CÁCH MẠNG THÁNG TÁM

Câu 11: Cách mạng tháng Tám : nguyên nhân, diễn biến, ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi

và bài học kinh nghiệm. Sự ra đời của nớc VNDCCH và ý nghĩa lịch sử của nó?

a. Thời cơ TKN tháng 8/1945

CM muốn thành công ngoài việc chuẩn bị chu đáo cần có thời cơ. Thời cơ thể hiện sự kết hợp

nhuần nhuyễn những điều kiện bên trong và bên ngoài trong đó điều kiện bên trong giữ vai trò

quan trọng. Thời cơ bùng nổ và đa đến thắng lợi của cuộc CM đợc tạo nên do tình thế cách mạng

đã chín muồi khi có 3 điều kiện sau:

- Khi kẻ thù đã suy yếu và không thể thống trị nh cũ đợc nữa

- Khi quần chúng bị thống trị không cam chịu bị thống trị nh cũ nữa

- Đội tiên phong của CM (Đảng) đã sẵn sàng lãnh đạo cách mạng

-->Khi có thời cơ mà muốn đa cách mạng đến thắng lợi cần phải nhận thức đúng thời cơ và kiên

quyết hành động cách mạng

b. CMT8 nổ ra trong điều kiện thời cơ chín muồi (nguyên nhân)

* Khách quan:

- CTTG 2 đã đi đến ngày cuối. ở Châu Âu PX Đức bị tiêu diệt hoàn toàn và phải đầu hàng đồng

minh không điều kiện (5/1945). Châu á quân phiệt Nhật cũng tuyên bố đầu hàng đồng minh

không điều kiện (18/5/1945). Là điều kiện khách quan vô cùng quan trọng đối với việc tạo thời cơ

bùng nổ CMT8

* Chủ quan:

- Quân Nhật ở Đông Dơng bị tê liệt CP bù nhìn Trần Trọng Kim hoang mang giao động cực độ.

- Quần chúng CM đợc trải qua 2 phong trào CM 30 - 31, 36 - 39 đặc biệt là cao trào kháng Nhật

cứu nớc.

- Đảng triệu tập HNTQ của Đảng (13-->15/8/1945) ở Tân Trào quyết định phát động TKN trong

cả nớc, giành lấy cq trớc khi quân đồng minh kéo vào đồng thời thành lập UBKN và ra quân lệnh

số 1 kêu gọi toàn dân k/n

- ĐHQD ở Tân Trào (16-->18/8/1945) gồm đại biểu cả ba xứ thuộc đủ các ban ngành đoàn

thể...ĐH tán thành quyết định TKN, thông qua 10 c/s của MTVM lập UBDTGPVN (CPLT sau

này) do HCM đứng đầu, quy định quốc kỳ, quốc ca...

c. Tóm tắt diễn biến

- Chiều 16/8 quân giải phóng tiến về giải phóng thị xã Thái Nguyên mở đầu cho cuộc TKN giành

cq trong cả nớc

- Giành cq ở thủ đô Hà Nội

+ 15/8 lệnh k/n về tới thủ đô, ĐTT của VM tổ chức diễn thuyết công khai ở các rạp hát..

+ 16/8 truyền đơn, biểu ngữ kêu gọi k/n xuất hiệnkhắp mọi nơi. CQ bù nhìn và bọn thân Nhật

lung lay gốc rễ, khâm sai Phan Kế Toại từ chức

+ Chiều 17/8 bù nhìn Nhật tổ chức một cuộc mít tinh tại nhà hát lớn ủng hộ CP bù nhìn Trần

Trọng Kim, đảng bộ HN của ĐCS Đông Dơng đã biến cuộc mít tinh lớn của tay sai thân Nhật

thành cuộc mít tinh, biểu tình, tuần hành qua các phố, có cờ đỏ sao vàng dẫn đầu vừa cổ động ch-

ơng trình VM...

+ 19/8 cả Thủ đô tràn ngập khí thế CM. Cuộc mít tinh của đồng bào thủ đô do MTVM tổ chức đã

nhanh chóng thành cuộc biểu tình, chia ra ...

- Giành chính quyền trong cả nớc

+ Từ 14-->18/8 nhiều xã, huyện các tỉnh từ Bắc vào Nam đã nối nhau chớp thời cơ nổi dạy giành

cq. Bốn tỉnh gianh cq sớm nhất là: Bắc Giang, Hải Dơng, Hà Tĩnh, Quảng Nam.

