NGUYÊN NHÂN VÀ CHỦ TRƠNG, DIỄN BIẾN,Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CUỘC VẬN ĐỘNG...
Câu 8: Nguyên nhân và chủ trơng, diễn biến,ý nghĩa lịch sử của cuộc vận động dân chủ 1936 -
1939?
a. Nguyên nhân (hoàn cảnh lịch sử) và chủ trơng của Đảng
* Thế giới:
- Cuộc khủng hoảng KTTG (29 - 33) đã tác động mạnh đến các nớc TBCN đã làm cho mâu thuẫn
vốn có trong làng các nớc TB càng trở nên gay gắt và phong trào đấu tranh của quần chúng dâng
lên mạnh mẽ.G/c TS ở nhiều nớc (Đức,Italia,Nhật) tìm lối thoát thiết lập chế độ PX, một chế độ
tàn bạo nhất, sô vanh nhất của bọn TBTC đã trở thành một nguy cơ lớn đe doạ hoà bình và an
ninh thế giới
- ĐHQTCS lần thứ VII (7/1935) họp Matxcơva xác định kẻ thù nguy hiểm nhất của nhân dân thế
giới là CNPX đề ra chủ trơng thành lập MTND chống CNPX và nguy cơ chiến tranh
- Năm 1936 MTND Pháp do ĐCS Pháp làm nòng cốt thắng cử vào nghị viện và cầm quyền đã
ban bố những chính sách TD, DC áp dụng phần nào cho các nớc thuộc địa
-->Những yếu tố khách quan trên đây thông qua những nỗ lực chủ quan của Đảng là cơ sở thành
lập MTDC Đông Dơng
* Trong nớc
- CPMTND Pháp đã ban bố những chính sách TDDC áp dụng phần nào cho các nớc thuộc địa,
một số tù chính trị ở VN đợc thả ra đã nhanh chóng tìm cách hoạt động trở lại
- Hậu quả của cuộc khủng hoảng KTTG (29 - 33) đã tác động sâu sắc đến tất cả các tầng lớp
nhân dân trong khi đó bọn cầm quyền phản động Đông Dơng vẫn tiếp tục thi hành chính sách
bóc lột, vơ vét và khủng bố đàn áp PTĐT của nhân dân
* Chủ trơng của Đảng
- Căn cứ tình hình và tiếp thu đờng lối của QTCS Đảng nhận định:
+ Kẻ thù trớc mắt của nhân dân Đông Dơng lúc này là bọn thực dân phản động Pháp cùng bè lũ
tay sai không chịu thi hành ở các thuộc địa chính sách của MTND Pháp
+ Nhận định nguy cơ CNPX Nhật đang đe doạ HB, an ninh ở Đông Nam á
+ Quyết định tạm gác khẩu hiệu "đánh đổ ĐQ Pháp, Đông Dơng hoàn toàn độc lập", "Tịch thu
RĐ của đ/c chia cho dân cày"
+ Nhiệm vụ trớc mắt của nhân dân Đông Dơng là chống PX, chống chiến tranh ĐQ, chống bọ
phản động thuộc địa và tay sai, đòi TDDC, cơm áo, hoà bình
- để thực hiện nhiệm vụ trên 7/1936 Đảng chủ trơng thành lập MTNDP Đ Đông Dơng sau đổi tên
thành MTDC Đông Dơng (3/1938) nhằm tập hợp mọi L2 DC tiến bộ đấu tranh chống CNPX và
bọn phản động thuộc địa Pháp giành TD, DC, cải thiện dân sinh và bảo vệ HBTG
- Hình thức đấu tranh và phơng pháp đ/tr trong thời kỳ 36 - 39 là đấu tranh hợp pháp và nửa hợp
pháp, công khai và nửa công khai đẩy mạnh công tác tuyên truyền tổ chức giáo dục quần chúng
và mở rộng phong trào đấu tranh của quần chúng
b. Diễn biến phong trào.
