(THPTQG – 2016) Ở MỘT LOÀI THÚ, MÀU LÔNG ĐƯỢC QUY ĐỊNH BỞI MỘT GEN NẰM TRÊN NHIỄM SẮC THỂ THƯỜNG CÓ 4 ALEN
Câu 5: (THPTQG – 2016)
Ở một loài thú, màu lông được quy định bởi một gen nằm trên nhiễm sắc thể thường có 4 alen: alen C
b
quy định lông đen, alen C
y
quy định lông vàng, alen C
g
quy định lông xám và alen C
w
quy định lông
trắng. Trong đó alen C
b
trội hoàn toàn so với các alen C
y
, C
g
và C
w
; alen C
y
trội hoàn toàn so với alen C
g
và C
w
; alen C
g
trội hoàn toàn so với alen C
w
. Tiến hành các phép lai để tạo ra đời con. Cho biết không
xảy ra đột biến. Theo lí thuyết, có bao nhiêu kết luận sau đây đúng?
(1) Phép lai giữa hai cá thể có cùng kiểu hình tạo ra đời con có tối đa 4 loại kiểu gen và 3 loại kiểu
hình.
(2) Phép lai giữa hai cá thể có kiểu hình khác nhau luôn tạo ra đời con có nhiều loại kiểu gen và nhiều
loại kiểu hình hơn phép lai giữa hai cá thể có cùng kiểu hình.
(3) Phép lai giữa cá thể lông đen với cá thể lông vàng hoặc phép lai giữa cá thể lông vàng với cá thể
lông xám có thể tạo ra đời con có tối đa 4 loại kiểu gen và 3 loại kiểu hình.
(4) Có 3 phép lai (không tính phép lai thuận nghịch) giữa hai cá thể lông đen cho đời con có kiểu gen
phân li theo tỉ lệ 1 : 1 : 1 : 1.
(5) Phép lai giữa hai cá thể có kiểu hình khác nhau cho đời con có ít nhất 2 loại kiểu gen.
A. 2. B. 1. C. 3. D. 4.
Hướng dẫn giải
Ta quy ước kiểu gen của đề bài thành kiểu gen quen thuộc: A: đen > b: vàng > c: xám > d:
trắng.
Phép lai giữa hai cá thể có cùng kiểu hình tạo ra đời con có tối đa 4 loại kiểu gen
nhưng chỉ có tối đa 2 loại kiểu hình vì hai cá thể đem lai có cùng kiểu hình nên sẽ có 1 hoặc 2
loại alen giống nhau. Ví dụ: Ac Ad 1AA:1Ad:1Ac:1cd tối đa 4 kiểu gen và 2 kiểu hình
(1) sai.
Phép lai giữa 2 cá thể có kiểu hình khác nhau (nhưng đồng hợp) chỉ cho 1 loại kiểu hình ở
đời con. Ví dụ AA bb 100%Ab (2) sai và (5) sai (ít nhất 1 loại kiểu gen)
Kiểm tra kết luận 3: Lưu ý, để tạo ra kiểu gen tối đa và kiểu hình tối đa, ta chọn các kiểu gen dị
hợp lai với nhau:
Nhóm Facebook CHẤT – SINH HỌC _ P a g e 5 | 10
– Lông đen lông vàng:
o Ab bc 1Ab :1Ac :1bb :1bc 4 kiểu gen, 2 kiểu hình.
o Ac bc 1Ab :1Ac :1bc :1cc 4 kiểu gen, 3 kiểu hình phép lai này thõa
mãn. Ta không cần kiểm tra tiếp.
– Lông vàng lông xám:
o bc cd 1bc :1bd :1cc :1cd 4 kiểu gen, 2 kiểu hình.
o bd cd 1bc :1bd :1cd :1dd 4 kiểu gen, 3 kiểu hình.
phép lai này thõa mãn.
Vậy kết luận (3) đúng.
Kiểm tra kết luận 4: Để thu đời con tỉ lệ kiểu gen 1 : 1 : 1 : 1 2 con lông đen mang lai phải có
kiểu gen dị hợp. Con lông đen dị hợp có thể có các kiểu gen sau: Ab;Ac;Ad .
Số phép lai có thể có là C
2
3