SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊNI. MỤC TIÊU BÀI HỌC

Bài 14: sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên

I. Mục tiêu bài học:

- Nắm đợc tình hình suy giảm tài nguyên rừng, đa dạng sinh học, tài nguyên

đất và hiện trạng sử dụng tài nguyên đất ở nớc ta.

- Phân tích đợc nguyên nhân và hậu quả của sự suy giảm tài nguyên sinh vật

và sự suy thoái tài nguyên đất.

- Biết đợc các biện pháp của nhà nớc nhằm bảo vệ tài nguyên rừng, đa dạng

sinh học, tài nguyên đất và các tài nguyên khác.

- Phân tích bảng số liệu và liên hệ thực tế.

II. Phơng tiện dạy học: - Các bảng số liệu trong SGK.

- Một số hình ảnh minh hoạ (nếu có).

III. Hoạt động dạy học:

Mở bài: Tài nguyên thiên nhiên là vốn quý của đất nớc ta trong đó nhiều loaị

tài nguyên quý hiếm đợc hình thành trong thời gian hàng triệu năm

với những biến cố địa chất rất phức tạp...Vì vậy, việc sử dụng hợp lý

và bảo vệ nguồn tài nguyên có ý nghĩa đặc biệt quan trọng cần thực

hiện trong hiện tại và trong tơng lai.

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính

1. Sử dụng và bảo vệ tài nguyên sinh

Hoạt động 1: Tìm hiểu về việc sử

vật.

dụng và bảo vệ TN sinh vật trên đất

nớc ta.

a. Tài nguyên rừng:

* Suy giảm TN rừng và hiện trạng

* Dựa vào bảng 14.1, hãy phân tích,

nhận xét tình hình biến động rừng?

rừng:

- Mặc dù tổng diện tích rừng đang dần

Vì sao có sự biến động đó?

tăng lên nhng TN rừng vẫn bị suy

- Do khai thác rừng quá mức...

thoái vì chất lợng rừng cha thể phục

- So sánh khái quát tổng DT rừng và

chất lợng rừng nớc ta để kết luận...

hồi.

- Rừng có vai trò quan trọng không

- 70% DT rừng nớc ta là rừng nghèo

chỉ về kinh tế mà còn tạo ra sự cân

và rừng mới phục hồi.

* Biện pháp bảo vệ TN rừng:

bằng sinh thái môi trờng nên việc

bảo vệ và phát triển rừng có ý nghĩa

- Nâng độ che phủ rừng từ 40% hiện

rất lớn...

nay lên 45 - 50%, vùng núi dốc phải

- Đối với rừng phòng hộ:...

đạt độ che phủ khoảng 70 - 80%.

- Thực hiện các biện pháp quy hoạch,

- Đối với rừng đặc dụng:...

bảo vệ và phát triển từng loại rừng.

- Đối với rừng sản xuất:...

- Triển khai luật bảo vệ và phát triển

rừng, giao quyền sử dụng đất và bảo

vệ rừng cho ngời dân.

b. Đa dạng sinh học:

- Giới sinh vật tự nhiên ở nớc ta có

- Tuy nhiên tính đa dạng đang bị suy

tính đa dạng cao thể hiện ở số lợng

thành phần loài, các kiểu hệ sinh thái

giảm.

và nguồn gen quý hiếm.

* Dựa vào bảng 14.2, hãy nêu sự đa

- Suy giảm đa dạng sinh vật: DT rừng

dạng thành phần loài và sự suy giảm

tự nhiên bị thu hẹp, các kiểu hệ sinh

số lợng loài thực động vật trên đất n-

thái, thành phần loài và nguồn gen

ớc ta?

đang bị giảm đi..

- Nguyên nhân suy giảm:

+ Sự khai thác quá mức TN sinh vật.

Trờng THPT Cộng Hoà-Lạc Sơn-Hoà Bình

Địa lý 12 cơ bản Ngời soạn: Trịnh Văn Tuấn

+ Môi trờng bị ô nhiễm do hoạt động

sản xuất và sinh hoạt.

- Các biện pháp bảo vệ đa dạng sinh

vật:

- 1986: 87 khu, 7 vờn quốc gia.

+ Xây dựng hệ thống vờn quốc gia và

các khu bảo tồn thiên nhiên.

- 2007: 30 vờn quốc gia...

- 360 loài thực vật, 350 loài động vật

+ Ban hành sách đỏ Việt nam.

quý...

+ Ban hành các quy định khai thác.

- VD:...

Hoạt động 2: Nghiên cứu việc sử

2. Sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất.

dụng và bảo vệ tài nguyên đất.

* Hiện trạng sử dụng tài nguyên đất:

- Năm 2005 nớc ta có khoảng:

+ 12,7 triệu ha đất có rừng.

- 40% diện tích tự nhiên.

- 28,4% tổng DT đất tự nhiên.

+ 9,4 triệu ha đất sử dụng trong N

2

.

+ 5,35 triệu ha đất cha sử dụng.

- Hiện nay:

- Do đẩy mạnh bảo vệ rừng, trồng

+ DT đất trồng đồi trọc đang giảm

rừng.

mạnh.

* Nêu các biểu hiện sự suy thoái tài

+ DT đất bị suy thoái còn rất lớn. Hiện

nguyên đất, các biện pháp bảo vệ và

có 9,3 triệu ha đất bị đe doạ sa mạc

cải tạo đất?

hoá.

* Các biện pháp bảo vệ tài nguyên đất:

- Với vùng đồi núi:

+ Tổ chức định canh định c.

+ Thực hiện phối hợp các biện pháp

thuỷ lợi và canh tác thích hợp.

- Đối với đất N

2

nhất là ở vùng ĐB:

+ Quản lý đất chặt chẽ, sử dụng đất

hợp lý.

+ Thâm canh, nâng cao hiệu quả sử

dụng đất.

+ Thực hiên các biện pháp canh tác và

cải tạo đất.

+ Phòng ngừa ô nhiễm, thoái hoá môi

trờng đất.

3. Sử dụng và bảo vệ các tài nguyên

Hoạt động 3: Tìm hiểu yêu cầu sử

khác.

dụng hợp lý và bảo vệ các nguồn tài

( Học sinh tìm hiểu trong SGK để rút

ra kết luận cần thiết và ghi vào vở).

nguyên khác.

- Hớng dẫn học sinh tự khai thác

SGK.

IV. Đánh giá:

- Nêu tình trạng suy giảm tài nguyên rừng và đa dạng sinh học ở nớc ta? Các

biện pháp bảo vệ rừng và bảo vệ đa dạng sinh học?

- Nêu tình trạng suy thoái TN đất và các biện pháp bảo vệ TN đất?

- Nêu các loại TN khác cần sử dụng hợp lý và bảo vệ?

V. Hoạt động nối tiếp: Đọc trớc bài 15 Bảo vệ môi trờng và phòng chống

thiên tai.