- Mở đầu là cuộc đ/tr sôi nổi của quần chúng mang tên phong trào Đông Dơng đại hội
+ Giữa 1936 CP Pháp cử 1 phái đoàn đại biểu sang Đông Dơng điều tra tình hình nhân cơ hội này
Đảng phát động quần chúng viết th, kiến nghị, đơn thỉnh cầu, lấy chữ ký của nhiều ngời gửi đến
cho đoàn. ND đơn tố cáo tội ác của bọn TDP ở Đông Dơng đòi quyền TDDC
+ Các uỷ ban hành động nối tiếp nhau ra đời trong các nớc, quần chúng tổ chức các cuộc mít
tinh, hội họp, diễn thuyết để thu thập dân nguyện đa yêu sách đòi CPP phải thả tù chính trị, thi
hành luật LĐ ngày làm 8 giờ, cải thiện đời sống nhân dân
- Dầu 1937 nhân dịp đón phái viên của CPP và toàn quyền mới xứ Đông Dơng L2 quần chúng
đấu tranh mạnh mẽ qua các cuộc mít tinh, biểu tình, đa dân nguyện...lực lợng đông đảo nhất là
công nhân và nông dân. Phong trào phát triển liên tục diễn ra khắp nơi. Ngoài yêu sách chung
mỗi g/c, tầng lớp còn có yêu sách riêng: CN đòi tăng lơng, tự do lập nghiệp đoàn...ND đòi chia lại
RĐ công, chống su cao, thuế nặng...
- Phong trào đấu tranh của quần chúng dới các hình thức bãi công, biểu tình, bãi khoá, mít tinh
đã nổ ra mạnh mẽ ở các thành phố, khu mỏ, đồn điền...
+ Cuộc tổng bãi công của 2 vạn công nhân C/ty than Hòn Gai (11/1936) đòi tăng 25% và chủ phải
nhợng bộ
+ 1/5/1938 tai quảng trờng Đấu Xảo - HN đã diễn ra cuộc mít tinh khổng lồ của 2,5 vạn ngời đòi
TD lập hội ái hữu, nghiệp đoàn, thi hành luật LĐ đòi giảm thuế...
- Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí nhiều tờ báo công khai của Đảng, MTDC Đông Dơng của các
đoàn thể quần chúng ra đời nh: báo Tiền Phong, Dân chúng, LĐ...Một số sách chính trị giới thiệu
CN Mác - Lênin và đợc lu hành rộng rãi.
- đấu tranh nghị trờng: Đảng còn lợi dụng khả năng hợp pháp để tham gia tranh cử đa ngời của
Đảng, MTDCĐ D vào Hội đồng quản hạt Nam Kỳ, các Viện dân biểu Bắc Kỳ...nhằm mở rộng
tuyên truyền giáo dục quần chúng vạch trần chính sách phản động của THP, đấu tranh cho
quyền lợi của quần chúng
--> Cuối 1938 phong trào thu hẹp dần vì CPP về hu-->bọn TDP ở Đông Dơng tiến hành khủng bố
cách mạng-->1939 phong trào chấm dứt hẳn
c. ý nghĩa và tác dụng
- Cuộc vận động DC 1936 - 1939 thực sự là một cao trào DT và DC rộng lớn. Trong khi lãnh đạo
phong trào quần chúng
+ Trình độ chính trị và công tác của cán bộ, đảng viên đã đợc nâng cao một bớc rõ rệt
+ Uy tín và ảnh hởng của Đảng đợc mở rộng và ăn sâu trong quần chúng
+ Tạo điều kiện cho t tởng Mác - Lênin cũng nh đờng lối chính sách của Đảng và QTCS đợc phổ
biến, tuyên truyền và giáo dục sâu rộng trong quần chúng.
+ Đảng đợc rèn luyện trong công tác lãnh đạo và trởng thành về chỉ đạo sách lợc
- Cuộc vận động DC có tác dụng trong việc động viên, giáo dục tổ chức và lãnh đạo quần chúng
đấu tranh đồng thời đập tan những luận điệu tuyên truyền xuyên tạc với những hành động phá
hoại của bọn Tơrốtkít và bọn phản động
- Qua cuộc đấu tranh đòi TD, DC, cải thiện đ/s nhân dân, đội quân chính trị quần chúng gồm
hàng triệu ngời thành thị, nông thôn đợc đảng tập hợp, xây dựng, giáo dục đồng thời cũng bồi d-
ỡng đợc một đội ngũ cán bộ CM đông đảo dày dạn trong đấu tranh, có kinh nghiệm
=> Cuộc vận động dân chủ 1936 - 1939 là một cuộc diễn tập thứ hai của CMT8