3. VIÖC PH¶N ¸NH CHÊT L−ÎNG KÕT QU¶ HÄC TËP CÑA HÄC SINH. − VIÖC RA...

2.3. ViÖc ph¶n ¸nh chÊt l−îng kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh.

− ViÖc ra ®Ò kiÓm tra ®Þnh k× kÕt hîp hai h×nh thøc tr¾c nghiÖm kh¸ch quan

víi tù luËn ch−a theo quy tr×nh chÆt chÏ cña viÖc ra ®Ò kiÓm tra, cô thÓ lμ ch−a x©y

dùng ma trËn ®Ò kiÓm tra tr−íc khi ra c¸c c©u hái kiÓm trạ

+ Néi dung c¸c c©u hái kiÓm tra ch−a ph¶n ¸nh ®óng møc vμ bao qu¸t ®Çy ®ñ

c¸c mÆt cña môc tiªu d¹y häc. Cô thÓ lμ: PhÇn lín néi dung c¸c c©u hái vÉn chñ

yÕu tËp trung vμo kiÕn thøc, nÆng vÒ yªu cÇu tÝnh to¸n, Ýt g¾n víi thùc tÕ, nhÊt lμ Ýt

g¾n víi c¸c thÝ nghiÖm chøng minh còng nh− thÝ nghiÖm thùc hμnh quy ®Þnh trong

ch−¬ng tr×nh; hiÕm cã c©u hái g¾n víi yªu cÇu míi cÇn ®¹t vÒ kÜ n¨ng häc tËp nh−

thu thËp hoÆc xö lÝ th«ng tin,...; trong khi vÉn cã hiÖn t−îng nhiÒu c©u hái tËp

trung vμo mét kiÕn thøc, cã c©u hái kiÓm tra v−ît ra ngoμi chuÈn quy ®Þnh trong

ch−¬ng tr×nh m«n VËt lÝ. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nμy lμ do khi ra ®Ò, gi¸o viªn

th−êng chñ yÕu dùa vμo kinh nghiÖm b¶n th©n, vμo môc tiªu cô thÓ cña c¸c bμi

häc trong s¸ch gi¸o viªn, vμo tÇm quan träng cña kiÕn thøc vμ kÜ n¨ng trong c¸c

m¹nh néi dung thuéc ph¹m vi kiÓm tra; ch−a x¸c ®Þnh râ chuÈn kiÕn thøc vμ kÜ

n¨ng nμo cÇn ®−a vμo ma trËn cña ®Ò kiÓm trạ

+ Trong nhiÒu ®Ò kiÓm tra, sè c¸c c©u hái ë cÊp ®é „NhËn biÕt“ th−êng qu¸

nhiÒu so víi c¸c c©u hái ë cÊp ®é „Th«ng hiÓu“ vμ „VËn dông“, kh«ng tháa m·n

nguyªn t¾c “träng sè cña cÊp ®é trung b×nh cao h¬n hoÆc b»ng cÊp ®é nhËn thøc

kh¸c”, tøc lμ tØ lÖ phÇn tr¨m c¸c c©u hái ë cÊp ®é “Th«ng hiÓu” ph¶i lín h¬n hoÆc

b»ng tØ lÖ phÇn tr¨m c¸c c©u hái ë cÊp ®é “NhËn biÕt” vμ “VËn dông”. Ph©n phèi

®iÓm cña c¸c ®Ò kiÓm tra nμy sÏ kh«ng cã d¹ng t−¬ng ®èi chuÈn vμ nh− vËy sÏ

kh«ng ph©n hãa ®óng tr×nh ®é nhËn thøc cña häc sinh. Nguyªn nh©n cã thÓ lμ do

gi¸o viªn ch−a biÕt nguyªn t¾c nμy hoÆc ch−a n¾m v÷ng ph©n lo¹i møc ®é nhËn

thøc cña Bloom ®Ó ¸p dông vμo viÖc ra c¸c c©u hái t−¬ng øng.

− MÆc dï tØ lÖ c¸c c©u hái ë c¸c cÊp ®é nhËn thøc “BiÕt − HiÓu − VËn dông“

trong tõng ®Ò kiÓm tra ®Òu ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c trªn, nh−ng con sè tØ lÖ cô thÓ

nμy cña c¸c ®Ò kiÓm tra cã thÓ kh¸c nhaụ Tïy theo ®iÒu kiÖn ë tõng ®Þa ph−¬ng,

ng−êi ra ®Ò quyÕt ®Þnh tØ lÖ cô thÓ ®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thị VÝ dô nh− tØ lÖ phÇn

tr¨m c¸c c©u hái trong ma trËn ®Ò kiÓm tra häc k× II m«n VËt lÝ líp 9 cña tØnh A lμ

20%BiÕt − 50%HiÓu − 30%VËn dông vμ cña tØnh B lμ 30%BiÕt − 40%HiÓu −

30%VËn dông. §iÒu nμy cã nghÜa lμ, häc sinh tØnh A ®¹t ®iÓm 5 ch−a ch¾c ®· kÐm

h¬n häc sinh tØnh B ®¹t ®iÓm 7 vμ nÕu dïng kÕt qu¶ kiÓm tra nμy ®Ó so s¸nh, ®¸nh

gi¸ thμnh tÝch häc tËp cña häc sinh, cña hai tØnh lμ kh«ng c«ng b»ng.