+ 23/8 k/n giành thắng lợi ở Huế. ( thủ phủ của CQPK TW tập quyền)

+ 25/8 k/n giành thắng lợi ở Sài Gòn dinh luỹ cuối cùng của CNTD cũ

+ Các nơi khác còn lại của Nam Bộ kể cả Côn Đảo đến 28/8/1945 cq về tay nhân dân

-->Chỉ trong vòng 15 ngày (14-->28/8/1945) TKN CMT8 đã thành công trong cả nớc. Ngày

2/9/1945 CTHCM thay mặt CPLT đọc "TNĐL" tuyên bố với toàn thể quốc dân và thế giới nớc

VNDCCH ra đời.

d. Tính chất, ý nghĩa lịch sử, nguyên nhân thắng lợi và BHKN của CMT8/45

* Tính chất: Cuộc CMDTDCND làm hai NV chiến lợc DT và DC đánh đổ bọ đ/q Pháp, quân

phiệt Nhật lật đổ CĐPK - GPDT. Hoàn thành NV cơ bản nhất của CMDTDCND để tiếp tục tiến

lên hoàn thành những NV khác của CM

* ý nghĩa lịch sử

- Đối với trong nớc: Là sự kiện vĩ đại trong LSVN

+ Xoá bỏ CĐTD, PK đa nớc ta từ nớc thuộc địa-->nớc ĐLTD

+ Đa dân ta từ ngời dân nô lệ -->làm chủ nớc nhà

+ Đa Đảng ta từ hoạt động bí mật, bất hợp pháp-->đảng cầm quyền

+ Mở ra kỷ nguyên của LSDT: kỷ nguyên ĐLDT gắn với CNXH

- Đối với thế giới: Cổ vũ mạnh mẽ PTĐTGPDT của nhân dân thuộc địa và phụ thuộc góp phần

đánh bại CNPX

* Nguyên nhân thắng lợi

- Chủ quan

+ Truyền thống yêu nớc, kiên cờng bất khuất của dân tộc ta

+ Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng đứng đầu là CTHCM

. Đảng thực hiện đợc liên minh công nông vững chắc làm nòng cốt đoàn kết dân tộc trong

MTDTTN...

- Khách quan: Có điều kiện quốc tế thuận lợi (LX và Đồng minh đánh bại PX Nhật)

* Bài học kinh nghiệm

- Kết hợp đúng đắn sáng tạo 2 NV: chống ĐQ và PK

- Đánh giá đúng, biết tập hợp tổ chức lực lợng, g/c CM

- Biết khơi dậy tinh thần đấu tranh của mọi tầng lớp nhân dân-->phân hoá cô lập kẻ thù

- Vận dụng sáng tạo bạo lực CM và KNVT

- Chớp thời cơ phát động k/n giành chính quyền

* Bản "TNĐL" khai sinh ra nớc VNDCCD (2/9/45)

- ND:

+ TN vạch rõ quyền bình đẳng giữa các dân tộc

+ Tố cáo tội ác của P - N. Tuyên ngôn nhấn mạnh tội ác của Pháp vì chúng thống trị nớc ta hơn

80 năm và đang có âm mu trở lại xâm lợc nớc ta một lần nữa

+ TN khẳng định chủ quyền của nớc ta cả về hai phơng diện "pháp lý cúng nh về thực tế"."Nớc

VN có quyền hởng TDDL và sự thật đã trở thành một nớc TDDL"

+ Cuối cùng TNKĐ lòng quyết tâm bảo vệ chủ quyền của nhân dân ta.

e. Phân tích và chứng minh sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của ĐCS Đông Dơng và của lãnh tụ

HCM trong CMT8?

* Sự kịp thời của Đảng trong việc chớp thời cơ thể hiện ở điểm sau

- Thời cơ:

+ Phía kẻ thù:

. Nhật đầu hàng đồng minh không điều kiện

. Bọn Nhật - tay sai ở Đ D hoang mang

. Quân ĐM cha kịp kéo vào Đ D-->Pháp cha kịp nổi dậy

+ Phía q/c CM đã sẵn sàng nổi dậy giành c/q

+ Phía đội tiên phong CM: ĐCSĐ D đã chuẩn bị đầy đủ sẵn sàng

-->Thời cơ giành chính quyền đã hoàn toàn chín muồi

- Quyết định kịp thời của đảng: HNTQ của Đảng và ĐHQD - Tân Trào và th gửi đồng bào cả nớc

của CTHCM

* Lãnh đạo sáng tạo của Đảng trong KN:

- Nêu các sk của TKN trong toàn quốc

- Trên cơ sở phân tích sự lạnh đạo sáng tạo của đảng trong sử dụng khéo léo 2 L2 chính trị và vũ

trang để giành chính quyền.

C. Giai đoạn 1945 - 1954