩa từng phần từ tháng 3 ựến tháng 8/1945 :
a. Hoàn cảnh lịch sử :
* Thế giới :
- đầu 1945, Liên Xô ựánh bại phát xắt đức, giải phóng các nước Trung và đông Âu.
- Ở châu Á - Thái Bình Dương, Nhật thất bại nặng nề.
- Ở đông Dương, lực lượng Pháp theo phái đờ Gôn chờ thời cơ phản công Nhật, mâu thuẫn
Nhật - Pháp trở nên gay gắt.
* Trong nước :
- Tối 09/03/1945, Nhật ựảo chắnh Pháp, Pháp ựầu hàng. Nhật tuyên bố :
Ộgiúp các dân tộc
đông Dương xây dựng nền ựộc lậpỢ, dựng Chắnh phủ bù nhìn Trần Trọng Kim, ựưa Bảo đại làm ỘQuốc
trưởngỢ. Thực chất là ựộc chiếm đông Dương, tăng cường vơ vét, bóc lột và ựàn áp dã man những
người cách mạng.
- Ngày 12/03/1945, Ban Thường vụ Trung ương đảng
ra chỉ thị: ỘNhật Ờ Pháp bắn nhau và
hành ựông của chúng taỢ, nhận ựịnh :
Ớ
Kẻ thù chắnh của nhân dân đông Dương: phát xắt Nhật.
Ớ
Khẩu hiệu: Ộđánh ựuổi phát xắt NhậtỢ.
Ớ
Hình thức ựấu tranh: từ bất hợp tác bãi công, bãi thị ựến biểu tình,thị uy, vũ trang du kắch
và sẵn sàng chuyển qua tổng khởi nghĩa khi có ựiều kiện .
Ớ
Chủ trương ỘPhát ựộng một cao trào kháng Nhật cứu nước mạnh mẽ làm tiền ựề cho cuộc
tổng khởi nghĩaỢ.
b. Diễn biến khởi nghĩa từng phần:
+
Ở căn cứ ựịa Cao - Bắc - Lạng, Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và Cứu quốc quân
phối hợp với lực lượng chắnh trị của quần chúng giải phóng hàng loạt xã, châu, huyện, chắnh
quyền nhân dân ựược thành lập.
+
Ở Bắc Kỳ, trước nạn ựói trầm trọng, đảng chủ trương ỘPhá kho thóc, giải quyết nạn ựóiỢ,
ựáp ứng nguyện vọng cấp bách của nông dân, tạo thành phong trào ựấu tranh mạnh mẽ chưa
từng có.
+
Việt Minh lãnh ựạo quần chúng nổi dậy ở Hiệp Hòa (Bắc Giang), Tiên Du (Bắc Ninh), Bần
Yên Nhân (Hưng Yên) .
+
Ở Quảng Ngãi, tù chắnh trị ở nhà lao Ba Tơ nổi dậy, lập chắnh quyền cách mạng, tổ chức ựội
du kắch Ba Tơ. Hàng ngàn cán bộ cách mạng bị giam trong nhà tù ở Hà Nội, Buôn Mê Thuột,
Hội An ựấu tranh ựòi tự do, nổi dậy phá nhà giam, ra ngoài hoạt ựộng.
+
Ở Nam Kỳ, Việt Minh hoạt ựộng mạnh mẽ ở Mỹ Tho, Hậu Giang.