− NhiÒu c©u hái trong c¸c ®Ò kiÓm tra cßn ch−a ®¹t yªu cÇu vÒ tiªu chÝ x©y

dùng c©u tr¾c nghiÖm kh¸ch quan còng nh− c©u hái tù luËn. ViÖc tr×nh bμy còng

nh− kÜ thuËt viÕt c©u dÉn, c¸c ph−¬ng ¸n nhiÔu cña c¸c c©u hái kh¸ch quan cßn

ch−a thèng nhÊt trong c¸c ®Ò kiÓm tra,…

− V× ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt cña ®a sè c¸c ®Þa ph−¬ng cßn ch−a cho phÐp in

nhiÒu ph−¬ng ¸n ®Ò còng nh− trén ®Ò b»ng m¸y nªn viÖc tiÕn hμnh kiÓm tra ch−a

®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan. Do ®ã khã tr¸nh khái hiÖn t−îng häc sinh nh×n bμi

nhau, th«ng b¸o ®¸p ¸n cña c¸c c©u hái kh¸ch quan. ThËm chÝ ®èi víi nh÷ng ®Ò

kiÓm tra chØ cã Ýt c©u tr¾c nghiÖm kh¸ch quan, ®· cã nhiÒu em lμm phÇn “Tr¾c

nghiÖm tù luËn” tr−íc, chØ dμnh l¹i mét vμi phót ®Ó hái ®¸p ¸n cña phÇn “Tr¾c

nghiÖm kh¸ch quan” vμ nh− vËy thùc chÊt cña viÖc kÕt hîp kiÓm tra b»ng tr¾c

nghiÖm kh¸ch quan lμ “biÕu” thªm ®iÓm cho häc sinh, kh«ng nh÷ng kh«ng t¨ng

tÝnh kh¸ch quan trong viÖc ®¸nh gi¸, mμ tr¸i l¹i g©y ph¶n t¸c dông cña h×nh thøc

kiÓm tra kh¸ch quan nμỵ

Tãm l¹i: ViÖc biªn so¹n c¸c ®Ò kiÓm tra ®· theo ®Þnh h−íng ®æi míi kiÓm tra

®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh. Tuy nhiªn, do ch−a ®−îc båi d−ìng, ®μo t¹o

®Çy ®ñ vÒ quy tr×nh ®¸nh gi¸ vμ kÜ thuËt biªn so¹n bé ®Ò nªn kÕt qu¶ kiÓm tra ch−a

®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin ph¶n håi chÝnh x¸c, ®¸ng tin cËy ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é

®¹t ®−îc chuÈn kiÕn thøc, kÜ n¨ng ®· quy ®Þnh trong ch−¬ng tr×nh m«n VËt lÝ, Ýt cã

t¸c dông ®iÒu khiÓn qu¸ tr×nh d¹y häc theo ®óng nh÷ng yªu cÇu cña môc tiªu gi¸o

dôc ®· ®Ò rạ

§Ó thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n VËt lÝ cÇn

cã sù hç trî rÊt nhiÒu mÆt cña c¸c cÊp qu¶n lý gi¸o dôc, nh−ng sù nhiÖt t×nh, cè

g¾ng cña GV lμ rÊt quan träng. Tμi liÖu nμy ®−îc biªn so¹n nh»m gióp GV d¹y

m«n VËt lÝ tham kh¶o mét sè vÊn ®Ò vÒ ®æi míi kiÓm tra ®¸nh gi¸, cô thÓ ho¸ ®Þnh

h−íng ®æi míi ®¸nh gi¸ th«ng qua viÖc giíi thiÖu mét sè vÊn ®Ò chung vÒ kiÓm tra

®¸nh gi¸, quy tr×nh biªn so¹n ®Ò kiÓm tra, kÜ thuËt x©y dùng c¸c c©u hái kh¸ch

quan, tù luËn vμ minh häa mét sè ®Ò kiÓm tra VËt lÝ líp 6, 7, 8, 9.

IIỊ §Þnh h−íng ®æi míi ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n

VËt lÝ ë tr−êng THCS